Λίνα Μενδώνη: Πέντε Πολιτιστικές Διαδρομές συνδέουν τον πολιτιστικό και τον περιβαλλοντικό πλούτο μας, με την άυλη και παραδοσιακή ανθρώπινη παρουσία

Αθήνα.- Το Υπουργείο Πολιτισμού διοργάνωσε ημερίδα για την παρουσίαση του, ενταγμένου στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, έργου «Πολιτιστικές Διαδρομές σε Εμβληματικούς Αρχαιολογικούς Χώρους και Μνημεία», στην Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου.

Οι πέντε Πολιτιστικές Διαδρομές σχεδιάστηκαν από τις Διευθύνσεις Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ με θεματικές αφηγήσεις που καλύπτουν όλες τις περιόδους της ελληνικής ιστορίας και με γεωγραφική εξάπλωση που καλύπτει σχεδόν ολόκληρη την ελληνική επικράτεια:

1. «Μνημειακά έργα Κυκλώπων και ανθρώπων κατά τη Μυκηναϊκή εποχή (2η χιλιετία π.Χ.)»
2. «Ο δρόμος προς τη Δύση. Από τον Όμηρο στον Θερβάντες»
3. «Στα Βήματα του Αποστόλου Παύλου»
4. «Πολιτιστική Εγνατία Οδός»
5. «Δίκτυο κάστρων: Από το Βυζάντιο έως την Οθωμανοκρατία»                                                                                                                           

Αυτές οι πολιτιστικές Διαδρομές, βασισμένες στο μοντέλο του Συμβουλίου της Ευρώπης, συγκροτούν ένα προνομιακό και δυναμικό πεδίο πολιτιστικής διαχείρισης προάγοντας την διεπιστημονική έρευνα και την συνέργεια κεντρικών και περιφερειακών θεσμών και φορέων, ενώ παράλληλα συνιστά κινητήριο μοχλό για τη βιώσιμη ανάπτυξη – πολιτιστική, οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική.

Όπως σημείωσε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη στο χαιρετισμό της, «οι Πολιτιστικές Διαδρομές αποτελούν ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό εργαλείο πολιτιστικής διπλωματίας, διαχείρισης και ανάπτυξης. Ανοίγουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά, νέους δρόμους επικοινωνίας, διαλόγου, ανταλλαγών, ανάπτυξης συνεργειών και μόχλευσης οικονομικών και ανθρώπινων πόρων προς όφελος των τοπικών κοινωνιών σε πολλά επίπεδα.

Διασυνδέουν μνημεία και πολιτιστικούς χώρους, με φυσικά αξιοθέατα και τουριστικά σημεία, γύρω από κοινούς θεματικούς άξονες με οργανωμένο τρόπο, δημιουργώντας ενιαίες εμπειρίες για τους επισκέπτες. Συνδυάζοντας δημοφιλείς με λιγότερο γνωστούς προορισμούς, ενισχύουν συνολικά την επισκεψιμότητα, προσφέροντας οικονομία κλίμακας και πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, σε επίπεδο προβολής και αναγνωρισιμότητας της πολιτιστικής κληρονομιάς ευρύτερων περιοχών. Το μοντέλο των Πολιτιστικών Διαδρομών εισάγει μια νέα προσέγγιση στη διαχείριση του πολιτιστικού κεφαλαίου, εστιάζοντας στη συνέργεια αντί στον ανταγωνισμό. Επιδιώκει την αύξηση της συνολικής επισκεψιμότητας μιας περιοχής, μέσω ενός συνεκτικού πλάνου βελτιωμένης διαχείρισης των πολιτιστικών υποδομών, με αναβάθμιση των υπηρεσιών, με αναδιοργάνωση της τουριστικής κίνησης προς την κατεύθυνση του αποκορεσμού, της αποκέντρωσης και της στοχευμένης ανακατανομής των επισκεπτών, μεταξύ μητροπολιτικών και περιφερειακών προορισμών σε όλη την Επικράτεια. Κατ’ επέκταση προωθεί μια πιο ομοιόμορφη, ισορροπημένη και βιώσιμη παραγωγική, τοπική και περιφερειακή, ανάπτυξη».

Η Λίνα Μενδώνη επεσήμανε ότι «οι Πολιτιστικές Διαδρομές, ως ένα μοντέλο πολύπλευρης και βιώσιμης ανάπτυξης που υποστηρίζει τις συνέργειες και την εξωστρέφεια, συνάδουν απόλυτα με τους στρατηγικούς στόχους του Υπουργείου Πολιτισμού και με τις δημόσιες πολιτικές που εφαρμόζουμε. Συνιστούν, εκ της φύσης τους, ένα προνομιακό και δυναμικό πεδίο που προάγει τη διεπιστημονική έρευνα και τις διατομεακές συνέργειες μεταξύ κεντρικών και περιφερειακών Υπηρεσιών και φορέων, δημόσιων και ιδιωτικών. Με αυτό το σκεπτικό προχωρήσαμε στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση ενός ευρύτερου πλέγματος συνδεόμενων έργων, με κεντρικό άξονα τις Πολιτιστικές Διαδρομές -σε αυτόν τον άξονα, πέρα από την χρηματοδότηση που είχαν οι διευθύνσεις για να εκτελέσουν τα έργα και τις δράσεις που θα σας παρουσιάσουν, στο συνολικό μας σχεδιασμό, στη λογική της Πολιτιστικής Διαδρομής εντάχθηκαν ουσιαστικά έργα και παρεμβάσεις σε διάφορες περιοχές, που ξεπερνούν  τα 50 εκ. ευρώ, και χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας- με την πεποίθησή μας ότι θα συμβάλουν καίρια στην ανάταξη, ανάκαμψη και δυναμική επανεκκίνηση του Πολιτιστικού Τομέα της χώρας, μετά την υγειονομική κρίση».

Ειδική μνεία έκανε η Υπουργός Πολιτισμού για τον νέο τρόπο δουλειάς και συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών  που επέβαλε η διαχείριση  των έργων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης: «Οι Διευθύνσεις, είπε η Λίνα Μενδώνη, συντόνισαν ένα έργο το οποίο αφορά το σύνολο σχεδόν των περιφερειακών Υπηρεσιών του Υπουργείου. Δεν είναι πάντα εύκολο να συντονίζεις, τόσο πολύ κόσμο. Δεν είναι πάντοτε εύκολο, όταν είναι τόσος πολύς κόσμος, ο οποίος, πολλές φορές, έχει διαφορετική αντίληψη και της λογικής του χρονοδιαγράμματος και της λογικής της ταχύτητας, να φτάνεις στον στόχο σου έτσι όπως τον έχεις προδιαγράψει. Και νομίζω, πως εάν κάτι μας μείνει από το ΤΑΑ, πέρα από τα έργα, είναι ένας διαφορετικός τρόπος δουλειάς, που είναι ακόμα πιο σφιχτός ακόμα πιο συγκροτημένος, από τον τρόπο διαχείρισης των άλλων ευρωπαϊκών προγραμμάτων όπως το ΕΣΠΑ. Ευτυχώς που το ΤΑΑ, δεν παίρνει παρατάσεις γιατί πρέπει να είμαστε όλοι συνεπείς. Όταν λέμε ότι κάτι μπορούμε να το κάνουμε και αποφασίζουμε να πάρουμε το ρίσκο, πρέπει να φτάσουμε στο τέλος έτσι όπως το έχουμε προδιαγράψει. Αυτή είναι η επιτυχία, αυτή εντέλει είναι η αριστεία».

Οι πέντε Πολιτιστικές Διαδρομές, εξυπηρετούν συγκεκριμένη λογική, συνδυάζοντας αρχαιολογικούς χώρους που προκαλούν το ενδιαφέρον των τοπικών κοινωνιών και των επισκεπτών, σε αναδυόμενες περιοχές. Με τις σημερινές επενδύσεις που γίνονται στον Πολιτισμό και με τις Πολιτιστικές Διαδρομές ανάδειξης λιγότερο γνωστών και επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων επιτυγχάνεται μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, δημιουργώντας εξωτερικές οικονομίες οι οποίες συντηρούν ολόκληρες περιοχές.  Κοινός στόχος του σχεδιασμού των διαδρομών  είναι η σύνδεση του πολιτιστικού και περιβαλλοντικού πλούτου των περιοχών με τις άυλες παραδόσεις τους. Στο πλαίσιο της ημερίδας παρουσιάστηκαν όλα τα στάδια σχεδιασμού και υλοποίησης των πέντε Πολιτιστικών Διαδρομών, το σκεπτικό του κάθε αφηγήματος, οι εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στους επιλεγμένους «σταθμούς» της κάθε Διαδρομής, η παραγωγή υλικού -έντυπου και ψηφιακού- ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας και τέθηκαν οι βάσεις για την περαιτέρω αξιοποίησή τους στο πλαίσιο της πολιτιστικής στρατηγικής του ΥΠΠΟ.

Η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών Έλενα Κουντούρη παρουσίασε τις Πολιτιστικές Διαδρομές: «Μνημειακά έργα Κυκλώπων και ανθρώπων κατά τη Μυκηναϊκή εποχή (2η χιλιετία π.Χ.)», «Ο δρόμος προς τη Δύση. Από τον Όμηρο στον Θερβάντες», «Στα Βήματα του Αποστόλου Παύλου».

Η Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων Ιουλία Παπαγεωργίου παρουσίασε τις Πολιτιστικές Διαδρομές: «Πολιτιστική Εγνατία Οδός» και «Δίκτυο κάστρων: Από το Βυζάντιο έως την Οθωμανοκρατία». Την ημερίδα χαιρέτησαν ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού Γιώργος Διδασκάλου, η Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ολυμπία Βικάτου.