Ινστιτούτο Εξωτερικών Υποθέσεων: Οργάνωσε και δεύτερη ημερίδα στο Δημόκριτο για την Πυρηνική Ενέργεια στην Ελλάδα

Τη δεύτερη Ημερίδα για την Πυρηνική Ενέργεια στην Ελλάδα, οργάνωσε στο Δημόκριτο, το Ινστιτούτο Εξωτερικών Υποθέσεων, το οποίο άνοιξε τη σχετική συζήτηση στην Ελλάδα το 2024, με την πρώτη σχετική Ημερίδα, που οργάνωσε και πέρυσι στο Συνεδριακό Κέντρο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», στην Αγία Παρασκευή, στην Αθήνα.  

Η Ελλάδα δεν μπορεί να αποφεύγει επ’ αόριστον τη συζήτηση για την πυρηνική ενέργεια. Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα του γενικού γραμματέα Εθνικής Ασφάλειας της Προεδρίας της Κυβέρνησης, Θάνου Ντόκου, ο οποίος τόνισε ότι «έχει φτάσει η ώρα να ανοίξει η συζήτηση με δομημένο και σοβαρό τρόπο».

Μιλώντας σε συνέδριο του Ινστιτούτου Εξωτερικών Υποθέσεων στον Δημόκριτο, υπογράμμισε ότι η πυρηνική ενέργεια θα μπορούσε να λειτουργήσει ως “ενέργεια-γέφυρα” ανάμεσα στα ορυκτά καύσιμα και τις ΑΠΕ, ιδίως με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMR), ενώ παράλληλα αναγνώρισε τα ζητήματα ασφάλειας και διαχείρισης αποβλήτων που πρέπει να συζητηθούν ανοιχτά.

Ο κ. Ντόκος παραδέχθηκε ότι η χρήση της πυρηνικής ενέργειας παραμένει ταμπού για την ελληνική κοινωνία με επίκεντρο κυρίως την ασφαλή λειτουργία των αντιδραστήρων. Ωστόσο όπως είπε η κλιματική αλλαγή απειλεί τον πλανήτη και για να φθάσουμε στις μηδενικές εκπομπές ρύπων θα χρειαστεί «ενέργεια γέφυρα» μεταξύ των ορυκτών καυσίμων και των ΑΠΕ.

Η πυρηνική ενέργεια μπορεί να αποτελέσει τη λύση για την Ελλάδα στην πορεία προς το net zero, υποστήριξε ο πυρηνικός μηχανικός Διονύσης Χιώνης, εκπρόσωπος της εταιρείας Athlos Energy, μιλώντας στο ίδιο συνέδριο. Όπως είπε, καθώς αυξάνεται το μερίδιο των ΑΠΕ, η χώρα εξακολουθεί να στηρίζεται σε πάνω από 1,2 GW ορυκτών καυσίμων για το φορτίο βάσης, κάτι που καθιστά αναγκαία μια λύση μηδενικών εκπομπών. Ένας αντιδραστήρας ισχύος 1 GW θα μπορούσε να προσφέρει άφθονη, σταθερή και φθηνή ενέργεια, να ενισχύσει τη βαριά βιομηχανία, να καλύψει ανάγκες αφαλάτωσης και να στηρίξει τη ναυτιλία με την κάλυψη των στόχων του 2050 και τα data centers, δημιουργώντας παράλληλα χιλιάδες θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ελλάδα δεν θα πρέπει να ξεκινήσει με τεχνολογία SMR αλλά να επενδύσει σε μεγάλο πυρηνικό αντιδραστήρα, αξιοποιώντας την ώριμη τεχνογνωσία και τη βιομηχανική υποδομή που ήδη διαθέτει.

Ο ίδιος παρουσίασε τα αποτελέσματα έρευνας κοινής γνώμης σύμφωνα με την οποία το 30% των ερωτώμενων συμφωνούν στη χρήση της πυρηνικής ενέργειας έναντι μόλις του 18% σε άλλη έρευνα πριν από επτά χρόνια. Επίσης η έρευνα έδειξε ότι μειώνεται το ποσοστό των πολιτών που είναι αρνητικό στη χρήση της πυρηνικής ενέργειας από 75% πριν από επτά χρόνια σε 42,8% σήμερα, ενώ το 21,2% τως ερωτώμενων σήμερα είναι ουδέτερο δηλαδή δεν τάσσεται ούτε υπερ ούτε κατά της πυρηνικής ενέργειας.

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας Χρήστος Χουσιάδας αναφέρθηκε στο σημαντικό θέμα της διαχείρισης των πυρηνικών αποβλήτων και τόνισε ότι θα πρέπει να τηρηθεί με σεβασμό η αρχή ότι το καύσιμο επιστρέφει στη χώρα παραγωγής.

Αναφερόμενος στο θεσμικό πλαίσιο που πρέπει να δημιουργηθεί για την αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας, είπε ότι χρειάζονται τρία βήματα:

Πρώτον: η κατάρτιση μιας διεθνούς διακρατικής συμφωνίας.

Δεύτερον: να βρεθεί το πολιτικό θάρρος να εισαχθεί η πυρηνική Ενέργεια στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα και

Τρίτον: να υπάρξει ένα στιβαρό χέρι που θα οργανώσει τα εσωτερικά του κράτους ώστε να μην εξελιχθεί σε οδύσσεια η προσπάθεια πραγματοποίησης μιας τέτοιας επένδυσης.

“Δεν ξεκινάμε από το μηδέν. Υπάρχει αντιδραστήρας αλλά κι ένα σημαντικό πλαίσιο. Δεν αρκεί, αλλά είναι μια αρχή. Οι γενικές απαιτήσεις ασφάλειας δε θα είναι διαφορετικές. Απαιτείται, απλά, η οικοδομηση του συνεργασία” τόνισε ο κ. Χουσιάδας αναφερόμενος και στα πλοία που σήμερα χρησιμοποιούν για την κίνησή τους πυρηνικούς αντιδραστήρες και συμπλήρωσε ότι:

“Ένας πλωτός πυρηνικός σταθμός θα γίνει σε ένα καράβι το οποίο μάλλον θα κινείται το ίδιο με κλασικό τρόπο και θα φιλοξενεί ένα πυρηνικό αντιδραστήρα και με μια καλωδιακή σύνδεση. Θα προμηθεύει την ηλεκτρική ενέργεια στην ακτή. Αυτό απαιτεί ως Ελλάδα να υπογράψουμε μια διακρατική σύμβαση για να μπορέσουμε να φιλοξενήσουμε σε ελληνικά λιμάνια ένα ξένο πυρηνικό πλοίο. Αφορούν από ζητήματα αστικής ευθύνης έως την διαχείριση των αποβλήτων” Μάλιστα αντιπαρέβαλε το FSRU Αλεξανδρούπολης καθώς και η συγκεκριμένη υποδομή αποτελεί μια πλωτή ενεργειακή μονάδα.

Ο κ. Χουσιάδας έθεσε και το ζήτημα των αποβλήτων σημειώνοντας ότι αν και τα θέματα αποβλήτων, συνήθως τα διαχειρίζονται οι χρήστες, για τα High Level Waste μπορεί η διαχείρισή τους μπορεί να γίνει από τους παραγωγούς.” Στάθηκε, δε, στην περίπτωση της Φινλανδίας όπου κι εκείμ αν και έχει διαμορφωθεί πλαίσιο διαχείρισης των HLW δεν έχει ξεκινήσει ακόμη η όλη διαδικασία για την επί τόπου διαχείριση. Εξετάζονται λύσεις με κατάχωσή τους σε μεγάλα βάθη, σε αδρανή ορυχεία, τόνισε και συμπλήρωσε:

“Μια λυση είναι το θάψιμο στα βάθη της θάλασσας. αλλά εάν η χώρα είναι μακριά από ένα floating παραγωγής τότε είναι πολλαπλά τα θέματα. Καλό, πάντως, είναι να δοκιμάσουμε τη διαχείριση από παραγωγούς. Να μη φύγει από το τραπέζι” ζήτησε ο κ. Χουσιάδας.

Πορεία προς την οικονομία μηδενικών εκπομπών και τεράστια οικονομικά οφέλη

Στην ίδια ημερίδα, ο πυρηνικός μηχανικός Διονύσης Χιώνης, εκπρόσωπος της εταιρείας Athlos Energy ανέφερε ότι η πυρηνική ενέργεια μπορεί να αποτελέσει τη λύση για την Ελλάδα στην πορεία προς την οικονομία μηδενικών εκπομπών, το λεγόμενο και “net zero economy”. “Αν θέλουμε να πετύχουμε την πράσινη μετάβαση έως το 2050, πρέπει να εξετάσουμε σοβαρά την ένταξη της πυρηνικής ενέργειας στο ενεργειακό μας μείγμα”, υπογράμμισε, σημειώνοντας ότι η τεχνολογία έχει ωριμάσει και ότι το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας αντιδραστήρων νέας γενιάς είναι πλέον ανταγωνιστικό.

Όπως είπε, καθώς αυξάνεται το μερίδιο των ΑΠΕ, η χώρα εξακολουθεί να στηρίζεται σε πάνω από 1,2 GW ορυκτών καυσίμων για το φορτίο βάσης, κάτι που καθιστά αναγκαία μια λύση μηδενικών εκπομπών. Ένας αντιδραστήρας ισχύος 1 GW θα μπορούσε να προσφέρει άφθονη, σταθερή και φθηνή ενέργεια, να ενισχύσει τη βαριά βιομηχανία, να καλύψει ανάγκες αφαλάτωσης και να στηρίξει τη ναυτιλία με την κάλυψη των στόχων του 2050 και τα data centers, δημιουργώντας παράλληλα χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Ειδικά, η ελληνόκτητη ναυτιλία, που αντιστοιχεί στο 20% του παγκόσμιου στόλου, εφόσον μπει στην “πυρηνική εποχή”, θα βρει λύση στο στοίχημα της απο – ανθρακοποίησης.

“Η πυρηνική πρόωση μπορεί να αποτελέσει ρεαλιστική λύση για τη μείωση των εκπομπών, είτε με πυρηνοκίνητα πλοία είτε με πλωτούς αντιδραστήρες που θα τροφοδοτούν νησιά και λιμάνια με φθηνή, καθαρή ενέργεια”, ανέφερε ο κ. Χιόνης.

Τέλος ο καθηγητής Στρατηγικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς και πρόεδρος του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων Αθανάσιος Πλατιάς αναφέρθηκε στη λύση των πλωτών αντιδραστήρων που έχουν μειωμένο κόστος και δίνουν περαιτέρω ευελιξία.