Χριστοδουλίδης: «Μόνο μια ομοσπονδία μεταξύ του Βορρά και του Νότου μπορεί να επιλύσει το κυπριακό ζήτημα»/Fr.

Αποκλειστική Συνέντευξη : Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας βρέθηκε στο Παρίσι 15 Δεκεμβρίου για να συναντηθεί με τον Εμανουέλ Μακρόν

Νίκος Χριστοδουλίδης : «Μόνο μια ομοσπονδία μεταξύ του Βορρά και του Νότου μπορεί να επιλύσει το κυπριακό ζήτημα».

Par
Théo Sivazlian (LE FIGARO)

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, στο Παρίσι 15 Δεκεμβρίου 2025

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ – Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας βρέθηκε στο Παρίσι τη Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου για να συναντηθεί με τον Εμανουέλ Μακρόν και να επισφραγίσει μια Στρατηγική Εταιρική Συμφωνία με τη Γαλλία. Αναφέρεται, στη Le Figaro, στις φιλοδοξίες του για ένταξη στο ΝΑΤΟ και στις προτεραιότητές του για την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, την οποία η Λευκωσία θα αναλάβει το πρώτο εξάμηνο του 2026.

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης βρέθηκε στο Παρίσι αυτή τη Δευτέρα, όπου συναντήθηκε με τον Εμανουέλ Μακρόν. Η συνάντηση τους στο Προέδρικό μέγαρο του Élysée, είχε στο επίκεντρο την υπογραφή μιας Στρατηγικής Εταιρικής Συμφωνίας μεταξύ Κύπρου και Γαλλίας, με στόχο την αναβάθμιση και τη συστηματοποίηση των διμερών σχέσεων των δύο χωρών. Η συνάντηση αποτέλεσε επίσης ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τις προτεραιότητες της επικείμενης Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, η οποία ξεκινά την 1η Ιανουαρίου 2026, με ιδιαίτερη έμφαση στη στήριξη προς την Ουκρανία.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη στην εφημερίδα Le Figaro, στην οποία τοποθετείται για τις βασικές θεματικές που συζητήθηκαν.

Le FIGARO. – Μόλις υπογράψατε με τον Εμανουέλ Μακρόν μια Εταιρική Στρατηγική Συμφωνία. Η Γαλλία καθίσταται έτσι η μόνη χώρα της ΕΕ που διαθέτει τέτοιου είδους συμφωνία με την Κύπρο. Ποια είναι η χρονική διάρκειά της και ποιους τομείς καλύπτει;

Νίκος Χριστοδουλίδης. – Το Παρίσι αποτέλεσε τον τελευταίο μου σταθμό πριν από την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από την Κύπρο, την 1η Ιανουαρίου. Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος για την υπογραφή αυτής της συμφωνίας με τη Γαλλία, μια χώρα με την οποία διατηρούμε εξαιρετικά στενές σχέσεις, καθώς συνιστά σαφή απόδειξη της περαιτέρω αναβάθμισης της διμερούς μας συνεργασίας. Η συμφωνία έχει χρονικό ορίζοντα έως το 2030 και καλύπτει τομείς όπως η άμυνα, η ασφάλεια, η καινοτομία, το εμπόριο, ο πολιτισμός και η εκπαίδευση. Παράλληλα, προβλέπεται ότι οι Υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών θα συναντώνται ανά διετία, με σκοπό την αξιολόγηση της προόδου στην υλοποίηση των κοινών μας στόχων.

F. – Αναμένετε μια επίσημη επίσκεψη του Εμανουέλ Μακρόν στο νησί στο άμεσο μέλλον;
ΠτΔ. – Πράγματι, βρίσκεται σε εξέλιξη συζήτηση για τη διοργάνωση επίσημης επίσκεψης, η οποία θα αποτελούσε την πρώτη επίσημη διμερή επίσκεψη Γάλλου Προέδρου στην Κύπρο από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της το 1960. Συνεργαζόμαστε στενά με τον Εμανουέλ Μακρόν τόσο στο πλαίσιο της ΕΕ όσο και στη Μέση Ανατολή, μια περιοχή με ιδιαίτερη γεωπολιτική σημασία, την οποία η Γαλλία γνωρίζει σε βάθος. Να σημειωθεί ότι, η Κυπριακή Δημοκρατία εξασφάλισε συνολικά περίπου 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «Safe», και η γαλλική αμυντική βιομηχανία καλύπτει περίπου το 85% του αμυντικού υλικού που η Κύπρος έχει συμπεριλάβει στο αίτημά της.

F. – Ποιο ρόλο μπορεί να διαδραματίσει, κατά τη γνώμη σας, η Γαλλία ώστε να συμβάλει στην επίλυση του προβλήματος της διαίρεσης της Κύπρου;
ΠτΔ. – Συζητάμε εδώ και καιρό με τον Πρόεδρο Μακρόν για το ότι η Γαλλία μπορεί και οφείλει να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στις προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού. Όχι μόνο επειδή η Γαλλία είναι κράτος-μέλος της ΕΕ, αλλά και επειδή αποτελεί τη μόνη χώρα της ΕΕ που είναι ταυτόχρονα μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η όποια πρόοδος πρέπει να βασίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε.

F. – Ποιες θα είναι οι βασικές προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ;
ΠτΔ. – Η Κυπριακή Προεδρία θα κινηθεί γύρω από τρεις βασικούς άξονες. Ο πρώτος είναι η ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ, με έμφαση στην περαιτέρω πρόοδο στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, καθώς και στη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος. Ο δεύτερος είναι να καταφέρουμε να φέρουμε την ΕΕ πιο κοντά στη Μέση Ανατολή. Πρόκειται για μια περιοχή την οποία γνωρίζουμε σε βάθος, καλύτερα ίσως από οποιοδήποτε άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ, καθώς αποτελούμε αναπόσπαστο μέρος της. Σε αυτό το πλαίσιο, προγραμματίζουμε τη διοργάνωση άτυπης συνάντησης στην Κύπρο με ηγέτες χωρών της Μέσης Ανατολής, όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία, ο Λίβανος, το Ισραήλ, το Μαρόκο και η Αλγερία. Τέλος, τρίτος άξονας είναι η εστίαση σε ζητήματα που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητα των Ευρωπαίων πολιτών. Αναφέρομαι συγκεκριμένα στο κόστος της ενέργειας, της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, καθώς και η πρόσβαση στη στέγαση και την εκπαίδευση.

F. – Ποια είναι η θέση της Κύπρου απέναντι στην Ουκρανία; Επισκεφθήκατε το Κίεβο στις αρχές Δεκεμβρίου, για πρώτη φορά μετά την έναρξη του πολέμου το 2022…
ΠτΔ. – Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι, από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, η Κύπρος κατανοεί ίσως καλύτερα από κάθε άλλο τι βιώνουν καθημερινά η Ουκρανία και ο λαός της. Και εμείς είμαστε θύμα εισβολής και παράνομης κατοχής [η Τουρκία ελέγχει το βόρειο τμήμα του νησιού από το 1974, σημ.] . Η θέση μας είναι απολύτως ξεκάθαρη: η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας πρέπει να γίνουν πλήρως σεβαστές. Το ζήτημα αυτό θα αποτελέσει κεντρική προτεραιότητα της Κυπριακής Προεδρίας, με στόχο την επαναβεβαίωση της βούλησής μας να συμβάλουμε σε μια λύση που δεν θα επιβληθεί, αλλά θα είναι αποδεκτή από τον ουκρανικό λαό και τη νόμιμη κυβέρνησή του.

F. – Ενδιαφέρεται η Κύπρος για ένταξή της στο ΝΑΤΟ; Και, εφόσον ναι, έχει κατατεθεί επίσημο αίτημα;
ΠτΔ. – Η ένταξη στο ΝΑΤΟ θα αποτελούσε μια φυσική εξέλιξη για την Κύπρο. Αν ήταν δυνατόν για την Κύπρο να υποβάλει αίτηση αύριο και να λάβει θετική απάντηση από όλα τα κράτη-μέλη, θα το πράτταμε. Ωστόσο, όπως γνωρίζετε, η Τουρκία θα ασκούσε βέτο στην υποψηφιότητά μας. Για το λόγο αυτό, εργαζόμαστε συστηματικά για την ενίσχυση των ενόπλων μας δυνάμεων, ώστε να προσεγγίσουν το επίπεδο των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, μέχρις ότου η Κύπρος να πληρεί πλήρως όλες τις πολιτικές προϋποθέσεις για ένταξή μας στον Οργανισμό. Ακολουθούμε ήδη μια ξεκάθαρη εξωτερική πολιτική με σαφή προσανατολισμό προς τη Δύση.

F. – Ποια ήταν η αντίδρασή σας μετά το διορισμό του Tufan Erhürman στην ηγεσία της αυτοανακηρυχθείσας «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου» τον περασμένο Οκτώβριο;
ΠτΔ. – Δεν έχει τοποθετηθεί, δημόσια τουλάχιστον, υπέρ της λύσης των δύο κρατών η οποία παρεκκλίνει του πλαισίου που καθορίζουν τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ο κ. Erhürman έχει διαφορετική προσέγγιση και στάση από τον προκάτοχό του [Ersin Tatar, ο οποίος άσκησε καθήκοντα από το 2020 έως το 2025 σημ.] Αυτό από μόνο του συνιστά μια θετική εξέλιξη.

F. – Δηλώνατε στη Le Figaro το καλοκαίρι του 2024 ότι το status quo στο νησί «δεν αποτελεί επιλογή». Πώς σκοπεύετε να επανεκκινήσετε τις διαπραγματεύσεις και ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές σας;
ΠτΔ. – Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί δύο συναντήσεις με τον κ. Erhürman. Το βασικό ζητούμενο είναι η δημιουργία των αναγκαίων συνθηκών για την ουσιαστική επανέναρξη των συνομιλιών, στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, όπως προβλέπεται από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος γιατί η συγκεκριμένη αυτή θέση περιλήφθηκε σε κοινό ανακοινωθέν την περασμένη εβδομάδα. Πρόκειται για τη μόνη βιώσιμη λύση, η οποία υποστηρίζεται τόσο από την ΕΕ όσο και από τη διεθνή κοινότητα. Όλοι οι Κύπριοι πολίτες, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, πρέπει να απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα, όπως όλοι οι πολίτες των κρατών-μελών της ΕΕ. Μετά την επίλυση του Κυπριακού, η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να είναι ένα πλήρως λειτουργικό κράτος – μέλος της ΕΕ – και να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τον ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή.

F. – Απαντήσατε έντονα μέσω του Τύπου στις πρόσφατες δηλώσεις του Recep Tayyip Erdoga, ο οποίος επανέλαβε τη στήριξή του για λύση δύο κρατών. Ένας απευθείας διάλογος μεταξύ σας παραμένει ακόμη αδύνατος;
ΠτΔ. – Αν η Τουρκία είναι έτοιμη, τότε είμαι και εγώ έτοιμος να συναντήσω τον Πρόεδρό της, προκειμένου να συζητήσουμε για το Κυπριακό και να επιδιώξουμε, μέσω διαπραγματεύσεων, την εξεύρεση λύσης. Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι δεν είναι η Κύπρος εκείνη που δεν αναγνωρίζει την Τουρκία, αλλά αντιθέτως, η Τουρκία είναι σήμερα η μόνη χώρα που δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Παρ’ όλα αυτά, και οι δύο χώρες είναι μέλη διεθνών οργανισμών, ενώ μάλιστα η Τουρκία επιδιώκει – ή τουλάχιστον επιδίωξε για ένα διάστημα – να γίνει μέλος της ΕΕ. Ως εκ τούτου, είμαι έτοιμος να συναντήσω τον πρόεδρο Ερντογάν και του απευθύνω πρόσκληση και μέσω της εφημερίδας σας.

F. – Πώς βλέπατε μια περαιτέρω προσέγγιση της Τουρκίας με την ΕΕ; Ακόμη και παγωμένη, η ενταξιακή της πορεία παραμένει σήμερα ένα μείζον ζήτημα αντιπαράθεσης στην Ευρώπη.
ΠτΔ. – Θα προτιμούσαμε να έχουμε έναν γείτονα που να βρίσκεται πιο κοντά στην ΕΕ και να ακολουθεί με συνέπεια την ευρωπαϊκή του πορεία. Επιθυμούμε ειλικρινά την πρόοδο των σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή εξαρτάται αποκλειστικά από τη συμπεριφορά της Τουρκίας και από το κατά πόσον τηρεί τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει στο πλαίσιο της ενταξιακής της διαδικασίας στην ΕΕ.

Par
Théo Sivazlian (LE FIGARO)

Le président de la République de Chypre, Nikos Christodoulides, à Paris le 15 décembre 2025. ANDREAS GORA / DDP via REUTERS CONNECT

ENTRETIEN EXCLUSIF – Le président de la République de Chypre était à Paris lundi 15 décembre pour rencontrer Emmanuel Macron et sceller un partenariat stratégique avec la France. Pour «Le Figaro», il évoque ses aspirations à intégrer l’Otan et ses priorités pour la présidence de l’UE, que Nicosie assumera au premier semestre 2026.

Le président de la République de Chypre Nikos Christodoulides était à Paris lundi 15 décembrepour rencontrer Emmanuel Macron. L’occasion pour les deux hommes de signer un accord de partenariat stratégique entre Chypre et la France, visant à rehausser et à structurer larelation bilatérale ; mais aussi d’échanger sur les priorités de la présidence chypriote du Conseil de l’UE à compter du 1er janvier 2026. Et en particulier, sur le soutien à l’Ukraine. Nikos Christodoulides revient en exclusivité pour Le Figaro sur les différents sujets abordés.

LE FIGARO. – Vous venez de signer avec Emmanuel Macron un accord de partenariat stratégique. La France devient ainsi le premier pays de l’UE à posséder un tel partenariat avec Chypre. Sur quelle période s’étend-il et quels domaines sont concernés ?

Nikos CHRISTODOULIDES. – Paris était ma dernière visite avant que nous prenions la tête du Conseil de l’UE, le 1er janvier prochain. Je suis très heureux de cet accord avec la France, un pays dont nous sommes très proches, car c’est une preuve claire de l’élévation de notre coopération bilatérale. Cet accord s’étend jusqu’en 2030 et concerne les domaines de la Défense, de la sécurité, de l’innovation, des échanges commerciaux, de la culture et de l’éducation. Tous les deux ans, nos ministres des Affaires étrangères vont également se rencontrer pour évaluer les progrès dans ce travail.

Attendez-vous une visite officielle d’Emmanuel Macron sur l’île dans un proche avenir ?
Nous discutons en effet d’une visite officielle, ce qui constituerait une première en ce sens pour un chef d’État français depuis l’indépendance de Chypre en 1960. Nous travaillons ensemble avec Emmanuel Macron à l’intérieur de l’UE mais aussi au Moyen-Orient, région d’une grande importance géopolitique, que la France connaît très bien. Par ailleurs, la République de Chypre a obtenu au total près de 1,2 milliard d’euros dans le cadre du programme européen «Safe», et l’industrie de défense française couvre près de 85 % du matériel de défense que Chypre a inclus dans sa demande.

Quel rôle la France peut-elle jouer, d’après vous, pour aider à résoudre le problème de la division de Chypre ?
Nous discutons depuis longtemps avec le président Macron sur le fait que la France pourrait et devrait avoir un rôle de leader dans les efforts que nous faisons pour résoudre la question chypriote. Pas seulement parce que la France est un membre de l’UE, mais parce qu’elle est la seule à être aussi un membre permanent du Conseil de sécurité de l’ONU. Tout progrès éventuel doit s’appuyer sur les résolutions du Conseil de sécurité de l’ONU pour nous permettre d’avancer.

Quelles seront les priorités de la présidence chypriote au Conseil de l’UE ?
Nous avons trois grands axes. Le premier est de renforcer l’autonomie stratégique de l’UE, en mettant l’accent sur de nouveaux progrès dans les domaines de la Défense et de la sécurité, ainsi que sur la gestion de la question migratoire. Le deuxième est de réussir à vraiment rapprocher l’UE du Moyen-Orient. C’est une région que nous connaissons très bien, mieux qu’aucun autre membre de l’UE même, puisque nous en faisons partie. Dans ce cadre, nous prévoyons d’organiser à Chypre une rencontre informelle avec des leaders du Moyen-Orient – Égypte, Jordanie, Liban, Israël, plus Maroc et Algérie. Enfin, le troisième axe est de travailler sur des sujets qui affectent la vie quotidienne des Européens. Je pense au coût de l’énergie, de la santé, ou encore l’accès au logement et à l’éducation.

Quelle est la position de Chypre sur l’Ukraine ? Vous vous êtes notamment rendu à Kiev début décembre pour la première fois depuis le début de la guerre en2022…
Il est important de souligner que, parmi tous les membres de l’UE, nous comprenons le mieux ce que vivent chaque jour l’Ukraine et son peuple. Nous sommes nous aussi la victime d’une invasion et d’une occupation illégale [la Turquie contrôle le nord de l’île depuis 1974, NDLR]. Notre position est claire : la souveraineté et l’intégrité territoriale de l’Ukraine doivent être respectées. Nous en ferons un sujet majeur de notre présidence, en réaffirmant notre volonté de trouver une solution qui ne soit pas imposée, mais bien acceptable par le peuple ukrainien et son gouvernement.

Est-ce que Chypre est intéressée à l’idée d’intégrer l’Otan ? Si oui, avez-vous déjà fait une demande officielle ?
Rejoindre l’Otan serait un développement naturel pour Chypre. Si c’était possible pour Chypre de candidater demain et d’avoir une réaction positive de tous les États membres, nous le ferions. Mais comme vous le savez, la Turquie mettrait son veto à notre candidature. Pour cette raison, donc, nous travaillons méthodiquement à renforcer notre armée pour la hisser au niveau de celles des autres membres de l’Otan, en attendant que les conditions politiques soient remplies pour que nous puissions rejoindre l’organisation. Nous menons déjà une politique étrangère clairement définie, avec une orientation affirmée vers l’Occident.

Quel a été votre sentiment lors de la nomination de Tufan Erhürman à la tête de l’autoproclamée « République turque de Chypre du Nord », en octobre dernier ?
Il n’a pas parlé, du moins publiquement, en faveur de la solution à deux États, qui s’écarte du cadre défini par les résolutions du Conseil de sécurité de l’ONU.M. Erhürman a une approche et une position différente de son prédécesseur [Ersin Tatar,en fonction entre 2020 et 2025, NDLR]. Cela constitue en soi une évolution positive.

Vous disiez au Figaro à l’été 2024 que le maintien du statu quo sur l’île «n’est pas une option». De quelle manière pensez-vous pouvoir relancer les négociations ?Quelles sont vos lignes rouges ?
Nous avons eu deux rencontres jusqu’à maintenant avec M. Erhürman. Ce qui est important, c’est de créer les conditions pour la reprise des discussions, basées sur une fédération bizonale et bicommunautaire, conformément aux résolutions du Conseil de sécurité de l’ONU. Je suis très heureux que ce point ait été mentionné dans un communiqué commun la semaine passée. C’est la seule solution possible et viable, soutenue par l’UE et la communauté internationale. Tous les citoyens chypriotes, Chypriotes-grecs et Chypriotes-turcs, doivent avoir les mêmes droits. Comme tous les citoyens des États membres de l’UE. Après la résolution de la question chypriote, la République de Chypre devrait être un État pleinement opérationnel – membre de l’UE -et renforcer encore son rôle dans la région élargie.

Vous avez vigoureusement répondu, par voie de presse, aux récentes déclarations de Recep Tayyip Erdogan, qui réitérait son soutien pour une solution à deux États. Un dialogue direct entre vous est-il toujours impossible ?
Si la Turquie y est prête, je suis prêt à rencontrer son président, pour discuter de la question chypriote et parvenir, par la négociation, à trouver un règlement. Permettez-mo ide rappeler que ce n’est pas Chypre qui ne reconnaît pas la Turquie, mais bien la Turquie qui est la seule, aujourd’hui, à ne pas reconnaître la République de Chypre. Nous sommes pourtant tous les deux membres d’organisations internationales, la Turquie aspirant même – au moins ayant aspiré un temps – à devenir un membre de l’UE. Donc je suis prêt à rencontrer le président Erdogan et je lui envoie ici une invitation.

De quel oeil verriez-vous un rapprochement entre la Turquie et l’UE ? Même gelée, sa demande d’adhésion constitue encore aujourd’hui un sujet de controverse majeur en Europe.
Nous préférerions avoir un voisin qui est proche de l’UE et qui suit la voie européenne. Nous souhaitons vraiment une progression des relations entre l’UE et la Turquie. Mais cela dépend entièrement du comportement de la Turquie, si elle remplit ou non ses obligations lors du processus d’adhésion à l’UE.