Η Αλεξανδρινή ομογενής Ιωάννα Βερνίκου, η πρώτη Ελληνίδα που υπηρέτησε στη NASA

Η Dr. Joan Vernikos γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου από Έλληνες γονείς, στο επάγγελμα γιατρούς.

Η ίδια λέει ότι «πήρα το βάπτισμα και την πρακτική εκπαίδευση στην ιατρική επιστήμη από πολύ μικρή στο σπίτι, αφού η καθημερινότητά ήταν συζητήσεις γύρω από θέματα υγείας, ασθενειών, διαγνωστικά και περιπτωσιολογικές μελέτες». Μορφώθηκε με ένα βρετανικό σύστημα και ολοκλήρωσε το διδακτορικό της στη φαρμακολογία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου.

Με τον πρώτο σύζυγό της, τον Έλληνα Κώστα Ντανέλη, ήταν επικεφαλής στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο στη διδασκαλία φαρμακολογίας για φοιτητές ιατρικής και άρχισαν εκεί την έρευνα στις σχέσεις του εγκεφάλου με το στρες. Τέσσερα χρόνια αργότερα, με δύο παιδιά, τον Γιώργο και την Ευτυχία, η οικογένεια μετακόμισε στην Καλιφόρνια, όπου προσλαμβάνονται στη NASA ως ειδικοί στα προβλήματα του άγχους. Στη δεκαετία του 1970 η δρ Joan συνεργάστηκε «μερικές φορές πίσω από το σιδηρούν παραπέτασμα» με σοβιετικούς επιστήμονες.

Σε ηλικία τριάντα τεσσάρων ετών έμεινε χήρα και, όπως λέει, αντιμετωπίστηκε από όλους τότε ως «μια ανύπαντρη μητέρα». Το 1978 γνωρίστηκε με τον σημερινό σύζυγό της Geoffrey Hazzan και αργότερα άνοιξαν μαζί ένα κατάστημα σοκολάτας στο Λονδίνο.

Μεταξύ των διακρίσεων που έτυχαν αναγνώρισης από τη NASA ήταν και η εργασία της σχετικά με το στρες, για την οποία τιμήθηκε με το μετάλλιο επιστημονικής διάκρισης, καθώς επίσης τιμήθηκε με το μετάλλιο εξαιρετικών υπηρεσιών στη NASA για τη δημιουργία διεθνούς αναγνώρισης ερευνητικών προγραμμάτων.

Εξελέγη μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Αστροναυτικής και μέλος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Έχει επιτύχει τρεις πατέντες, μία από τις οποίες αφορά ειδική φυγόκεντρο για τις ιατρικές εφαρμογές της υπερβαρύτητας. Έχει δημοσιεύσει πάνω από διακόσια τεχνικά άρθρα.

Συνταξιοδοτήθηκε ως διευθύντρια Life Sciences (1993 – 2000) ύστερα από μια πλούσια καριέρα στην αμερικανική υπηρεσία διαστήματος ως επικεφαλής ερευνήτρια και επιστημονικά υπεύθυνη πολλών αποστολών, συμπεριλαμβανομένης και της ιστορικής επιστροφής του Τζον Γκλεν το 1998 στην ηλικία των εβδομήντα επτά ετών στο Διάστημα με το διαστημόπλοιο Discovery.

Η Joan Vernikos, όσο βρισκόταν στη NASA είδε ότι οι αστροναύτες κατά την παραμονή τους στο Διάστημα λόγω έλλειψης της βαρύτητας παρουσίασαν με αλματώδη ρυθμό όλα τα συμπτώματα γήρανσης, όπως π.χ. οστεοπόρωση, μυϊκή ατροφία, απώλεια οστικής μάζας, διαταραχές ύπνου και άλλα. Τα συμπτώματα αυτά υποχωρούσαν μόλις οι αστροναύτες επέστρεφαν στη Γη. Έτσι, η ίδια και οι συνεργάτες της θέλοντας να προλάβουν την εμφάνιση αυτών των συμπτωμάτων, ώστε να επιστρέφουν οι αστροναύτες υγιείς από το Διάστημα, δημιούργησαν μια συσκευή ανθρωποφυγοκέντρησης, κάτι σαν όργανο γυμναστικής.

«Το γήρας αρχίζει όταν σταματάει η ανάπτυξη. Δηλαδή, από την ηλικία των είκοσι ετών. Στην προσπάθειά μας να κρατήσουμε τους αστροναύτες υγιείς και να τους προφυλάξουμε από τα συμπτώματα του γήρατος κατά την παραμονή τους στο Διάστημα, προσεγγίσαμε στο θέμα από την άποψη της βαρύτητας. Αυτό λοιπόν που κάνουμε για να διατηρήσουμε τους αστροναύτες υγιείς μπορούμε να το κάνουμε και στους ανθρώπους που βρίσκονται στη Γη για να αποτρέψουμε τις αλλαγές που επιφέρει το γήρας. Το θέμα είναι να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τη βαρύτητα. Να μάθουμε πόση βαρύτητα χρειάζεται ο κάθε άνθρωπος» έχει δηλώσει η κ. Vernikos.

Η δρ Vernikos είναι υποστηρικτής της χρήσης του Διαστήματος προς όφελος της ανθρωπότητας και παραμένει σύμβουλος σε διαστημικές υπηρεσίες και στον κλάδο της αεροδιαστημικής.