Αλβανοποίηση των Βορειοηπειρωτικών Παραλιών

 Θωμαϊς Παριανού

Για την ΡΗΡ

       «Ενός κακού μύρια έπονται», έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Στην προκειμένη περίπτωση μιλάμε για την αρπαγή της γης των Βορειοηπειρωτών από τις Αλβανικές αρχές, με μαφιόζικες μεθοδεύσεις, στα πλαίσια της επιστροφής των περιουσιών των κατοίκων της Αλβανικής επικράτειας, που τις είχε κρατικοποιήσει το κομμουνιστικό καθεστώς του Χότζα. Για τον σκοπό αυτόν, ιδρύθηκε η Επιτροπή για την Επιστροφή των Περιουσιών («Komisioni i kthimit te pronave»), από την κυβέρνηση Μπερίσα, αλλά ο απώτερος σκοπός της ήταν να έχει αμεσότερο έλεγχο στο περιουσιακό ζήτημα.

Η σοβαρότερη αρπαγή, οι συνέπειες της οποίας ‘βγαίνουν’ σήμερα, είναι η αρπαγή των παράλιων περιοχών της Βορείου Ηπείρου και η δημιουργία της ‘Αλβανικής Ριβ(ι)έρας’, με τον πλήρη παραγκωνισμό των Βορειοηπειρωτών.

       Το χρονικό της αρπαγής αρχίζει από το 2004, όταν η αλβανική κυβέρνηση μίσθωσε για 99 έτη παραλιακή έκταση 700 στρεμμάτων στην κατασκευαστική εταιρεία «Riviera», χωρίς να ρωτήσει τους νόμιμους ιδιοκτήτες της γης, οι οποίοι είναι 120 και πλέον Βορειοηπειρώτες, καθώς και η Ορθόδοξη Εκκλησία. Επενδυτικό ενδιαφέρον και διάθεση συνεργασίας είχε δείξει τότε και η Παγκόσμια Τράπεζα (κρατείστε το αυτό !!!) Ακολούθησε ένα δικαστικό θρίλερ, ανάμεσα στους νόμιμους ιδιοκτήτες και τα αλβανικά δικαστήρια που απέρριπταν την υπόθεσή τους. Υπόψη ότι επικεφαλής της Επιτροπής για την Επιστροφή είναι ο γαμπρός του πρωθυπουργού Γιαμαρμπέρ Μαλτέζι. Η πρώτη σύγκρουση μεταξύ Βορειοηπειρωτών ιδιοκτητών και Αλβανών καταπατητών γίνεται στην παραλία της Κακομαίας (που είναι ιδιοκτησία των Νιβιτσιωτών) το πρωί της 6ης Νοέμβριου 2008. Ένα convoy από 5 φορτηγά της «Riviera», που μεταφέρουν οικοδομικά υλικά και υλικά περίφραξης, κατευθύνεται προς την περιοχή της Κακομαίας, αλλά το πλήθος των διαμαρτυρόμενων κατοίκων τους κλείνει τον δρόμο. Μετά, μπήκαν στον χορό αστυνομικοί, σεκιουριτάδες της εταιρείας (πρώην ΠΟΙΝΙΚΟΙ κρατούμενοι) και μέχρι τον Ιανουάριο του 2009, η κατάσταση συνεχίζεται με απειλές, ξυλοδαρμούς, συλλήψεις και φυλακίσεις των Βορειοηπειρωτών που αντιστέκονται..

       Παράλληλα, από τον Ιούλιο του 2008, είχαμε και την υπόθεση Αναστάς Τσάνη (κατοίκου Τιράνων), ο οποίος είχε καταφέρει, με πλαστά ιδιοκτησιακά έγγραφα και δικαστική απόφαση, να του επιδοθεί έκταση, η οποία ανήκει σε 150 διαφορετικές οικογένειες Ελλήνων Χειμαρριωτών. Εδώ όμως συνάντησε την αντίσταση του τότε Δήμαρχου της Χειμάρρας κ. Βασίλη Μπολάνου, ο οποίος ξεκίνησε δικαστικό αγώνα ενάντια σε αυτή τη μεθόδευση που αποτελούσε έργο κορυφαίων στελεχών του κυβερνώντος Δημοκρατικού Κόμματος. Παράλληλα, ο κ. Β.Μπ. δήλωσε αποφασισμένος πάει την υπόθεση μέχρι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

       Και το κερασάκι στην τούρτα??? Από τις 14 – 17/1/2009, στην Βουλή των Ελλήνων συζητήθηκε νομοσχέδιο του ΥΠ.ΕΞ. για την κύρωση της ένταξης της Αλβανίας στο ΝΑΤΟ και την προώθηση της σύνδεσής με την Ε.Ε. Τελικά αυτά υπερψηφίσθηκαν  από Ν.Δ. και ΠΑ.ΣΟ.Κ. Εντωμεταξύ, έξω από την Βουλή γίνονταν μεγάλες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για τα γεγονότα στην Βόρειο Ήπειρο, στα οποία αναφέρθηκαν ΜΟΝΟ οι βουλευτές του ΛΑ.Ο.Σ. ενώ τα άλλα κόμματα τήρησαν σιγήν ιχθύος και πριν και μετά την ψηφοφορία, ούτε καν μία αναφορά ή ένα διάβημα !!!

       Και αυτήν εβδομάδα, βλέπουμε ότι το θέμα της ‘Αλβανικής Ριβ(ι)έρας’ απασχολεί τον ξένο Τύπο, από τον οποίον αλιεύσαμε το ακόλουθο άρθρο.. Στην συνέχεια, θέλοντας να προσδιορίσουμε τα όρια  της Αλβανικής RIV(I)ERA, ανατρέξαμε στην  Wikipedia, και ορίστε τι βρήκαμε. Σας τα παραθέτουμε και τα δύο, σε ακριβή μετάφραση, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων. Όπως θα δείτε, η ‘Αλβανική Ριβιέρα’ περιλαμβάνει αποκλειστικά τα χωριά των Βορειοηπειρωτικών παραλιών και πουθενά δεν αναφέρεται ότι αυτά ανήκουν στην Ε.Ε.Μ.

        Πάντως, εμείς έχουμε να προσθέσουμε ότι, στα τέλη Ιουνίου που επισκεφθήκαμε την Νίβιτσα, πληροφορηθήκαμε από τους κατοίκους ότι εξακολουθούν να παραμένουν στην παραλία της Κακομαίας Αλβανοί φρουροί, οπλισμένοι  με καλάσνικοφ και να μην επιτρέπουν σε κανέναν να πλησιάσει, ούτε καν για να πάει να προσκυνήσει στο Βυζαντινό μοναστήρι που υπάρχει στην περιοχή.

(Α)  TITΛΟΣ  ΑΡΘΡΟΥ:

 ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΣΠΙΤΙΑ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΝΕΑ ΜΙΣΘΩΣΗ  ΖΩΗΣ

    Δύο μελέτες που χρηματοδοτούνται από την Παγκόσμια Τράπεζα στοχεύουν στο να διατηρηθεί η παραδοσιακή αρχιτεκτονική στην RIV(Ι)ERA της ΑΛΒΑΝΙΑΣ – αν και οι ντόπιοι αμφιβάλλουν ότι τέτοιες μελέτες μπορούν να ξαναχτίσουν, με βάση  την από καιρό χαμένη έννοια της συλλογικής προσπάθειας..

       Το χωριό Βούνο χτίστηκε με αμφιθεατρική μορφή στις πλαγιές του όρους Τσίκα, πάνω στην εθνική οδό που συνδέει τους Δρυμάδες με την πόλη της Χειμάρρας, αποτελεί δε ένα φυσικό πανόραμα στους λόφους που είναι γεμάτοι με ελαιώνες, με θέα το Ιόνιο πέλαγος. Το χωριό βρίσκεται176 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και αποτελεί μία συλλογή από πέτρινα σπίτια και στενά πλακόστρωτα σοκάκια που μοιάζουν με λαβύρινθο στην πλαγιά του βουνού. Τα πλακόστρωτα   σοκάκια εκτείνονται κάτω από έντεχνα κτισμένους πέτρινους θόλους που συνδέουν διώροφα ή τριώροφα σπίτια, τα οποία ο Βρετανός ποιητής και περιηγητής Edward Lear περιέγραψε ότι δίνουν την αίσθηση Βενετσιάνικων παλατιών (Venetian palazzi ) .

Τα σπίτια του χωριού είναι σχεδόν 200 ετών και ένα από αυτά χτίστηκε το 1783. Ο

 Arqile Varfi, ο τοπικός ταχυδρόμος μέχρι πριν λίγους μήνες, πριν κλείσει το γραφείο, λέει ότι το χωριό χτίστηκε μετά τον θάνατο του εθνικού ήρωα της Αλβανίας Σκεντέρμπεη (Skenderbeg ), ο οποίος  πολέμησε τους εισβολείς Οθωμανούς Τούρκους τον 15^ο αιώνα και παραμένει ο πυλώνας της εθνικής μυθολογίας της χώρας.

       Ο Varfi, η οικογένεια του οποίου μετακόμισε στο Βούνο στις αρχές της δεκαετίας του ’60, κατά την διάρκεια της Αλβανικής εκδοχής της Μαοϊκής Πολιτιστικής Επανάστασης, νοιώθει υπερήφανος να υπογραμμίζει ότι, από τις αρχές του 20^ου αιώνα, το χωριό είχε ένα  περίπλοκο σύστημα αποχέτευσης, το οποίο χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα.

Η ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΗΣ ΚΑΚΟΜΑΙΑΣ

« Το χωριό κτίστηκε με εργασίες της κοινότητας, που συχνά τις οργάνωναν άτομα που είχαν ευρύτερους οικογενειακούς δεσμούς, και μόνο ο αρχιεργολάβος πληρωνόταν» λέει.

       Τα σπίτια του Βούνου, με παχείς πέτρινους τοίχους και ψηλά παράθυρα, είναι κάποια από τα ωραιότερα δείγματα του παραδοσιακού ρυθμού των χωριών της Αλβανικής Ριβ(ι)έρα. Καμένα από τις Γερμανικές Δυνάμεις Κατοχήςκατά τον 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο, κάποια κατοικήσιμα  τμήματα των σπιτιών στο χωριό βρίσκονται εγκαταλελειμμένα και δεν έχουν κατοικηθεί για περισσότερο από μισό αιώνα. Επειδή οι περισσότεροι νέοι τότε έλαβαν μέρος στην αντίσταση μαζί με τους παρτιζάνους, όταν τελείωσε ο πόλεμος εκπαιδεύτηκαν στο Ανατολικό Μπλοκ και το χωριό έβγαλε έναν μεγάλο αριθμό συγγραφέων, ποιητών, δημοσιογράφων και υψηλόβαθμων κομμουνιστών γραφειοκρατών, οι οποίοι άλλαξαν  τόπο κατοικίας και δεν ξαναγύρισαν στα σπίτια τους.

Ο  Varfi θυμάται ότι πριν τον πόλεμο, το χωριό είχε περισσότερο από 2000 ψυχές και  τώρα απομένουν λιγότερο από 200. Οι περισσότεροι από αυτούς, που απέμειναν μετά τον πόλεμο ή εκτοπίστηκαν στο χωριό κατά την διάρκεια  της κομμουνιστικής εποχής, μετανάστευσαν στην Ελλάδα μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, σε αναζήτηση εργασίας. Κατά ειρωνικό τρόπο, εξ αιτίας των πληγών αυτού του πολέμου, της μετανάστευσης και της πολιτικής, το Βούνο παρέμεινε ως κοινότητα / χωριό και ένα σημαντικό μέρος  της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς παραμένει άθικτο, μια και λίγα πράγματα κτίστηκαν στο χωριό εδώ και δεκαετίες. Παρόμοια πέτρινα σπίτια κτίστηκαν στους Δρυμάδες, Πίκερας, Κηπαρό, Ηλία /Λιάτες και στο παλαιό τμήμα της Χειμάρρας.

       Τώρα, δύο μελέτες από το Υπουργείο Δημοσίων Έργων της Αλβανίας που χρηματοδοτεί η Παγκόσμια Τράπεζα αποσκοπούν να επενδύσουν στην ανοικοδόμηση αυτών των σπιτιών, με σκοπό να διασώσουν την αρχιτεκτονική τους κληρονομιά και να μετατρέψουν ένα μέρος αυτών σε (πανσιόν) Bed & Breakfast (Κρεββάτι και Πρωινό), πράγμα που θα δώσει μια αυθεντική αίσθηση στον τομέα του εγχώριου τουρισμού. Η μελέτη  Roofs and Façades (= Στέγες και Προσόψεις) αναμένεται ότι θα χρηματοδοτήσει μέρος του κόστους της εξωτερικής  κατασκευής 75 σπιτιών, ενώ 25 άλλα επίσης θα ανακαινισθούν εσωτερικά, δια μέσου της μελέτης  Bed & Breakfast. Εξειδικευμένες αρχιτεκτονικές εταιρείες, συμβεβλημένες με το Υπουργείο Δημοσίων Έργων, θα  καταρτίσουν τις μελέτες για να βοηθήσουν τις εργασίες επισκευής των στεγών και την διατήρηση των προσόψεων (.Roofs and Façades)

«Οργανικά ενταγμένα στο τοπίο, τα παραδοσιακά χωριά της περιοχής σχηματίζουν μία μοναδική έκφραση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, που διακρίνεται για τις τοποθεσίες της και την χρήση των τοπικών δομικών υλικών», λέει η παρουσίαση της μελέτης.

«Τα οπτικά χαρακτηριστικά αυτών των χωριών είναι ένα αναγκαίο μέρος του ελκυστικού τοπίου της περιοχής, αλλά βρίσκονται σε κίνδυνο να ερειπωθούν, εάν οι τοπικές οικοδομικές συνθήκες και τα υλικά εγκαταλειφθούν για χάρη των διεθνών οικοδομικών τεχνοτροπιών και μοντέρνων δομικών υλικών», προειδοποιεί.

     ‘Όλα τα σπίτια στο Βούνο δεν είναι όπως ήταν κάποτε. Μερικά σπίτια έχουν ξαναχτιστεί, χρησιμοποιώντας μοντέρνα δομικά υλικά, τα οποία είναι πολύ φτηνότερα από το παραδοσιακό πέτρινο υλικό που χρησιμοποιήθηκε όταν πρωτοκτίστηκαν.

Ο Viro Andoni, η οικογένεια του οποίου είχε τις οικογενειακές της ρίζες στο Βούνο για εκατοντάδες χρόνια, λέει ότι αν είχε την οικονομική δυνατότητα θα είχε ανακαινίσει το σπίτι του με τον παλιό τρόπο, αλλά δεν μπορούσε να τα καταφέρει μόνος.

«Αν είχα πάρει βοήθεια από το κράτος, θα το είχα ξαναχτίσει, χρησιμοποιώντας πέτρινο υλικό», λέει ο 63χρονος, ο οποίος έζησε 15 χρόνια ως πολιτικός κρατούμενος στις διαβόητες φυλακές  Spac, στο βόρειο τμήμα της  Mirdita. Φυλακισμένος το 1972 για προδοσία, επειδή προσπάθησε να δραπετεύσει στην Ελλάδα, επέστρεψε στο σπίτι του για να κάνει οικογένεια.

       Ο Andoni, ο οποίος έχασε το ένα πόδι του, εξ αιτίας της εξαντλητικής εργασίας στα ορυχεία χαλκού του Spac, λέει ότι είναι οδυνηρό να βλέπει το χωριό του να καταρρέει.

«Αυτό το χωριό έχει την πιο καλή υποδομή στην (νότια) ακτή, αλλά όσο πάει και χειροτερεύει, επειδή δεν υπάρχει κανείς να το συντηρήσει».

Θυμάται ότι, στις παλιές ημέρες, το να χτίσεις ένα σπίτι δεν ήταν μία ατομική πράξη αλλά μία συλλογική προσπάθεια, στην οποίαν όλοι στο χωριό έπαιρναν μέρος, βοηθώντας με όποιο τρόπο μπορούσαν, από το να προσφέρουν δωρεάν εργασία μέχρι να μεταφέρουν τα δομικά υλικά.

« Την μία μέρα δούλευες στο σπίτι σου και την επόμενη στο σπίτι του γείτονά σου», λέει ο  Andoni, προσθέτοντας ότι αυτό που τον πονάει περισσότερο είναι ότι αυτή η αίσθηση της συλλογικής προσπάθειας έχει χαθεί για πάντα.

                                  (Β)  Wikipedia

ΑΛΒΑΝΙΚΗRiv(i)era (στα Αλβανικά: Riviera shqiptare/Bregu)

       Είναι μία παραλιακή περιοχή στην κομητεία (ενν.επαρχία) της Αυλώνας, η οποία διατρέχει το Ιόνιο Πέλαγος, στα Κεραύνια ¨Ορη της Νότιας Αλβανίας. Δεν θα πρέπει να συγχέονται με την συνολική Αλβανική ακτογραμμή, η οποία συμπεριλαμβάνει και την

Rivieraκαι την ως επί το πλείστον επίπεδη ακτογραμμή της κεντρικής και βόρειας Αλβανίας. Παραδοσιακά, η περιοχή αρχίζει νότια από το Εθνικό Πάρκο του Λογαρά, συνεχίζει κάτω και κατά μήκος της ακτής, διά μέσου των χωριών Μπόρσι, Χειμάρρα, Κηπαρό, Πίκερας και τελειώνει στο Λούκοβο. Άλλες πηγές περιλαμβάνουν τους Αγίους Σαράντα ή το νησί Τόνγκο ως το τελευταίο σημείο και την Αυλώνα ή την Χερσόνησο Καραμπουρούν ως το αρχικό σημείο. Η Αλβανική Ριβιέρα ανακηρύχθηκε ως ο κορυφαίος Προορισμός από το Διεθνές Τουριστικό Πρακτορείο   Frommer’s.

       Το 2009, η περιοχή κέρδισε την διεθνή προσοχή, μετά την  ανοικοδόμηση της παραλιακής οδού SH8, με το γύρισμα επεισοδίου της ταινίας  Top Gear, που έδειχνε μία καταδίωξη αυτοκινήτων στον δρόμο αυτό, και απετέλεσε σταθμό για τις διακοπές των

Bon Jovi και Roger Taylor. Η περιοχή έχει σημαντική νυκτερινή ζωή, οικοτουρισμό και προορισμό ως ήσυχο καταφύγιο για ανθρώπους της  elite. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από παραδοσιακά Μεσογειακά χωριά, αρχαία κάστρα και Ορθόδοξες εκκλησίες. Στην πραγματικότητα, το τοπίο εναλλάσσεται μεταξύ των ορεινών περασμάτων, των γαλάζιων παραλιών, την υποβρύχια πανίδα, τα σπήλαια και τις φυτείες με πορτοκαλιές, λεμονιές και ελιές.

       Το 48 π.Χ., κατά την διάρκεια της καταδίωξης του Πομπήιου, ο Ιούλιος Καίσαρ έφθασε και ξεκούρασε τις λεγεώνες του στην Παλάσα. Συνέχισε με το πέρασμα του Λογαρά, σε ένα μέρος που ονομάστηκε αργότερα ‘Πέρασμα του Καίσαρα’.

Σαν ένα μέρος του κύριου τοπικού σχεδίου, η Παγκόσμια Τράπεζα και άλλα ιδρύματα χρηματοδοτούν τοπικές μελέτες υποδομών, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν την ανανέωση στεγών και προσόψεων σπιτιών που έχουν θέα την Αλβανική Ριβιέρα.