Το ιστορικό της έκδοσης του Βιβλίου «Οι Ελληνοαμερικανοί» του Μπάμπη Μαρκέτου

Γράφει ο Χρήστος Μαλασπίνας

Άκρως ενδιαφέροντα και διδακτικά τα όσα αναφέρονται στο Βιβλίο του αειμνήστου εκδότη, Μπάμπη Μαρκέτου,  για το Ρόλο της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αμερική.

Καθώς συνεχίζεται  -στη στήλη: Πολιτισμός», η παράθεση των αποσπασμάτων από το σχετικό με την Εκκλησία Κεφάλαιο 7 του βιβλίου «Οι Ελληνοαμερικανοί – Ιστορία του Απόδημου Ελληνισμού των Η.Π.Α». (Εκδόσεις Παπαζήση 2006), θεωρούμε χρήσιμο, για την ιστορία, να αναφερθούμε στο πως το πόνημα αυτό, του Μπάμπη Μαρκέτου, είδε το φως της δημοσιότητας το 2006, οκτώ χρόνια μετά την αποδημία του εκδότη-συγγραφέα.

Επιστρέφοντας από την Αμερική στην Ελλάδα, μετά την αποστρατεία του από τον Εθνικό Κήρυκα (Μάρτιος 1977) ο Μπάμπης Μαρκέτος «κουβαλούσε» στις βαλίτσες του σχεδόν έτοιμα προς στοιχειοθέτηση τα χειρόγραφα για την έκδοση τριών βιβλίων του.

-Το ένα δοκίμιο αφορούσε την δράση του Κήρυκα την περιπετειώδη πολιτικά δεκαετία 1964-1974. Το αποκαλούμενο, σε πρώτη γραφή, από τον συγγραφέα του, «Το Πολιτικό».

-Το δεύτερο δοκίμιο αφορούσε το ζήτημα που ανέκυψε στην 20^η Κληρικολαϊκή (1970), με την προσπάθεια του μακαριστού Ιακώβου να περάσει την Αγγλική Γλώσσα στη Θεία Λειτουργία και να αυτονομηθεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το λεγόμενο «Το Εκκλησιαστικό».  Και,

-Το τρίτο δοκίμιο –λιγότερο  από τα άλλα επεξεργασμένο- αφορούσε στην πρόοδο που είχε επιτελέσει η Ομογένεια στις ΗΠΑ, σε όλους τους τομείς, στους αγώνες της για τα εθνικά θέματα  και στην πολιτική της ανέλιξη. Το αποκαλούμενο «Η Ομογένεια».

Φιλοδοξούσε ο  Μαρκέτος να τα επεξεργαστεί στις λεπτομέρειές τους κατά την περίοδο της συνταξιοδοτικής του ρουτίνας! Και, φυσικά, να τα εκδώσει ώστε μαζί με τα δύο βιβλία που είχε εκδώσει ήδη από την Αμερική, το «Η Ελλάς στο Σταυροδρόμι» (1942) και το «Χίλιες και μία Ελληνικές Παροιμίες» (μετάφραση Αρπάζογλου) να αποτελούσαν το συγγραφικό –πέραν από το δημοσιογραφικό-εκδοτικό- έργο του.

Εμείς είχαμε την τιμή από το 1979, που επιστρέψαμε από τις ΗΠΑ, να συνεχίσουμε τη στενή σχέση με τον Μαρκέτο, που είχε ξεκινήσει το1974 όταν φθάσαμε για σπουδές στην Νέα Υόρκη και, μετ ου πολύ, για  ανθράκευση, στον «Εθνικό Κήρυκα»!

Η σχέση μας που εξελίχθηκε σε θερμή φιλική, κράτησε μέχρι της τελευτής του. Στη διάρκεια των ετών αυτών είχαμε, μεταξύ άλλων, ξεκινήσει και την επεξεργασία των χειρογράφων των βιβλίων του και, μάλιστα, το ένα από αυτά είχε φθάσει στα χέρια γνωστής εκδότριας των Αθηνών προκειμένου να προχωρήσει η έκδοσή του. Προσωπικοί λόγοι, όμως δεν επέτρεψαν στον Μαρκέτο να υλοποιήσει τα σχέδια και την επιθυμία του και έτσι, τα δακτυλογραφημένα κείμενα παρέμειναν στα συρτάρια  των αρχείων του ως δοκίμια, μέχρι και το θάνατό του (1998).

Την ύστατη ημέρα βρεθήκαμε δίπλα του. Με τη γυναίκα του Αθανασία Μαρκέτου και την αδελφή του Ευτυχία Καλλίτση.

Μία από τις στερνές  του κουβέντες αφορούσε στα βιβλία του και στην πικρία του ότι δεν πρόλαβε να τα εκδώσει. Τον διαβεβαιώσαμε, τότε, ότι θα το κάναμε εμείς για εκείνον. Έτσι, μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειές  μας,  να υλοποιήσουμε την υπόσχεσή μας, υπόσχεση που είχε ενστερνιστεί και η γυναίκα του Αθανασία Μαρκέτου, βρεθήκαμε το 2005 στο Πάντειον Πανεπιστήμιο προσκεκλημένοι  της καθηγήτριας, κ.  Γιούλας Κουτσοπανάγου,  να κάνουμε μία ομιλία  για τον Ομογενειακό Τύπο στους φοιτητές του Τμήματος, Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας (ΜΜΕ).

Όταν τελειώσαμε την ομιλία ξεκίνησε η υλοποίηση της ιδέας που είχαμε συλλάβει  κατά τη διάρκεια της ομιλίας!  Το Πάντειον Πανεπιστήμιο να προχωρούσε στην Έκδοση ενός από τα βιβλία του Μπάμπη Μαρκέτου.

Επικοινωνήσαμε την ιδέα μας πρώτα στην Αθανασία  Μαρκέτου για να πάρουμε την έγκρισή της. Μετά στην κυρία Γιούλα Κουτσοπανάγου η οποία και την έκανε ενθέρμως αποδεκτή! Μας έφερε σε επικοινωνία με τον συνάδελφό της Καθηγητή,  Στ.  Παπαγεωργίου. Ακολούθησε συνάντηση  των τεσσάρων (Παπαγεωργίου, Κουτσοπανάγου, Μαρκέτου, Μαλασπίνα) στο σπίτι του Μαρκέτου στο Χαλάνδρι όπου τους επιδείχθηκε το υπάρχον υλικό και αποφασίστηκε η έκδοση ενός βιβλίου που θα περιείχε κάποια κεφάλαια και από τα τρία δοκίμια, με κεντρικό κορμό το κείμενο της ιστορικής πορείας της Ομογένειας. Επίσης, θα υπήρχε μία αναφορά του γράφοντος στην προσωπικότητα και το έργο του Μπάμπη Μαρκέτου με τίτλο «ο Μαρκέτος που γνώρισα», ένα εισαγωγικό σημείωμα  της κ. Αθανασίας Μαρκέτου και έναν πρόλογο του κ. Παπαγεωργίου.

Έτσι εκδόθηκε το βιβλίο “Οι Ελληνοαμερικανοί”  που εντάχθηκε στην «Ιστορία της ελληνικής διασποράς και μετανάστευσης: Τεκμήρια, Μαρτυρίες, Μελέτες». Διεύθυνση σειράς: Γ. Κουτσοπανάγου – Στ Παπαγεωργίου.

Μπάμπη Μαρκέτου

Διευθυντού του ‘Εθνικού Κήρυκος’ Νέας Υόρκης

«Οι Ελληνοαμερικανοί – Ιστορία του Απόδημου Ελληνισμού των Η.Π.Α.»

Επιμέλεια –Εισαγωγή – Σχολιασμός

Γιούλα Κουτσοπανάγου – Στέφανος Παπαγεωργίου

Κέντρο Έρευνας Νεώτερης Ιστορίας

Εκδόσεις Παπαζήση 2006

Η επίσημη παρουσίασή του βιβλίου έγινε τον Φεβρουάριο του 2007 στην Ελληνοαμερικανική Ένωση μπροστά σε ένα πυκνό ακροατήριο με προσκεκλημένους υπουργούς,  τον Αμερικανό Πρέσβη στην Ελλάδα, μέλη της ΑΗΕΡΑ, δημοσιογράφους ενώ στο πάνελ ευρίσκετο ο εκδότης του Εθνικού Κήρυκα Αντώνης Διαματάρης, που είχε ταξιδέψει από τη Νέα Υόρκη, οι υφυπουργοί Εξωτερικών Αρμόδιοι για τον Απόδημο Ελληνισμό Τάκης Σκανδαλάκης (ΝΔ) και Γρηγόρης Νιώτης (ΠΑΣΟΚ) με συντονιστή της εκδήλωσης τον υποφαινόμενο.

Ευχαριστούμε, για μία ακόμη φορά, τους καθηγητές κ. Γιούλα Κουτσοπανάγου και τον κ. Στ. Παπαγεωργίου που επιμελήθηκαν επιτυχώς την έκδοση, το Πάντειο Πανεπιστήμιο καθώς και την κ. Αθανασία Μαρκέτου που πρόθυμα έδωσε τη συγκατάθεσή της και συνέδραμε για να υλοποιηθεί η στερνή υπόσχεση που είχαμε δώσει στον αείμνηστο φίλο, Μπάμπη Μαρκέτο.

Ίσως εν καιρώ καταφέρουμε με την βοήθεια και της κας Μαρκέτου να εκδοθεί τουλάχιστον το βιβλίο που αφορά στην 20^η Κληρικολαϊκή του 1979 και στον διετή αγώνα του Εθνικού Κήρυκα, του Μπάμπη Μαρκέτου  και του Οικουμενικού Πατριάρχη Δημητρίου για να ακυρωθούν τα σχέδια του Ιακώβου, που περιμένει υπομονετικά στο αρχείο του Μπάμπη…

Για την Ιστορία και μόνον, λίγο πριν το θάνατό του ο Ιάκωβος, σε συνέντευξή του στον «Εθνικό Κήρυκα» είχε παραδεχθεί πως «έκαμα λάθος με τη Γλώσσα».

ΥΓ: Το Βιβλίο, για όσους ενδιαφέρονται, δημοσιεύεται ολόκληρο στην Panhellenic Post.com