Brain Retain & Regain: Δύο ημέρες παρεμβάσεων, αποκαλύψεων και διαλόγου

Την πολυπλοκότητα του brain drain, με έμφαση στις δομικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, ανέδειξε το διήμερο συνέδριο που διοργάνωσε το in με απόλυτη επιτυχία.

Την δεύτερη ημέρα του «Brain Retain & Regain» συνεχίστηκαν οι αποκαλύψεις για τις βαθύτερες αιτίες που αφορούν το κρίσιμο ζήτημα με τη Βιβλιοθήκη της Βουλής (πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο) να μετατρέπεται σε εργαστήριο ιδεών και ειλικρινούς διαλόγου.

Το InForum άνοιξε το διάλογο για τα αίτια της φυγής υψηλής εξειδίκευσης δυναμικού

Συζητήσεις με πολιτικούς, ακαδημαϊκούς, φοιτητές και επαγγελματίες, με έμφαση στις αιτίες της «φυγής» ταλέντων και τα μέτρα για την ανάσχεση, κράτησαν αμείωτο ενδιαφέρον ενώ δεν έλειψαν και σημαντικές αποκαλύψεις.

Αλ. Τσίπρας: Βαλκανοποίηση της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας

Η «αυλαία» του συνεδρίου έπεσε με τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα που επεσήμανε πως «παρουσιάζεται ένα φαινόμενο βαλκανοποίησης της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας», επιρρίπτοντας ευθύνες στην κυβέρνηση Μητσοτάκη για το παραγωγικό μοντέλο που εφαρμόζει.

«Οι γενιές της τελευταίας δεκαπενταετίας, για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο, αισθάνονται ότι θα ζήσουν χειρότερα από ότι οι προηγούμενες. Αυτή είναι η βασική αιτία που οδηγεί και διατηρεί το brain drain», ανέφερε μεταξύ άλλων.

Μίλησε για τις χαμένες ευκαιρίες των τελευταίων έξι ετών που «για τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού δεν είναι καλύτερα τα πράγματα».

Ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε στα τέσσερα «Α» που θα πρέπει να συνθέτουν το νέο μοντέλο: Ανάπτυξη, Αναδιανομή, Ανθεκτικότητα, Ασφάλεια. Κατόπιν αναφέρθηκε σε ένα πλέγμα μεταρρυθμίσεων που είναι απαραίτητα για τη χώρα.

Γ. Παπανδρέου: Ψήφος δυσπιστίας στο πολιτικό σύστημα

Σκληρή κριτική στην κυβέρνηση εξαπέλυσε ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου αναλύοντας τα αίτια του brain drain στην Ελλάδα. Επεσήμανε ότι η νεολαία δεν έχει φωνή και ανέφερε το παράδειγμα της Φινλανδίας όπου με νόμο προβλέπει πως δεν θα λαμβάνεται καμία πολιτική απόφαση που αφορά την νεολαία αν δεν γίνεται πρώτα διαβούλευση με αυτή.

«Το Brain drain είναι μια ψήφος δυσπιστίας στο πολιτικό σύστημα», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε πως αυτό ξεκίνησε πριν από την κρίση για να προσθέσει πως η κρίση έφερε τα μνημόνια.

Το δεύτερο μέρος της έρευνας του in

Ο διευθύνων σύμβουλος της Metron Analysis, Στράτος Φαναράς παρουσίασε το Β’ Μέρος της μεγάλης έρευνας του in για το brain drain στο πλαίσιο του inForum. Εστιάζοντας σε επιμέρους στοιχεία που προέκυψαν παρουσίασε τα ευρήματα που μπορούν να βοηθήσουν στην ανίχνευση των δυνατοτήτων προσέλκυσης επιστημόνων που έχουν φύγει στο εξωτερικό αλλά και στο τι αλλαγές χρειάζεται να γίνουν προκειμένου να ανακοπεί η τάση φυγής που συνεχίζεται.

Η κύρια αιτία της μετανάστευσης έχει να κάνει με το εργασιακό περιβάλλον στην Ελλάδα και τις χαμηλές αποδοχές σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες όπως είναι η κατάσταση του κοινωνικού κράτους, σύμφωνα με την έρευνα. «Οι νέοι σήμερα δεν θεωρούν ότι υπάρχει έδαφος για να απασχοληθούν δημιουργικά στην Ελλάδα», σχολίασε ο κ. Φαναράς.

Ανδρουλάκης, Χαρίτσης, Κασσελάκης

Η Ελλάδα δεν είναι φιλική ούτε για επιστροφή όσων έχουν φύγει στο εξωτερικό ούτε για παραμονή, σημείωσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης. «Έχει δυσκολέψει η ποιότητα ζωής,  λόγω χαμηλών μισθών, ακρίβειας, στεγαστικού», είπε ο κ. Ανδρουλάκης. «Έχει απογειωθεί το κόστος ζωής έχει φτάσει σε επίπεδα ευρωπαϊκών χωρών όμως οι μισθοί εδώ είναι πολύ χαμηλοί», συμπλήρωσε.

Ο Αλέξης Χαρίτσης, που ως υπουργός στα χρόνια της κρίσης βρέθηκε αντιμέτωπος με τη εκροή εγκεφάλων στον εξωτερικό, τόνισε ότι το brain drain δεν είναι απλώς κινητικότητα νέων ανθρώπων. Νέων που πάνε σε μια άλλη χώρα για σπουδές ή δουλειά, είναι διαρροή νέων επιστημόνων, ανθρώπων με πολλά προσόντα. Είναι, τόνισε αφαίμαξη προσωπικού, που συνδέεται με την Ελλάδα, από τα χρόνια της κρίσης αλλά συνεχίζεται έως και σήμερα.

Τις προτάσεις του Κινήματος Δημοκρατίας για το brain drain παρουσίασε ο πρόεδρος του κόμματος Στέφανος Κασσελάκης. «Όλη η ιδέα ότι οι πολιτικοί θα πρέπει να καθορίζουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας για εμένα είναι κατάπτυστη. Δεν εμπιστεύομαι πολιτικούς για να μου πουν τι θα παράγει η χώρα. Ο ρόλος της πολιτικής είναι να δίνει τις ισότιμες ευκαιρίες για να αρχίσει κάποιος, να παρέχει τις υποδομές που χρειάζεται η οικονομία για να μπορεί να λειτουργεί και μετά να αφήνει τους πολίτες να είναι δημιουργικοί από μόνοι τους», ανέφερε μεταξύ άλλων.

Νίκος Δένδιας, Δημήτρης Παπαστεργίου, Θανάσης Κοντογεώργης

Για την αναγέννηση της αμυντικής βιομηχανίας, τις ευκαιρίες που έχει ένας νέος στις Ένοπλες Δυνάμεις, τις αλλαγές στη θητεία αλλά και την ανάγκη περαιτέρω αυξήσεων στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων μίλησε μεταξύ άλλων ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας.

Αναφορικά με τη στρατιωτική θητεία, ο κ. Δένδιας τόνισε πως ετοιμάζεται ένα πλήρες νομοθέτημα για τη θητεία το οποίο θα παρουσιαστεί σε 1,5 με 2 μήνες ενώ σχετικά με τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, υπογράμμισε ότι «παρά τις αυξήσεις που έχουν γίνει και αυτές που θα κάνουμε δεν είναι επαρκείς. Πρέπει να τις αυξήσουμε και άλλο».

Στις αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους αναφέρθηκε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου. Για το ζήτημα του brain drain στον τομέα της Πληροφορικής σημείωσε ότι επιστρέφει στην Ελλάδα κόσμος γιατί υπάρχουν καλές δουλειές στον ιδιωτικό τομέα.

Μιλώντας για την Τεχνητή Νοημοσύνη αναφέρθηκε στα όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής, σε επίπεδο υπουργείων για τη χρήση της.

Εξαγγελίες στη ΔΕΘ που θα έχουν αναπτυξιακή λογική και στις φοροαπαλλαγές προανήγγειλε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Θανάσης Κοντογεώργης.

Για το brain drain και την πολιτική της κυβέρνησης, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ επισήμανε ότι «είναι πολύ ισχυρό το κίνητρο της οικονομίας, της εργασίας, της καθημερινότητας (…)». Υπογράμμισε πως «η αξιοκρατία είναι μία από τις λέξεις που μας λείπουν. Είναι διαφορετικό να πεις ‘τα καταφέρνω’ και διαφορετικό ‘τα κατάφερα».

Brain drain: Συναισθήματα, προτάσεις, όραμα

Από τα άκρως ενδιαφέροντα πάνελ επισημάνθηκαν οι χαμηλοί μισθοί, η έλλειψη αξιοκρατίας, η περιορισμένη κοινωνική κινητικότητα και οι ελλείψεις σε τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η οικονομία. Οι προτάσεις επικεντρώθηκαν στα θέματα αξιοκρατίας, καινοτομίας, ψηφιακών λύσεων και στήριξη νέων τεχνολογιών, ενώ οι νέοι και οι επαναπατρισθέντες εξέφρασαν ανάμεικτα συναισθήματα ενώ κάποιοι δεν έκρυψαν την απογοήτευση για το επίπεδο διαβίωσης και τις ευκαιρίες στην Ελλάδα.

Από το μεγάλο συνέδριο του in, που άφησε το αποτύπωμά του, δεν θα μπορούσε να λείπει ο ρόλος των μεγάλων επιχειρήσεων στην επιστροφή των ταλέντων ενώ και οι επενδύσεις σε τουρισμό είχαν την τιμητική τους. To ψηφιακό αποθετήριο και η Βιβλιοθήκη της Βουλής ως εργαλεία για τους νέους ερευνητές και επιστήμονες απασχόλησαν το πάνελ με εκλεκτούς καλεσμένους να τοποθετούνται.  Ο ρόλος των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας και της αμυντικής βιομηχανίας στο brain regain συζητήθηκε εκτενώς. Η συζήτηση περιστράφηκε επίσης στη σημασία του mentoring ενώ αναλύθηκε επίσης το ερευνητικό έργο στην Ελλάδα και ο ανταγωνισμός από το εξωτερικό.

Πηγή: in.gr