Κυρ. Μητσοτάκης: Η ελληνική διασπορά μπορεί να προσφέρει τεράστια αξία στη χώρα

Την βούλησή του να συζητήσει με την ερευνητική κοινότητα τη δυνατότητα ίδρυσης υπουργείου που θα ασχολείται ειδικά με την έρευνα και την ανάπτυξη εξέφρασε ο πρωθυπουργός με τον χρονικό ορίζοντα να τοποθετεΈρευνα και Ανάπτυξη,ίται μετά από μια διετία. Την ίδια ώρα ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στον Απόδημο Ελληνισμό τόνισε: “Η ελληνική διασπορά μπορεί να προσφέρει τεράστια αξία στη χώρα”.

Τον δρόμο για την ίδρυση υπουργείου που θα ασχολείται ειδικά με την έρευνα και την ανάπτυξη ανοίγει ο πρωθυπουργός σε χρόνο που θα καθοριστεί μετά τις επόμενες εκλογές (2027), την ίδια ώρα που η επιστημονική έρευνα μοιάζει να αργοπεθαίνει.

Στη συζήτηση με τον συνιδρυτή του BioInnovation Greece, Νίκο Κυρπίδη, στο πλαίσιο του Bio3 Forum 2025, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκτίμησε πως η Ελλάδα μπορεί να γίνει «χώρα καινοτομίας» και έφερε για πρώτη φορά στο δημόσιο διάλογο «τη δημιουργία ενός υπουργείου αφοσιωμένου στην έρευνα και την ανάπτυξη, το οποίο, ωστόσο, θα περιλαμβάνει και την τριτοβάθμια εκπαίδευση».

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο πρωθυπουργός σημείωσε πως είναι έτοιμος να συζητήσει με την ερευνητική κοινότητα και έθεσε ως στόχο την ενοποίηση του ερευνητικού χώρου.

Τι προηγήθηκε

Η προοπτική της δημιουργίας υπουργείου έρχεται μόνο λίγες ημέρες μετά την επιστολή 875 επιστημόνων που «καρφώνει» την κυβέρνηση στο θέμα της έρευνας και του brain drain. Μιας επιστολής που θίγει τα κακώς κείμενα στο χώρο της εκπαίδευσης και της έρευνας.

Σε μια περίοδο που η κυβέρνηση έχει κάνει σημαία τη διακοπή του brain drain αλλά ο βηματισμός της ήταν δυσκίνητος.

Στην επιστολή γίνεται αναφορές μεταξύ άλλων για:

• τις ουσιαστικές αστοχίες, μεταξύ των οποίων και η «Σύγκρουση συμφερόντων και απουσία μηχανισμών διασταυρούμενου ελέγχου» στην αξιολόγηση των ερευνητικών προτάσεων,
• την προχειρότητα και έλλειψη προγραμματισμού, όπως το γεγονός ότι το χρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης πρόγραμμα «Εμπιστοσύνη στα Αστέρια μας» ήταν γνωστό από το 2021 αλλά «έτρεξε» (πανικόβλητο!) τώρα,
• την καταπάτηση κάθε έννοιας δεοντολογίας σχεδόν σε κάθε στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης.

Κονδύλια στον προϋπολογισμό

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο Forum, επισήμανε πως η Ελλάδα πρέπει να αποκτήσει μόνιμο κονδύλι για την έρευνα στον προϋπολογισμό, με αξιοκρατία και αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης επιδόσεων, ώστε οι ερευνητές μας να έχουν ορατότητα για τους κανόνες αλλά και για τους πόρους που έχουν στη διάθεσή τους.

Βλέποντας «μια μεγάλη ευκαιρία», αν κοιτάξουμε και τι συμβαίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες, σημείωσε πως «ίσως να επαναπατριστούν ορισμένοι από τους ερευνητές που μπορεί να υπόκεινται τώρα σε ένα πιο δύσκολο περιβάλλον χρηματοδότησης».

Σε ό,τι αφορά την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, τις δράσεις της κυβέρνησης για τη στήριξη αυτού του τομέα και την προσέλκυση Ελλήνων του εξωτερικού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε μεταξύ άλλων «ότι η ελληνική διασπορά μπορεί να προσφέρει τεράστια αξία στη χώρα» επικαλούμενος «τον αριθμό των καθηγητών στα 100 κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια» που «έχουμε τεράστια εκπροσώπηση, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει το πνευματικό δυναμικό που, υπό ορισμένες συνθήκες, μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο για τη χώρα, ειδικά σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, αλλά και οι βιοεπιστήμες».