Νίκος Παπαδόπουλος: Γιατί δεν Πρέπει να Κλείσει το Αμερικανικό Προξενείο Θεσσαλονίκης

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΛΑΣΠΙΝΑ

Σχεδόν δύο αιώνες από την ίδρυσή του (1837) το αμερικανικό προξενείο στη Θεσσαλονίκη έγινε προσφάτως πηγή δυσάρεστων ειδήσεων, και ειδικότερα, όπως έγραψαν οι New York Times, ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τράμπ, ανάμεσα στις ανά τον κόσμο Πρεσβείες και Προξενικά Καταστήματα που σχεδιάζει να κλείσει, συμπεριλαμβάνει και το Γενικό Αμερικανικό Προξενείο στην Θεσσαλονίκη.

Επειδή και η Κυβέρνηση στην Αθήνα «τελεί εν αναμονή» των εξελίξεων, όπως γράφτηκε σε πρόσφατο άρθρο της «Καθημερινής» , η Panhellenic Post  ρώτησε τον κ. Νίκο Παπαδόπουλο, διοικητή του Ελληνικού τμήματος της Αμερικανικής Λεγεώνας (American Legion-Hellas) να μας πει, λόγω και της στενής συνεργασίας της Αμερικανικής Λεγεώνας με το Προξενείο Θεσσαλονίκης, τι γνωρίζει εκείνος για το όλο θέμα.

Μας είπε:

Νίκος Παπαδόπουλος: Είναι αλήθεια ότι το Αμερικανικό Προξενείο στη Θεσσαλονίκη έχει κλείσει στο παρελθόν για διάφορους λόγους. Και ξανα άνοιξε.  Επίσης, είναι γνωστό ότι φέτος, τον Απρίλιο,  η Αμερική αποφάσισε να μειώσει τα κόστη του Δημόσιου Τομέα τόσο στο εσωτερικό των ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό. Μάλιστα έχει ανακοινωθεί ότι πρόκειται να κλείσει 10 Πρεσβείες και 17 Προξενεία ανά τον κόσμο. Ανάμεσα σ΄ αυτά, και το Αμερικανικό Προξενείο στη Θεσσαλονίκη.

Το Προξενείο ιδρύθηκε το 1837, στην Οθωμανική τότε Θεσσαλονίκη, καθιστώντας το ένα από τα παλαιότερα διπλωματικά φυλάκια των ΗΠΑ στον κόσμο.  Σκοπός του ήταν η προστασία εμπορικών συμφερόντων, η υποστήριξη Αμερικανών πολιτών και η ενίσχυση των εμπορικών δεσμών μεταξύ των ΗΠΑ και της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων.  Κατά τον 19ο αιώνα, η παρουσία του Προξενείου ήταν κρίσιμη για την υποστήριξη των Αμερικανικών Ιεραποστολών και σχολείων, καθώς και για την καταγραφή οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων στην περιοχή.

Στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι δραστηριότητες του Προξενείου ανεστάλησαν προσωρινά λόγω της γερμανικής κατοχής.  Επανιδρύθηκε μετά τον πόλεμο.

Κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, λόγω της γεωστρατηγικής θέσης της Θεσσαλονίκης και της γειτνίασης με κομμουνιστικά καθεστώτα, το Προξενείο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη συλλογή πληροφοριών και στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.

Στις δεκαετίες 1980-2000, επικεντρώθηκε στην πολιτιστική διπλωματία, την υποστήριξη μεταρρυθμίσεων και την προώθησή των δημοκρατικών θεσμών στα Βαλκάνια.

Επί του παρόντος, από αμερικανικής πλευράς δεν υπάρχει επιβεβαίωση ή διάψευση των πληροφοριών για το κλείσιμο του Προξενείου και ενδεχομένως το όλο θέμα να ξεκαθαρίσει με την έλευση της νέας πρέσβειρας στην Ελλάδα, κυρίας Κίμπερλι Γκίλφοϊλ.

ΕΡ: Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους η Αμερικανική Κυβέρνηση κλείνει Πρεσβείες και Προξενεία;

Νίκος Παπαδόπουλος. Η πρόταση της Αμερικανικής κυβέρνησης να κλείσει το Προξενείο των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη είναι μια κοντόφθαλμη κίνηση που γίνεται μάλλον για οικονομικούς λόγους. Ωστόσο πρέπει να επισημάνουμε ότι το Προξενείο στη Θεσσαλονίκη έχει μόνο τέσσερις Αμερικανούς διπλωμάτες και όλο το άλλο προσωπικό είναι ντόπιοι, Θεσσαλονικείς.

ΕΡ: Εάν κλείσει το Προξενείο, Πώς θα εξυπηρετηθούν οι Αμερικανοί πολίτες στη Θεσσαλονίκη και γενικότερα στη Βόρειο Ελλάδα;

Νίκος Παπαδόπουλος: Σήμερα οι  προξενικές δουλειές στον κόσμο έχουν αλλάξει. Πολλές από αυτές τις εργασίες που έκαναν μέχρι σήμερα τα προξενεία «δια ζώσης» σήμερα γίνονται μέσω του Διαδικτύου. ‘Ετσι στα προξενεία σήμερα πάει ο πολίτης μόνο για ειδικούς λόγους. Π.χ. για συνταξιοδοτικούς,  ειδικές βίζες κλπ. Αυτό ισχύει και για τη Θεσσαλονίκη.  Αλλά, το Προξενείο στη Θεσσαλονίκη κάνει διάφορες άλλες, επίσης σημαντικές, εργασίες. Και συνέχεια υπάρχει ανάγκη παρουσίας του στην συμπρωτεύουσα. Το Προξενείο φροντίζει για ζητήματα που απασχολούν τους Αμερικανούς πολίτες στην καθημερινότητά τους. Όπως ότι έπεσαν θύματα μιας επίθεσης, ότι χάσανε το πορτοφόλι τους ή το διαβατήριό τους κλπ.

ΕΡ: Επομένως μας λέτε ότι είναι απαραίτητη η Παρουσία του;

Νίκος Παπαδόπουλος: Ναι, είναι Απαραίτητη. Διότι αν κλείσει το συγκεκριμένο Προξενείο η Αμερική θα πρέπει να συνάψει συμφωνία με κάποια άλλη χώρα να εξυπηρετεί Αμερικανούς πολίτες στη Θεσσαλονίκη και στην περιοχή.. Αυτό συμβαίνει και σήμερα σε χώρες που δεν έχει Προξενείο η Αμερική.  Αλλά δεν είναι το ίδιο πράγμα να πάει κανείς σε κάποιο ξένο και όχι στο Προξενείο της χώρας του.

ΕΡ: Τι νομίζετε ότι θα γίνει για να εξυπηρετηθούν οι Αμερικανοί πολίτες  ανάμεσα στους οποίους οπωσδήποτε συγκαταλέγονται και ομογενείς Θεσσαλονικείς με Αμερικανική υπηκοότητα που βρίσκονται προσωρινά στην Θεσσαλονίκη και τους γύρω Νομούς ως επισκέπτες κλπ.;

Νίκος Παπαδόπουλος: Υπάρχει κάποια θεωρία από πολλούς ότι αυτά που κάνουνε τα αμερικάνικα προξενεία τα ίδια μπορούν να κάνουν οι λεγόμενοι Επίτιμοι Πρόξενοι. Ωστόσο αυτό δεν ισχύει διότι είναι κάποια πράγματα  που ο Επίτιμος Πρόξενος δεν δικαιούται να τα κάνει.  Δεν έχει το κύρος, όταν πάει να μιλήσει σε κάποιον θα του πει: Ποιος είσαι εσύ; Ούτε καν Αμερικανός είσαι. Ούτε οι χώρες δέχονται από Επιτίμους Προξένους να δραστηριοποιούνται στο έδαφός τους σε εργασίες που δεν είναι καθαρά εθιμοτυπικές.

Επομένως, μπορεί η Αμερική κλείνοντας Πρεσβείες και Προξενεία να γλιτώσει λίγα χρήματα, αλλά η εκπροσώπηση της Αμερικής στο εξωτερικό θα υποβαθμιστεί πολύ.

ΕΡ: Συγκεκριμένα, ποιες είναι οι δραστηριότητες του Προξενείου στην Θεσσαλονίκη ?

Νίκος Παπαδόπουλος:  Το Προξενείο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο τόσο σε διπλωματικό όσο και σε πολιτιστικό, εκπαιδευτικό και οικονομικό επίπεδο.  Το ενδεχόμενο κλεισίματός του θα είχε αρνητικές συνέπειες σε πολλούς τομείς.  Αυτοί είναι, περιληπτικά οι ακόλουθοι.

Προώθηση Αμερικανικού πολιτισμού  και αξιών όπως πολιτιστικές εκδηλώσεις. Εκπαιδευτικά προγράμματα και κυρίως το Fulbright και προγράμματα ανταλλαγής.  Υποστήριξη νεοφυών επιχειρήσεων και καινοτόμων ιδεών με εκδηλώσεις και mentoring.  Ενίσχυση της αγγλικής γλώσσας και της εκπαίδευσης μέσω συνεργασιών με σχολεία και ιδρύματα.  Όλες αυτές οι δράσεις ενισχύουν θετικά την εικόνα των ΗΠΑ στην Βόρεια Ελλάδα.

Επίσης, το Προξενείο υποστηρίζει Αμερικανικές επενδύσεις στην Βόρεια Ελλάδα καθώς και τοπικές επιχειρήσεις που αναζητούν συνεργασίες ή εξαγωγές στις ΗΠΑ.  Και συμμετέχει και υποστηρίζει εκθέσεις όπως η Διεθνής Έκθεσή Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ).  Επίσης το Προξενείο έχει στενές σχέσεις με ΑΕΙ της περιοχής-ΑΠΘ, ΠΑΜΑΚ, ΑCΤ κ.ά.

EΡ:  Τι άλλο κάνει το Προξενείο;

Νίκος Παπαδόπουλος:  Το Προξενείο επίσης υποστηρίζει δράσεις όπως HACKATHONS, συζητήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης για την κλιματική αλλαγή, την ανακύκλωση και την βιώσιμη ανάπτυξη.  Ο στόχος του Προξενείου  είναι η προώθηση της εικόνας των ΗΠΑ ως «πράσινης δύναμης» που ενδιαφέρεται για την παγκόσμια περιβαλλοντική πολιτική.  Επίσης, με την χρήση κοινωνικών μέσων προβάλει δράσεις και θετικές ιστορίες για τις ΗΠΑ.  Επιπλέον, χρηματοδοτεί και υποστηρίζει μικρά τοπικά projects, όπως σχολικός εκφοβισμός, και η ενσωμάτωση μεταναστών. Και συνεργάζεται με Μουσουλμανική, Ισραηλιτική και Χριστιανική κοινότητα σε δράσεις διαπολιτισμικού διαλόγου.

ΕΡ: Άλλα προβλήματα εάν κλείσει το Προξενείο των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη;

Νίκος Παπαδόπουλος: Να πούμε τέλος, ότι και η Αμερικανική Σημαία που κρέμεται έξω από το Προξενείο, αν φύγει θα αφήσει ψυχολογικό κενό σε κάποιους κατοίκους που αισθάνονται ασφάλεια όταν την βλέπουν να κυματίζει, ιδιαίτερα σε κάποιες ευαίσθητες περιοχές. Μην ξεχνάμε ότι καμία χώρα δεν βάζει τη σημαία της εάν δεν την υποστηρίζει.

ΕΡ: Τι θα κερδίσει η Αμερική εάν κλείσει το Προξενείο στην Θεσσαλονίκη; 

Νίκος Παπαδόπουλος: Ε, μισθούς, ενοίκια και λοιπά έξοδα. Μικροπράγματα, δηλαδή, οι Έλληνες υπάλληλοι θα χάσουν τους μισθούς τους, Οι Αμερικανοί διπλωμάτες θα μεταφερθούν αλλού. Δεν έχουν αυτοί πρόβλημα. Από την άλλη πλευρά, η Αμερική έχει «a lot of business” στην Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν στη συμπρωτεύουσα μεγάλες Αμερικανικές Εταιρίες οι οποίες δεν θα «τρέχουν» στην Αθήνα για να εξυπηρετηθούν.

ΕΡ: ΟΙ σχέσεις της Αμερικανικής Λεγεώνας με το Προξενείο Θεσσαλονίκης πως είναι ;

Νίκος Παπαδόπουλος: Είναι εξαιρετικές. Η Αμερικανική Λεγεώνα κάνει τις περισσότερες εκδηλώσεις της στην Θεσσαλονίκη και πάντα έρχεται σ΄ αυτές ο Αμερικανός Πρόξενος. Στις 11 Νοεμβρίου έχουμε το Veterans Day,  τιμούμε το Memorial Day,  Και κάνουμε και δυο-τρεις ζωντανές ομιλίες και σε όλες έρχεται ο Γενικός Πρόξενος ή αν λείπει,  έρχεται κάποιος άλλος από το Προξενείο.  Έχω δε παρατηρήσει ότι έχουν αυξηθεί και τα μέλη που έχουμε  στην Θεσσαλονίκη. Τελευταία εκδήλωση ήταν φέτος το  Memorial day, 27 Μαϊου, παρουσία και του Γενικού Προξένου της Αμερικής.

ΕΡ: Οι σχέσεις της ΑHEPA με το Αμερικανικό Προξενείο ποιες είναι; Ρωτάω γιατί είσθε και από τα παλαιότερα μέλη της ΑΗΕΡΑ -ΕΛΛΑΣ και μάλιστα π. κυβερνήτης Ευρώπης.

Νίκος Παπαδόπουλος: Πράγματι, δίκιο έχετε. Είμαι από τα παλαιότερα μέλη. Έχω έρθει στην Ελλάδα από το 2010. Μέλη της ΑΧΕΠΑ έχουν σχέση με το Προξενείο.  Τους προσκαλεί το Προξενείο για το 4th July ή έχουν σχέση με το «Ανατόλια» και τους προσκαλούν όχι ως ΑΗΕΡΑ άλλα ως μέλη της Κοινωνίας. Μην κοιτάτε στην Αθήνα, Εδώ οι απευθείας σχέσεις έρχονται από την Αμερική.  Πάμε και βλέπουμε τους νέους Πρέσβεις που έρχονται κλπ. Δεν θυμάμαι συγκεκριμένη επίσκεψη της ΑΗΕΡΑ στο Προξενείο της Θεσσαλονίκης.

ΕΡ: Με τους ελληνικής καταγωγής Αμερικανούς ποιες είναι οι σχέσεις με το Προξενείο;

Νίκος Παπαδόπουλος: Υπάρχουν Οργανώσεις π.χ. στην Καστοριά η «Ελληνοαμερικανική Ένωση» που πηγαίνει το Προξενείο. Πολλά παιδιά Ελληνοαμερικανών που έχουν επαναπατρισθεί πηγαίνουν στο «Anatolia College» με Δημοτικό, Γυμνάσιο. Η Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης. Επίσης το Προξενείο διατηρεί σχέσεις με τα εδρεύοντα στην Βόρειο Ελλάδα υπουργεία, κλπ.

ΕΡ: Η ΑΧΕΠΑ τι λέει για το θέμα του κλεισίματος του Προξενείου Θεσσαλονίκης;

Νίκος Παπαδόπουλος. Δεν το έχω συζητήσει το θέμα αυτό με την ΑΗΕΡΑ.

ΕΡ: Τελικά η εκτίμησή σας ποια είναι; ‘Οτι θα κλείσει το Αμερικανικό προξενείο Θεσσαλονίκης ή θα παραμείνει για τους λόγους που και σεις αναφέρατε;

Νίκος Παπαδόπουλος: Ελπίζω να βρεθεί κάποιος τρόπος και το Γενικό Προξενείο της Αμερικής στη Θεσσαλονίκη να παραμείνει ανοικτό. Κάνει σημαντική δουλειά. Είναι το λεγόμενο «soft marketing». Και αυτό είναι πολύ σπουδαίο για τις διπλωματικές σχέσεις. Για την Αμερικανική Λεγεώνα, πάντως, δεν πρέπει να κλείσει το Προξενείο της Αμερικής στην Θεσσαλονίκη. Αντίθετα, πρέπει να ανοίξουν κι άλλα! Ένα στην Πάτρα, Ένα στην Κρήτη. Στην Ήπειρο.

Ο κ. Νίκος Παπαδόπουλος σε πρόσφατη διαδικτυακή εκπομπή της American Region-Hellas.

ΕΡ: Η άφιξη της νέας Πρέσβειρας των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ , νομίζετε θα ξεκαθαρίσει την κατάσταση σε σχέση με την τύχη του Προξενείου Θεσσαλονίκης;

Νίκος Παπαδόπουλος: Όπως έχω μάθει, ο Υπουργός Εξωτερικών της Αμερικής, Ρούμπιο, θα στείλει μία λίστα -δεν το έχει κάνει ακόμη-  στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων  του Κογκρέσου και η  Επιτροπή έχει σαράντα μέρες για να εγκρίνει το κλείσιμο ή όχι των διπλωματικών γραφείων.  Όταν γίνει αυτό θα έλθει στην Ελλάδα. Όπως ήδη σας είπα, ο Πρόξενος της Αμερικής στην Θεσσαλονίκη κ. Jerrry Ισμαήλ δεν έχει  πρόβλημα. Θα πάει κάπου αλλού. Οι τέσσερις Αμερικανοί δεν θα χάσουν τη δουλειά τους. Ο Πρόξενος ξέρω ότι έχει καλή φήμη στο Στ. Ντιπαρτμεντ. Το προξενείο για να κλείσει θα χρειασθεί προεργασία τουλάχιστον ενός έτους. ¨Όσον αφορά τη άφιξη της κυρίας Γκιλφόιλ, δεν έχω καμιά πληροφορία.

ΕΡ: Μιλήσατε και για τις μεγάλες αμερικανικές εταιρίες που έχουν επενδύσει στην συμπρωτεύουσα…

Νίκος Παπαδόπουλος: Ναι, όπως σας είπα, στην Θεσσαλονίκη έχουν επενδύσει μεγάλες Αμερικανικές εταιρείες, αναφέρω επί παραδείγματι,  Φάιζερ, Μικροσοφτ και άλλες που χρειάζονται, έστω και προληπτικά, την παρουσία ενός ισχυρού Αμερικανικού Προξενείου. Εξάλλου, αν φύγει το Αμερικανικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης, οι δυνατότητες της βάσης στην Αλεξανδρούπολη και του λιμανιού της Θεσσαλονίκης δεν θα μπορούν να αξιοποιηθούν. Από μία «φυγή» του Προξενείου,  μόνο οι αντίπαλοι των ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία, αλλά και η Τουρκία θα επωφεληθούν…

ΕΡ: Σας ευχαριστώ πολύ.

Σύντομο βιογραφικό.

Ο Νίκος Παπαδόπουλος είναι Διοικητής του Ελληνικού τμήματος της Αμερικανικής Λεγεώνας (American Legion-Hellas) Post, GC01.

Έχει υπηρετήσει επί μία 3ετία  στον αμερικανικό στρατό και συγκεκριμένα στη Γαλλία τη δεκαετία 1960.

Είναι παλαιό στέλεχος της AHEPA και έχει διατελέσει Κυβερνήτης της ΑΗΕΡΑ- Ευρώπη.