Gen Z: Διαδηλωτές ενώνονται πίσω από μια πειρατική σημαία και ρίχνουν κυβερνήσεις με όπλο τα social

Μπορούμε πραγματικά να συνδέσουμε το Νεπάλ με τη Μαδαγασκάρη, το Μπαγκλαντές με το Περού, την Ινδονησία με το Μαρόκο;

Τα κύματα της ανυπακοής σαρώνουν έθνη… Αυτή η ανυπακοή έχει τώρα ένα όνομα: διαμαρτυρίες της Gen Z. Η γενιά που γεννήθηκε μετά το 1997 έχει γεμίσει με διεφθαρμένους πρεσβύτερους που προσκολλώνται στην εξουσία και τα παιδιά τους επιδεικνύουν τις υπερβολές τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Και εκεί ακριβώς έχουν δημιουργηθεί hashtags: nepo babies και nepo kids.

Αυτή την εβδομάδα, ο πρόεδρος της Μαδαγασκάρης Άντρι Ρατζοελίνα ανατράπηκε από τη θέση του προέδρου στη Μαδαγασκάρη, με στρατιωτικό πραξικόπημα. Αυτό ήταν το αποκορύφωμα εβδομάδων διαμαρτυριών των νέων της χώρας, λόγω φτώχειας, διακοπών ρεύματος και έλλειψης ευκαιριών.

Το κοινό χαρακτηριστικό των διαμαρτυριών είναι η… Gen Z

Η οργή κατά του πολιτικού κατεστημένου στη νησιωτική χώρα του Ινδικού Ωκεανού αντικατοπτρίζει άλλες πρόσφατες διαμαρτυρίες σε όλο τον κόσμο, σε χώρες όπως το Νεπάλ, οι Φιλιππίνες, η Ινδονησία, η Κένυα, το Περού και το Μαρόκο.

Αυτές οι διαμαρτυρίες έχουν πυροδοτηθεί από συγκεκριμένα παράπονα, αλλά καθοδηγούνται από μακροχρόνια ζητήματα όπως η διεύρυνση της ανισότητας, η οικονομική αβεβαιότητα, η διαφθορά και ο νεποτισμός των ηγετών.

Στο Νεπάλ, οι βίαιες διαμαρτυρίες με επικεφαλής ακτιβιστές της Gen Z οδήγησαν σε δεκάδες θανάτους και πολυάριθμους τραυματισμούς

Αλλά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: Κυρίως χωρίς ηγέτες, αποτελούνται κυρίως από νέους που αυτοαποκαλούνται «Γενιά Ζ», που ορίζονται ως όσοι γεννήθηκαν περίπου μεταξύ 1996 και 2010 – η πρώτη γενιά που μεγάλωσε εξ ολοκλήρου στην εποχή του διαδικτύου.

«Αυτό που συνδέει αυτές τις διαμαρτυρίες υπό την ηγεσία των νέων είναι η κοινή αίσθηση ότι τα παραδοσιακά πολιτικά συστήματα δεν ανταποκρίνονται στις ανησυχίες της γενιάς τους, είτε πρόκειται για διαφθορά, κλιματική αλλαγή είτε για οικονομική ανισότητα.

Η διαμαρτυρία γίνεται στη συνέχεια η λογική διέξοδος όταν τα θεσμικά κανάλια αισθάνονται μπλοκαρισμένα», δήλωσε στο apnews.com ο Σαμ Νάντελ, διευθυντής του Social Change Lab, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο που ερευνά διαμαρτυρίες και κοινωνικά κινήματα.

Οι διαδηλωτές παίρνουν παραδείγματα ο ένας από τον άλλον

Αν και τα συγκεκριμένα αιτήματά τους διαφέρουν, οι περισσότερες από αυτές τις διαμαρτυρίες έχουν πυροδοτηθεί από υπερβολική δράση ή αμέλεια της κυβέρνησης. Ορισμένες έχουν επίσης αντιμετωπίσει σκληρή μεταχείριση από τις δυνάμεις ασφαλείας και βάναυση καταστολή.

Στο Μαρόκο, μια συλλογικότητα χωρίς ηγέτες που ονομάζεται Gen Z 212 — που πήρε το όνομά της από τον τηλεφωνικό κώδικα του Μαρόκου — έχει βγει στους δρόμους απαιτώντας καλύτερες δημόσιες υπηρεσίες και αυξημένες δαπάνες για την υγεία και την εκπαίδευση.

Και στο Μαρόκο οι νέοι βρίσκονται ενάντια με την ανισότητα, την διαφθορά και την χαραμάδα ελπίδας που δεν μπορούν να δουν.

Στο Περού, οι διαμαρτυρίες για έναν νόμο για τις συντάξεις εξελίχθηκαν σε ευρύτερα αιτήματα, συμπεριλαμβανομένης της ανάληψης δράσης για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης ανασφάλειας και της εκτεταμένης διαφθοράς στην κυβέρνηση.

Στην Ινδονησία, έχουν ξεσπάσει φονικοποιημένες διαμαρτυρίες για τα προνόμια των βουλευτών και το κόστος ζωής, αναγκάζοντας τον πρόεδρο να αντικαταστήσει βασικούς υπουργούς οικονομίας και ασφάλειας.

Ανατροπή των κατεστημένων καθεστώτων

Το πιο ευρέως αναγνωρισμένο κίνημα που χαρακτηρίστηκε ως διαμαρτυρία της «Gen Z» ήταν μια θανατηφόρα εξέγερση στο Νεπάλ που κορυφώθηκε με την παραίτηση του πρωθυπουργού τον Σεπτέμβριο.

Οι διαδηλωτές εμπνεύστηκαν από επιτυχημένα αντικυβερνητικά κινήματα σε άλλες περιοχές της Νότιας Ασίας – τη Σρι Λάνκα το 2022 και το Μπαγκλαντές το 2024 – τα οποία οδήγησαν στην ανατροπή των κατεστημένων καθεστώτων.

Στη Μαδαγασκάρη, με τη σειρά τους, οι διαδηλωτές λένε ότι εμπνεύστηκαν ιδιαίτερα από τα κινήματα στο Νεπάλ και τη Σρι Λάνκα.

Το κοινοβούλιο στη Μαδαγασκάρη απέπεμψε τον πρόεδρο Ρατζοελίνα, που έχει φύγει ήδη από τη χώρα

Οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν κατά των τακτικών διακοπών νερού και ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά γρήγορα μετατράπηκαν σε ευρύτερη δυσαρέσκεια, καθώς οι διαδηλωτές ζήτησαν την παραίτηση του προέδρου και άλλων υπουργών.

Την περασμένη Τετάρτη, ο ηγέτης του στρατιωτικού πραξικοπήματος της Μαδαγασκάρης δήλωσε ότι «αναλαμβάνει τη θέση του προέδρου».

Ενωμένοι πίσω από μια πειρατική σημαία manga

Σε πολλές χώρες, έχει αναδυθεί ένα μοναδικό σύμβολο της ποπ κουλτούρας: μια μαύρη σημαία που απεικονίζει ένα χαμογελαστό νεκροκεφαλή με οστό και οστό που φοράει ένα ψάθινο καπέλο. Η σημαία προέρχεται από μια cult ιαπωνική σειρά μάνγκα και anime με τίτλο «One Piece», η οποία ακολουθεί μια ομάδα πειρατών καθώς αντιμετωπίζουν διεφθαρμένες κυβερνήσεις.

Η κοινή σημαία των διαμαρτυριών σε όλες τις χώρες

Στο Νεπάλ, διαδηλωτές κρέμασαν την ίδια σημαία στις πύλες του Σίνγκα Ντουρμπάρ, της έδρας της κυβέρνησης του Νεπάλ, και σε υπουργεία, πολλά από τα οποία πυρπολήθηκαν σε διαμαρτυρίες. Την ίδια σημαία ύψωσαν επίσης πλήθη στην Ινδονησία, τις Φιλιππίνες, το Μαρόκο και τη Μαδαγασκάρη.

Την περασμένη εβδομάδα στην πρωτεύουσα του Περού, Λίμα, ο 27χρονος ηλεκτρολόγος Ντέιβιντ Ταφούρ στάθηκε με την ίδια σημαία στην πλατεία Σαν Μαρτίν, η οποία τώρα αποτελεί το σκηνικό για εβδομαδιαίες διαμαρτυρίες.

«Δίνουμε την ίδια μάχη — ενάντια σε διεφθαρμένους αξιωματούχους που, στην περίπτωσή μας, είναι επίσης δολοφόνοι», είπε, υπενθυμίζοντας ότι η κυβέρνηση της προέδρου Ντίνα Μπολουάρτε κράτησε την εξουσία από τον Δεκέμβριο του 2022 παρά τις περισσότερες από 500 διαμαρτυρίες και τους θανάτους 50 πολιτών.

«Στην περίπτωσή μου, είναι αγανάκτηση για την κατάχρηση εξουσίας, τη διαφθορά, τους θανάτους», είπε ο Ταφούρ, αναφερόμενος στην απότομη αύξηση των δολοφονιών και των εκβιασμών που μαστίζουν τη χώρα της Νότιας Αμερικής από το 2017, εν μέσω νέων νόμων που έχουν αποδυναμώσει τις προσπάθειες για την καταπολέμηση του εγκλήματος.

Η Μπολουάρτε βρισκόταν υπό έρευνα εδώ και μήνες για διάφορες κατηγορίες, όπως δωροδοκία και συμμετοχή σε μια θανατηφόρα καταστολή διαδηλωτών το 2022. Αντικαταστάθηκε την περασμένη εβδομάδα από τον προσωρινό πρόεδρο Χοσέ Χέρι.

Ο Ταφούρ είπε ότι αυτό δεν ήταν αρκετό. «Ο πρόεδρος είναι σύμμαχος του Κογκρέσου και πρέπει να φύγει», είπε.

Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης το… όπλο

Πολλές σημαντικές διαμαρτυρίες στο παρελθόν, όπως το κίνημα Occupy Wall Street το 2011, η Αραβική Άνοιξη μεταξύ 2010 και 2012 και η Επανάσταση της Ομπρέλας στο Χονγκ Κονγκ το 2014, έχουν ηγηθεί νεότερων ανθρώπων. Ενώ χρησιμοποίησαν επίσης το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για μαζική κινητοποίηση, οι διαδηλωτές της Gen Z το πάνε σε άλλο επίπεδο.

«Οι ψηφιακές πλατφόρμες είναι ισχυρά εργαλεία για την ανταλλαγή πληροφοριών και την οικοδόμηση συνδέσεων, αλλά τα πιο αποτελεσματικά κινήματα συχνά συνδυάζουν την ψηφιακή κινητοποίηση με την παραδοσιακή οργάνωση με φυσική παρουσία, όπως είδαμε σε αυτές τις πρόσφατες διαμαρτυρίες», δήλωσε ο Nadel από το Social Change Lab.

Λίγες μέρες πριν από την έναρξη των θανατηφόρων διαμαρτυριών στο Νεπάλ, η κυβέρνηση ανακοίνωσε απαγόρευση στις περισσότερες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης λόγω μη συμμόρφωσης με την προθεσμία εγγραφής.

Πολλοί νέοι Νεπαλέζοι το θεώρησαν ως προσπάθεια φίμωσής τους και άρχισαν να έχουν πρόσβαση σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης μέσω εικονικών ιδιωτικών δικτύων για να αποφύγουν τον εντοπισμό.

Τις επόμενες ημέρες, χρησιμοποίησαν το TikTok, το Instagram και το X για να προβάλουν τον πολυτελή τρόπο ζωής των παιδιών πολιτικών, τονίζοντας τις ανισότητες μεταξύ πλουσίων και φτωχών του Νεπάλ, και ανακοινώνοντας προγραμματισμένες συγκεντρώσεις και χώρους διεξαγωγής.

Αργότερα, ορισμένοι από αυτούς χρησιμοποίησαν επίσης την πλατφόρμα συνομιλίας παιχνιδιών Discord για να προτείνουν ποιον να προτείνουν ως προσωρινό ηγέτη της χώρας.

«Ο ψηφιακός χώρος μας συνδέει όλους»

«Όποιο κίνημα κι αν συμβεί, είτε κατά της διαφθοράς είτε κατά της αδικίας, εξαπλώνεται μέσω των ψηφιακών μέσων. Το ίδιο συνέβη και στο Νεπάλ. Οι αλλαγές που έλαβαν χώρα μετά τις διαμαρτυρίες της Γενιάς Ζ στο Νεπάλ εξαπλώθηκαν παγκοσμίως μέσω των ψηφιακών πλατφορμών, επηρεάζοντας και άλλες χώρες», δήλωσε ο διαδηλωτής Γιουτζάν Ρατζμπχαντάρι.

Είπε ότι οι διαμαρτυρίες στο Νεπάλ αφύπνισαν όχι μόνο τους νέους αλλά και άλλες γενιές.

«Συνειδητοποιήσαμε ότι είμαστε παγκόσμιοι πολίτες και ότι ο ψηφιακός χώρος μας συνδέει όλους και παίζει ισχυρό ρόλο σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο  Ρατζμπχαντάρι.

Πηγή: in.gr