Μονόδρομος η Ανακήρυξη ΑΟΖ για Ενεργειακή Ασφάλεια και Προάσπιση Κυριαρχικών Δικαιωμάτων

Πιο συγκεκριμένα, αυτά αφορούν: (α) τις έρευνες για παραγωγή υδρογονανθράκων τόσο σε υπάρχουσες παραχωρήσεις όσο και σε νέες νότια και δυτικά της Κρήτης (β) στην μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας με υποβρύχιο καλώδιο μεταξύ Κρήτης και Κύπρου, αλλά και (γ) στην κατασκευή παράκτιων αιολικών πάρκων σε Κρήτη και Μυτιλήνη.

Μέσα από την υλοποίηση των ανωτέρω έργων και την προώθηση των διαφόρων διεργασιών κατά επόμενα 5- 8 χρόνια, και βάσει συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων, η Ελλάδα επιθυμεί να ενισχύσει σημαντικά την ενεργειακή της ασφάλεια μέσω της αύξησης της εγχώριας ενεργειακής παραγωγής από συμβατικές πηγές ενέργειας, όπως το φυσικό αέριο, αλλά και από ΑΠΕ. Σε ένα λίαν ευμετάβλητο γεωπολιτικά περιβάλλον που γίνεται όλο και πιο αβέβαιο, η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να στοχεύσει στην ενεργειακή της αυτονομία μειώνοντας ουσιαστικά ή και μηδενίζοντας ακόμα την ενεργειακή της εξάρτηση, που σήμερα αγγίζει το 80% και θεωρείται από τις υψηλότερες στην ΕΕ. Η δε στόχευση για ενεργειακή αυτάρκεια, όπως αναλύουμε στο πρόσφατο βιβλίο μας «Η Ελλάδα στην Νέα Ενεργειακή Εποχή» (εκδόσεις «Αίολος»), οδηγεί παράλληλα σε μεγάλη αύξηση των επενδύσεων, δημιουργία απασχόλησης και απόκτηση πολύτιμης τεχνογνωσίας.

Και ενώ ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των ανωτέρω έργων και ερευνών ευρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, η Ελλάδα, συνεπεία των διαφόρων Τουρκικών απειλών και, κατά καιρούς, ακόμη και ωμών επεμβάσεων, ευρίσκεται αίφνης εγκλωβισμένη σε μια γεωπολιτική παγίδα αδυνατώντας να προγραμματίσει με ασφάλεια την ολοκλήρωσή τους. Κι αυτό γιατί η Άγκυρα όχι μόνο επιμένει φραστικά στο δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», μέσω του οποίου διεκδικεί το μισό Αιγαίο, αλλά, παράλληλα, μέσω του τερατώδους, ανυπόστατου και παράνομου Τούρκο-Λιβυκού Μνημονίου (2019), επεμβαίνει επί του πεδίου διεκδικώντας τεράστιες θαλάσσιες εκτάσεις εντός των οποίων επιχειρεί με το «έτσι θέλω» να ασκήσει κυριαρχικά δικαιώματα. (βλέπε παρενόχληση ερευνών για υποβρύχιο καλώδιο ανοικτά της Κάσου και ΒΑ της Κρήτης τον Ιούλιο και Δεκέμβριο του 2024, απειλές Λιβύης κατά Ελλάδας για τρέχοντα διαγωνισμό παραχωρήσεων νότια της Κρήτης, αμφισβήτηση δικαιώματος Ελλάδας για την δημιουργία θαλάσσιων πάρκων στο Νότιο Αιγαίο κλπ.)

Το Τούρκο-Λιβυκό Μνημόνιο Καταργείται Μόνο με Ανακήρυξη ΑΟΖ

Το ερώτημα που τίθεται πλέον μετ’ επιτάσεως είναι εάν μπορεί και με ποιον τρόπο η Ελλάδα να απεγκλωβιστεί από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της Τουρκίας, η οποία, με αυτόν τον τρόπο, επιθυμεί να ελέγξει κυριολεκτικά κάθε οικονομική και περιβαλλοντική δραστηριότητα της χώρας μας, όχι μόνο στο Αιγαίο αλλά στο σύνολο του θαλάσσιου χώρου που μας περιβάλλει. Μια απόλυτα ρεαλιστική και δραστική λύση θα ήταν η ανακήρυξη εδώ και τώρα, μέσω της δημοσίευσης Προεδρικού Διατάγματος, βάσει του Ν.4001/2011, συνολικά της Ελληνικής ΑΟΖ, με ταυτόχρονη ανάρτηση σχετικού χάρτη και δημοσίευση συντεταγμένων.

Ο εν λόγω χάρτης θα απεικονίζει, ως είθισται, με συνεχή γραμμή τις ήδη οριοθετημένες περιοχές με Ιταλία και Αίγυπτο (μερική οριοθέτηση 2021) και με διακεκομμένη όλες τις υπόλοιπες με Λιβύη, Αίγυπτο, Κύπρο και Τουρκία. Και επειδή ανακήρυξη ΑΟΖ δεν σημαίνει και οριοθέτηση, η Αθήνα θα πρέπει ταυτόχρονα να απευθύνει πρόσκληση στις χώρες με τις οποίες δεν έχει οριοθετήσει προκειμένου να προσέλθουν σε διαπραγματεύσεις για οριοθέτηση. Με αυτό τον τρόπο η Ελλάδα θα στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα urbi et orbi για το τι θεωρεί δικό της θαλάσσιο χώρο. Μάλιστα, την στιγμή που έχει ήδη κάνει το πλέον δύσκολο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, ήτοι τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό (ΘΧΣ), με την ανάρτηση χάρτη στις 16 Απριλίου, σε συμμόρφωση Κοινοτικής Οδηγίας, το επόμενο λογικό βήμα είναι η ανακήρυξη ΑΟΖ, τα εξωτερικά όρια της οποίας συμπίπτουν σχεδόν με αυτά του ΘΧΣ.

Χάρτης εν εξελίξει διεθνούς διαγωνισμού, που αφορά στις περιοχές ενδιαφέροντος της Chevron International tender map

Σε όσους δε ανησυχούν για βίαιες Τουρκικές αντιδράσεις, θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι όταν ανακοινώθηκε ο ΘΧΣ αυτές ήσαν ανέλπιστα ήπιες.
Αλλά και η ενδεχόμενη ανακοίνωση ΑΟΖ δεν θα σημαίνει απαραίτητα κάποιες θερμόαιμες αντιδράσεις από πλευράς Άγκυρας καθότι η εξωτερική οριογραμμή της Ελληνικής ΑΟΖ συμπίπτει με αυτή της ΕΕ και, άρα, το θέμα καθίσταται αυτόματα Ευρωπαϊκό και διεθνοποιείται.

Καθώς η Τουρκία επιδιώκει σήμερα μια πιο στενή οικονομική και αμυντική σχέση με την ΕΕ, είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν θα διακινδυνεύσει κάποιο θερμό επεισόδιο και δημιουργία κρίσης. Αυτό που μάλλον θα ακολουθήσει είναι μια πολύ έντονη Τουρκική διπλωματική και νομική κινητοποίηση σε πολλαπλά επίπεδα με στόχο να αναδείξει την δήθεν ακυρότητα της ανακήρυξης ΑΟΖ από την Ελλάδα. Αυτά όμως είναι αναμενόμενα και αποτελούν μέρος του διπλωματικού παίγνιου.

*Ευγενική παραχώρηση