Ελπιδοφόρα άνθηση γνωρίζουν οι δημοτικές βιβλιοθήκες της Φινλανδίας

Φινλανδία: Οι βιβλιοθήκες υψηλής τεχνολογίας αποτελούν “το βιβλίο του μέλλοντος”

Σε αυτό το φουτουριστικό σκηνικό, οι ξένοι επισκέπτες μπορεί να εκπλαγούν βλέποντας πόσα παιδιά και έφηβοι ασχολούνται με μια σχεδόν ανησυχητικά αρχαϊκή δραστηριότητα: την ανάγνωση και τον δανεισμό βιβλίων.

Στην εποχή του TikTok, του Netflix και του Candy Crush, οι δημοτικές βιβλιοθήκες της Φινλανδίας δεν είναι μόνο αυτές που γνωρίζουν άνθηση. Παρατηρείται επίσης μεγάλη ζήτηση για τα έντυπα και τα σκληρόδετα βιβλία τους.

Πέρυσι, ο μέσος Φινλανδός επισκέφθηκε τις δημόσιες βιβλιοθήκες εννέα φορές και δανείστηκε 15 βιβλία, γεγονός που οδήγησε στα υψηλότερα ποσοστά δανεισμού εδώ και 20 χρόνια.

Η επιθυμία για παιδική και νεανική λογοτεχνία αυξήθηκε σε επίπεδο ρεκόρ για τρίτη συνεχή χρονιά, φτάνοντας συνολικά τα 38 εκατομμύρια δάνεια το 2024. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 40 βιβλία ή άλλο υλικό, όπως ακουστικά βιβλία, για κάθε άτομο κάτω των 18 ετών.

Στο Ελσίνκι, την πρωτεύουσα, με πληθυσμό περίπου 690.000 κατοίκων, πραγματοποιήθηκαν 9,2 εκατομμύρια επισκέψεις σε βιβλιοθήκες και 5,7 εκατομμύρια δανεισμοί.

Ακόμη και για τα δεδομένα μιας χώρας που συχνά κατατάσσεται ως η πιο μορφωμένη στον πλανήτη, οι αριθμοί είναι αξιοσημείωτοι. Στη Βρετανία ο συνολικός αριθμός του δανεισμού βιβλίων έχει μειωθεί σε λιγότερο από το ήμισυ σε σχέση με την αρχή της χιλιετίας, παρά τη διστακτική ανάκαμψη μετά την πανδημία. Κάθε χρόνο κλείνουν περίπου 40 βιβλιοθήκες.

Οι επισκέψεις στις γερμανικές δημόσιες βιβλιοθήκες εξακολουθούν να είναι κατά ένα πέμπτο χαμηλότερες σε σύγκριση με τις επισκέψεις πριν από την έλευση του Covid-19 και κατά την τελευταία δεκαετία περίπου μία στις πέντε βιβλιοθήκες έκλεισε.

Η πιο προφανής εξήγηση για το φαινόμενο είναι ότι η Φινλανδία αποδίδει μεγάλη αξία στις βιβλιοθήκες της και πραγματοποιεί ανάλογες επενδύσεις. Το κράτος δαπανά κάθε χρόνο περίπου 60 ευρώ κατά κεφαλήν για το δημόσιο σύστημα βιβλιοθηκών, περίπου τέσσερις φορές περισσότερο από το Ηνωμένο Βασίλειο και έξι φορές περισσότερο από τη Γερμανία. Την ώρα που άλλες χώρες βασίζονται σε εταιρικούς ουρανοξύστες ή εμπορικά κέντρα για το όραμά τους περί αρχιτεκτονικού μοντερνισμού, η Φινλανδία επικεντρώνεται συχνά στις βιβλιοθήκες της, όπως οι Oodi και Vallila στο Ελσίνκι, η κεντρική βιβλιοθήκη Metso στο Τάμπερε και τα έργα του σεβαστού σχεδιαστή του 20ού αιώνα Alvar Aalto στο Ροβανιέμι και το Σέιναγιοκι.

Οι βιβλιοθήκες παραδοσιακά λειτουργούσαν ως κόμβοι κοινωνικής κινητικότητας και ενσωμάτωσης. Ο Έρκι Σεβάνεν, καθηγητής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Φινλανδίας, μεγάλωσε σε μια οικογένεια της εργατικής τάξης στην Έουρα, μια αραιοκατοικημένη περιοχή χωριών 170 χλμ βορειοδυτικά του Ελσίνκι. «Οι γονείς μου και οι συγγενείς μου δεν συνήθιζαν να διαβάζουν βιβλία, αλλά υπήρχε μια ωραία και καλά εφοδιασμένη δημόσια βιβλιοθήκη στο χωριό μας», ανέφερε ο Σεβάνεν. «Μου αποκάλυψε έναν ολόκληρο κόσμο κλασικής λογοτεχνίας και φιλοσοφίας τη δεκαετία του 1960 και του 1970».

Ο Σεβάνεν δήλωσε ότι οι δημόσιες βιβλιοθήκες υπήρξαν σημαντικό μέρος του λόγου για τον οποίο τελικά ακολούθησε πανεπιστημιακή καριέρα και ότι σήμερα επιτελούν παρόμοια αποστολή όσον αφορά τους μετανάστες στη Φινλανδία.

Παραμένουν σημαντικοί κόμβοι για τη φινλανδική κοινωνία, παρέχοντας έναν χώρο στον οποίο οι άνθρωποι μπορούν να είναι μόνοι και ταυτόχρονα μαζί.

Η Ούλα Ρίτσαρντσον, καθηγήτρια εκμάθησης γλωσσών με τη βοήθεια της τεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γιβάσκιλα, δήλωσε: «Πολλοί Φινλανδοί τείνουν να θεωρούν τις βιβλιοθήκες σχεδόν ως καταφύγια».

Παράλληλα με τους υπολογιστές και την πρόσβαση στο διαδίκτυο, προσφέρουν επιτραπέζια παιχνίδια, βιντεοπαιχνίδια, μουσικά όργανα, ραπτομηχανές, εποχιακές κάρτες θεάτρου, ακόμη και αθλητικό εξοπλισμό σε ορισμένες περιπτώσεις. Οι υπηρεσίες αυτές εκτιμώνται ιδιαίτερα από οικογένειες με περιορισμένα οικονομικά μέσα, οι οποίες διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να αγοράσουν σχολικά βιβλία ή άλλα μέσα. «Πρόκειται για χώρους στους οποίους τα παιδιά και οι έφηβοι μπορούν να έχουν ελεύθερη πρόσβαση, ιδίως αν δεν έχουν άλλα μέρη να πάνε», δήλωσε η Ρίτσαρντσον. « Σήμερα υπάρχουν επίσης βιβλιοθήκες αυτόματης εξυπηρέτησης που λειτουργούν όταν δεν εργάζεται το προσωπικό».

ΠΗΓΗ: parapolitika.gr / Times Media Ltd / News Licensing