Η Φιλοσοφική και Ανθρωπολογική Τομή μιας Πρωτοποριακής Έρευνας

Φωτογραφία: Η Δρ. Ιωάννα Μάστορα.

Της Μαργαρίτας Βαρθολομαίου

Αθήνα.- Σε μια εποχή όπου η τεχνητή νοημοσύνη διεισδύει αθόρυβα αλλά καταλυτικά στην καθημερινότητα, μια καινοτόμα μεταδιδακτορική έρευνα φιλοσοφικής φύσεως έρχεται να θέσει καίρια ερωτήματα: Πώς μπορεί η τεχνολογία να συναντήσει την τέχνη του χορού χωρίς να αλλοιώσει την ανθρώπινη ουσία; Ποιες ηθικές και ανθρωπολογικές προκλήσεις προκύπτουν όταν η μηχανή «εκπαιδεύει» και «δημιουργεί»;

Η έρευνα της Δρ. Ιωάννας Μάστορα αποτελεί μοναδικό παράδειγμα σύνθεσης επιστημονικής αυστηρότητας και φιλοσοφικής διείσδυσης, ανοίγοντας δρόμους όχι μόνο στην επιστήμη αλλά και στην εκπαιδευτική πράξη. Το αντικείμενο της μελέτης είναι ριζοσπαστικό: η διερεύνηση της σχέσης μεταξύ τεχνητής νοημοσύνης και χορού μέσα από ένα ηθικό και ανθρωπολογικό πρίσμα.

Σε ένα εξαιρετικά πολυεπίπεδο και διεπιστημονικό πλαίσιο, η έρευνα επιχειρεί να κατανοήσει πώς η ΤΝ μπορεί να επηρεάσει τη διδασκαλία, τη δημιουργικότητα και την ίδια την ανθρώπινη συνείδηση. Όμως το ερώτημα δεν είναι απλώς «ο τρόπος (τεχνογνωσία),» αλλά «με ποιο τίμημα». Το έργο της Δρ. Μάστορα δεν αρκείται στην τεχνολογική αποτίμηση. Εμβαθύνει στο φιλοσοφικό και ανθρωπολογικό βάθος των φαινομένων, προσεγγίζοντας τον χορό όχι απλώς ως φυσική δραστηριότητα, αλλά ως υπαρξιακή έκφραση με πολιτισμικό συμβολισμό. Η έννοια της συνείδησης, της ενσυναίσθησης και της ελεύθερης δημιουργικότητας αναδεικνύονται ως κεντρικοί άξονες ενός στοχασμού που υπερβαίνει τη στενή ακαδημαϊκή έρευνα και θέτει θεμέλια για έναν ευρύτερο κοινωνικό και παιδαγωγικό διάλογο.

Η Δρ. Ιωάννα Μάστορα.

Με εντυπωσιακή μεθοδολογική ακρίβεια και αξιοπιστία, η έρευνα συγκέντρωσε δεδομένα από εκπαιδευτικούς, μαθητές και επαγγελματίες του χορού, φωτίζοντας το πώς οι διαφορετικοί αυτοί πληθυσμοί αντιλαμβάνονται την είσοδο της ΤΝ στον χώρο της τέχνης και της εκπαίδευσης. Η πλειονότητα των συμμετεχόντων αναγνωρίζει τις δυνατότητες της ΤΝ ως εργαλείου, αλλά εκφράζει σοβαρές επιφυλάξεις για την απώλεια της συναισθηματικής και πολιτισμικής αυθεντικότητας. Χαρακτηριστικά, το 71,9% θεωρεί πως η συνείδηση είναι μοναδικά ανθρώπινη και μη αναπαραγώγιμη.

Η έρευνα αποκάλυψε ακόμη έναν ουσιώδη φόβο: την αντικατάσταση του ανθρώπινου στοιχείου από την τεχνολογία, όχι μόνο ως πράξη, αλλά ως ιδεολογική μετατόπιση. Σε έναν κόσμο που τείνει να προτάσσει την ταχύτητα και την αποδοτικότητα, η υπενθύμιση του ανθρώπινου προσώπου, του ενσώματου βίου και της βιωματικής μάθησης γίνεται πολιτική και ηθική ανάγκη.

Η συνεισφορά της παρούσας μελέτης στην εκπαιδευτική κοινότητα είναι ανεκτίμητη. Παρέχει όχι μόνο θεωρητικά εργαλεία αλλά και πρακτικά δεδομένα για τον σχεδιασμό παιδαγωγικών πρακτικών. Η έρευνα τονίζει την ανάγκη για υπεύθυνη ενσωμάτωση της ΤΝ, υπό την προϋπόθεση της διατήρησης του ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Πρόκειται για ένα έργο που δεν περιορίζεται σε επιστημονικά περιοδικά, αλλά καλεί σε δράση την ακαδημαϊκή, καλλιτεχνική και εκπαιδευτική κοινότητα. Μια υπενθύμιση ότι κάθε τεχνολογικό άλμα πρέπει να συνοδεύεται από βαθύ στοχασμό.

Το ανθρωπολογικό νόημα του χορού θα ανήκει πάντα στον άνθρωπο. Η έρευνα εποπτεύθηκε από την Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και τους Καθηγητές: Επόπτρια: Άννα Λάζου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΚΠΑ κα μέλη τους Ευάγγελο Πρωτοπαπαδάκη, Τακτικό Καθηγητή Εφαρμοσμένης Ηθικής,  Παναγιώτη Πανταζάκο, Τακτικό Καθηγητή Ηθικής Φιλοσοφίας.

Το αντίστοιχο πόνημα Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Βροτέας με όλα τα ερευνητικά εργαλεία.

Δείτε εδώ ένα σύντομο βιογραφικό της ερευνήτριας https://see1924.gr/poies-eimaste/dioikitiko-simvoulio/mastora-ioanna/

και σχετικό δημοσίευμα για την έρευνά της https://www.bankingnews.gr/index.php?id=786732