Η παρέα νεανική και ανέμελη, αντί για την Πρίγκηπο που ήταν ο προορισμός μας, δεσποινάριον πλέον εγώ, με στενή φουστίτσα, καλσόν και τακουνάκι και όχι λουστρινάκια με μπαρετίτσα και κοντά καλτσάκια, καταλήξαμε στην Γιάλοβα της Βιθυνίας όχι και πολύ μακριά από την Νικομήδεια. Ξέρετε για που λέω. Εκεί που είναι τα θειούχα ιαματικά λουτρά, Termal. Η ιστορία λέει πως στις θερμοπηγές που υπάρχουν εκεί, οι Βυζαντινοί έχτισαν λουτρά, τις θέρμες. Φως φανάρι πως από τις θέρμες, βγήκε το <Τερμάλ>.
Καλά μας τα έλεγε ο μακαριστός ο μακαριστός Κ, Καβάφης όταν έγραφε το ποιήμα του, “Οι Ποσειδονιάται” . Φτάσαμε και εμείς να μιλούμε την γλώσσα μας μέσα από άλλες γλώσσες για ευκολία, –Termos, thermos, thermal και βάλε -.
Η Γιάλοβα, ιδανική τοποθεσία νιόπαντρων ζευγαριών για το γαμήλιο ταξίδι, δηλαδή του μήνα του μέλιτος που από ότι κουβέντιαζαν οι πιό μεγάλοι – πάντα κουβεντιάζουν οι πιό μεγάλοι που τα ξέρουν όλα, ή νομίζουν πως τα ξέρουν – κρατούσε δυο-τρεις μέρες μόνο. Στρίμωγμα, ας πούμε ενός μηνός, σε δυό-τρεις μέρες, σαν να βάζει κανείς τα δυό του πόδια σε ένα παπούτσι. E, εργαζόμενοι άνθρωποι ήταν, άντε αν η νύφη ήταν νοικοκυρά, ασχολιόταν με αυτό που λέμε, οικιακά, ίσως να ήταν ράφτρα και έραβε στο σπίτι, ή να πήγαινε και σε κανένα σπίτι που και που μεροκάματο, μπορεί να ήταν vendeuse σε κάποιο μαγαζί, και αν ήξερε γράμματα και γαλλικά σε γραφείο, αλλά ο γαμπρός; Αυτός ήταν που θα είχε την ευθύνη, σε λίγο θα έκαναν και κουτσούβελα. Πόσες μέρες άδεια να πάρει; Αν είχε δικό του μαγαζί, μπαρμπέρικο, ραφτάδικο, μπακάλικο και ήταν το αφεντικό, άφινε στο πόστο του τα τσιράκια, τότε άλλαζε η υπόθεση. Τέλος πάντων, αυτό είναι άλλο θέμα.
Που λέτε, με το χα και με το χου και με το τρανζιστορ στο χέρι που έπαιζε τα αμερικάνικα – νιάτα ήταν αυτά -, δεν κατεβήκαμε στην ώρα μας από το επάνω καθιστικό – το <λουκς σαλονού-, του βαποριού, ο τσίματζης τράβηξε την σανίδα και την έβαλε στην άκρη, και εμείς μείναμε μέσα. Ρίξαμε το φταίξιμο στο τσάι μέσα στα γιάλινα ποτηράκια, που ήταν καυτό και περιμέναμε να κρυώσει λιγάκι για να το πούμε, στον τσαϊτζή, στο σιμίτι που ήταν μπαγιάτικο και στον σιμιτσί, ο ένας στον άλλο, <εσύ φταις, εγώ δεν φταίω, όχι το τσα-τσα-τσα που έπαιζε το Ράντιο της Ιστανμπουλ …….>, δεν το πήραμε στα πολύ σοβαρά, νιάτα ήταν αυτά, τα χα-χα και τα χου-χου ήταν εύκολα, είχαμε και το τρανζιστοράκι, τι να γίνει. Και όπως το πλοίο έβαλε πλώρη για το επόμενο λιμάνι, τραβήξαμε για την Γιάλοβα. Δεν είχαμε και άλλη επιλογή. Μπασκά τσαρέ γιοκ.
Ξεμπαρκάραμε λοιπόν στην Γιάλοβα που ηταν και γνωστή, όπως διηγόταν μερικοί, για έναν Καϊμακάμη της περιοχής και ένα περιστατικό με τα παπούτσια του. Οταν ρωτούσα να μάθω για το περιστατικό, η απάντηση που έπαιρνα, ήταν, <άστο αυτό τώρα>. Οπωσδήποτε, πατήσαμε στη γη που μέχρι το 1923 οι περισσότεροι κάτοικοι ήταν δικοί μας και που παλαιότερα έφερε το όνομα Δρέπανο και μετά Ελενούπολη και κατά καιρούς, σύμφωνα με την Βικυπαιδεία, πήρε και άλλες ονομασίες, ανάλογα με το ποιός την διοικούσε και ποιός την κυβερνούσε. Πατρίδα της Αγίας Ελένης, κάτι που δεν γνώριζα τότε, όπως δεν γνώριζα την ύπαρξη ερείπιων αρχαίας Εκκλησίας, γνωστής σήμερα ως Kara Kilise. Γνώριζα όμως από την Ιερά Ιστορία που μας δίδασκε η κυρία Ασπασία, ότι η Αγία Ελένη ήταν η μητέρα του Αγίου Κωνσταντίνου. Φυσικό ήταν να ξέρω όπως ξέρουμε όλοι από τα γεννοφάσκια μας, ότι ο Αγιος Κωνσταντίνος, που ήταν γιός του Κωνσταντίνου του Χλωρού, έδωσε το όνομα του στην Πόλη, Κωνσταντινούπολη. Αχ, αυτή η Πόλη, προστατευμένη από την Παναγία, που έγινε και δική μας, της καρδιάς και της ψυχής μας, με το Φανάρι και τον Βόσπορο της, αγαπημένη, αξέχαστη, γλυκιά, πανέμορφη και παρ’ όλες τις προσπάθειες από μερικούς για να την ασχημαίνουν με αταίριαστα στην αρχοντιά της φτιασίδια, αυτή παραμένει όμορφη. < Γκιουζελ Σταμπουλ….> τραγουδούσε η Σοφία Βέμπο.
Στην συντροφιά και ο Κώστας. Εικοσιμία του Μάη σαν και σήμερα, γιόρταζε κι αυτός όπως γιορτάζουν από τα χρόνια τα εκείνα οι Κώστηδες. Και μαζί τους και οι Ελένες. Κάποτε γιόρταζαν και οι δυό μου παππούδες, αμφότεροι μόνιμοι κάτοικοι της αιωνίου ζωής στο Θεραπειά.
Εξυπακούεται πως εκδράμοντας σε άλλη γη και σε άλλα μέρη, αποσουσιάσαμε από την Λειτουργία στην Εκκλησία και μαζί χάσαμε και το Απολυτίκιο το οποίο μαζί με τον Κωνσταντίνο και την Ελένη συμπεριλάμβανε και τον Δημήτρη. Ετσι νόμιζα όταν ήμουν μικρή. Λάθος δικό μου, c’est ma faute στα Γαλλικά. Τα τροπάρια και τα απολυτίκια δεν κάνουν λάθη, αλλά έτσι το άκουγα, κοριτσάκι μια σταλιά, δεν κοίταζα συνόψεις και προσευχητάρια να βλέπω τα λόγια γραμμένα, τις κλίσεις των ονομάτων, είτε αυτά ήταν κύρια ουσιαστικά, είτε ήταν σκέτα και απλά, αρσενικά, θηλυκά και ουδέτερα που όπως θα έλεγε η γραμματική: Ονομα ουσιαστικόν, κύριον και τα διάφορα. Μη βλέποντας τις δασείες και τις ψηλές, ούτε φυσικά τις περισπωμένες, την -δια παντός απολεσθείσα πλέον δοτική και κατ επέκτασιν την υπογεγραμμένη -, μόνο άκουγα: Κωνσταντίνος σήμερον, συν Δημήτρη και Ελένη……. Με το αυτί. Εξ ακοής. Και θείο Κώτσο είχα και την αδελφή του την θεία Ελένη είχα. Είχα και τον θείο Δημητρό στην Αθήνα. Τους αγαπούσα κι ήμουν ευχαριστημένη όταν άκουγα τους ψάλτες να τραγουδούν τα ονόματα τους! Το θυμούμαι και ακόμα γελώ.
Να πως γεννιούνται οι παρεξηγήσεις!
Χρόνια Πολλά στους εορτάζοντες, ακόμα και στους Δημητρούς που, ασφαλώς, σήμερα δεν γιορτάζουν.
Νίκη
Των Ισαποστόλων, 2025
Μπάκινγκχαμ, Αγγλία
Σχόλια Facebook