Το τριπλό κρυφό χτύπημα στους ιδιοκτήτες οικοπέδων

Το θέατρο του παραλόγου – Με τις προωθούμενες ρυθμίσεις στον ΝΟΚ, η νόμιμη οικοδομική άδεια εξισώνεται με την τακτοποίηση ενός αυθαιρέτου.

Η κατάργηση των ευεργετημάτων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), η εισαγωγή του περιβαλλοντικού ισοζυγίου και η συρρίκνωση των οικισμών αποτελούν χτυπήματα κατά της μικροϊδιοκτησίας και της ιδιοκατοίκησης, ενώ επηρεάζουν την αυτοαπασχόληση και πλήττουν τις μικρές εταιρείες, με αποτέλεσμα να έχει χαθεί κάθε ίχνος πολεοδομικής ασφάλειας και η αγορά να έχει μεταβληθεί σε πολεοδομικό Φαρ Ουέστ (!).

Αυτό υποστηρίζει, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο πολιτικός μηχανικός και μέλος της Κεντρικής Αντιπροσωπείας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) Βαγγέλης Ματράγκος. Σύμφωνα με τον ίδιο, με τις προωθούμενες ρυθμίσεις στον ΝΟΚ, η νόμιμη οικοδομική άδεια εξισώνεται με την τακτοποίηση ενός αυθαιρέτου, ενώ πριν ακόμη εφαρμοστούν τα μέτρα για τα όρια στους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, οι ιδιοκτησίες που θα πληγούν έπειτα από δύο-τρία χρόνια, έχουν ήδη χάσει το 90% της αξίας τους…

Τι προβλέπεται

Σε ό,τι αφορά τον ΝΟΚ, υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα όσα ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όσοι έχουν οικοδομική άδεια με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ και έχουν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση της οικοδομικής τους άδειας, χωρίς αναθεώρηση ή οικονομική επιβάρυνση, ενώ ρητά τους παρέχεται πλέον και η δυνατότητα αναθεώρησης της άδειας, εφόσον το επιθυμούν, χωρίς οικονομική επιβάρυνση (φόρους, παράβολα, εισφορές, κρατήσεις).

Όσοι δεν ξεκίνησαν εργασίες μέχρι την προαναφερόμενη ημερομηνία, είναι υποχρεωμένοι να προβούν σε αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας με νέες μελέτες χωρίς τα επίμαχα άρθρα του ΝΟΚ.

Εάν όμως έχουν ενταχθεί σε χρηματοδοτικά εργαλεία (για παράδειγμα ΕΣΠΑ), τότε γι’ αυτούς και μόνο, για να μη χαθεί η αξιοπιστία της χώρας απέναντι σε θεσμικούς εταίρους, επενδυτές και δικαιούχους χρηματοδοτικών προγραμμάτων, και να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων, προβλέπεται περιβαλλοντικό ισοζύγιο, που αντισταθμίζει τη χρήση των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ.

Όπως έγινε γνωστό, τα μέτρα αυτά θα εξειδικευτούν σε Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ). Ωστόσο, η διατήρηση της ισχύος των αδειών αυτών συνδέεται άρρηκτα με την ενίσχυση της χρηματοδοτικής πίστης του Ελληνικού Δημοσίου, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της χώρας μας που απορρέουν από τις συμβατικές δεσμεύσεις έναντι της ΕΕ και τη διατήρηση της διεθνούς επενδυτικής εμπιστοσύνης.

Σημειώνεται ότι το ίδιο περιβαλλοντικό ισοδύναμο θα κληθούν να καταβάλουν και οι της πρώτης περίπτωσης, που έχουν ξεκινήσει δηλαδή εργασίες πριν από την 11η/12/2024 και έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός, αλλά είχαν την ατυχία να έχουν καταγγελίες ακύρωσης της οικοδομικής τους άδειας.

Αν δε ο φέρων οργανισμός δεν έχει ολοκληρωθεί, για παράδειγμα, δεν έχουν σκυροδετηθεί όλοι οι όροφοι, τότε θα επιλαμβάνονται το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων του ΥΠΕΝ για να εξετάσουν με τεχνικά, κοινωνικά, οικονομικά και νομικά κριτήρια την αναγκαιότητα ή μη της συνέχισης υλοποίησης της οικοδομικής άδειας με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις του ΝΟΚ.

Όπως τα αυθαίρετα

Όπως υποστηρίζει το μέλος της Κεντρικής Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ, εξισώνεται επί της ουσίας η εφαρμογή μιας νόμιμης οικοδομικής άδειας, με την τακτοποίηση ενός αυθαιρέτου στη βάση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, και στην επιβολή προστίμου για την ολοκλήρωση του ακινήτου στην πρώτη περίπτωση και για τη διατήρησή του στη δεύτερη, στο πλαίσιο πάντα του περιβαλλοντικού αντισταθμίσματος.

Οι αποπερατωμένες κατασκευές

«Με αυτή τη λογική θα έπρεπε να υπάρχει ανάλογο και μεγαλύτερο ίσως περιβαλλοντικό ισοζύγιο για όλες τις αποπερατωμένες εδώ και χρόνια κατασκευές που έχουν κάνει χρήση των ευεργετημάτων του ΝΟΚ» επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ο Βαγγέλης Ματράγκος.

Και αναρωτιέται: «Ο συνδυασμός των ευεργετημάτων του ΝΟΚ οδήγησε σε αύξηση του συντελεστή δόμησης και του ύψους ειδικά σε περιοχές έντονα πυκνοδομημένες. Εδώ όμως και 13 χρόνια η πολιτεία η οποία νομοθέτησε δεν κατάλαβε τίποτα ή απλά στο πλαίσιο της ανάπτυξης στα χρόνια της καθίζησης της οικοδομικής δραστηριότητας έκανε τα στραβά μάτια στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις;». Όπως υποστηρίζει «εδώ έχει ανακαλυφθεί το μυστικό του πώς νομιμοποιεί το μπάχαλο που δημιουργεί με την επιβολή προστίμων σε νόμιμες ή μη νόμιμες πράξεις και διαδικασίες, βαφτίζοντάς το είτε περιβαλλοντικό ισοδύναμο, είτε πρόστιμο που καταβάλλεται στο Πράσινο Ταμείο, στο πλαίσιο πάντα της προστασίας του περιβάλλοντος και του αντισταθμίσματος στη δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου».

Δύο μέτρα και δύο σταθμά

Κατά τον Βαγγέλη Ματράγκο, «στο πλαίσιο της διατήρησης της αξιοπιστίας της χώρας εξαιρούνται οι μεγάλες επενδύσεις, οι οποίες βέβαια δεν θα γίνουν ούτε από τον ιδιώτη, ούτε από τον μικρομελετητή ή μικροεργολάβο, μιας και η πρόσβαση σε αυτά τα χρηματοδοτικά εργαλεία είναι εξαιρετικά δύσκολη γι’ αυτούς».

Συμπέρασμα; «Όσοι επομένως από τους μικροεργολάβους έχουν υπογράψει μικροεργολαβικό ή ακόμη και ένας ιδιοκτήτης ο οποίος έχει κάνει χρήση κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας των ευεργετημάτων του ΝΟΚ, θα πρέπει να περιμένουν να εκδοθούν τα αντίστοιχα ΠΔ, και μετά να συνεχίσουν την εργασία τους, είτε με την καταβολή ισοδύναμου, είτε περιμένοντας να αποφασίσει το ΣτΕ», λέει.

Οικισμοί – Πώς οι ιδιοκτησίες που πλήττονται έχουν ήδη χάσει το 90% της αξίας τους

Κατά το μέλος της Κεντρικής Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ, με ΠΔ καθορίζονται κριτήρια που επιφέρουν τη συρρίκνωση των οικισμών σε όρια που περιγράφουν των υφιστάμενη κατάσταση των κατοικημένων περιοχών ως είχαν το 1983. «Δέχεται δηλαδή η ηγεσία του ΥΠΕΝ πως 42 χρόνια και μετά όλοι οι οικισμοί της χώρας έχουν παραμείνει στάσιμοι και ως εκ τούτου οικοδομήσιμα αγροτεμάχια θα μπορούν μόνο να φυτευτούν.

Μάλιστα για να το απαλύνει λίγο θέτει ένα χρονικό περιθώριο δύο-τριών χρόνων, αλλά η κτηματαγορά έχει άμεσα αντανακλαστικά και  μικρή διαφορά φάσης και ως εκ τούτου αυτές οι ιδιοκτησίες έχουν ήδη χάσει το 90% της αξίας τους (!).

Τελικά την ευθύνη, όπως προκύπτει, την αναλαμβάνουν πάλι οι ιδιώτες μηχανικοί, μιας και κανείς δεν γνωρίζει αν οι οικοδομικές άδειες που θα εκδοθούν σήμερα θα ισχύσουν δύο-τρία χρόνια μετά, με κίνδυνο νόμιμες άδειες να οδηγούν σε αυθαίρετα κτίρια και το υπουργείο απαντάει κάντε ότι νομίζετε. Έχει χαθεί κάθε ίχνος πολεοδομικής ασφάλειας και η αγορά έχει μεταβληθεί σε πολεοδομικό Φαρ Ουέστ».

Premium έκδοση ΤΑ ΝΕΑ