Θρομβώσεις προκαλούν το 3% των αρθροπλαστικών ισχίου και γόνατος

Η επιλογή προληπτικής αγωγής για θρόμβωση μετά από ορθοπεδικές επεμβάσεις πρέπει να εξατομικεύεται ανάλογα με το προφίλ του ασθενή

Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση και πνευμονική εμβολή εμφανίζονται στο 0,6% – 3% των περιπτώσεων ολικής αρθροπλαστικής ισχίου και ολικής αρθροπλαστικής γόνατος και συμβάλλουν στη μετεγχειρητική θνησιμότητα, τη νοσηρότητα και τις δαπάνες περίθαλψης.

Ο κίνδυνος φλεβικής θρομβοεμβολής καθορίζεται από τα δημογραφικά στοιχεία των ασθενών, τις συννοσηρότητες και τη στρατηγική θρομβοπροφύλαξης. Αν και οι φαρμακευτικές επιλογές θρομβοπροφύλαξης σε ορθοπεδικούς ασθενείς εξαρτώνται από το είδος της επέμβασης, οι υποκείμενοι παράγοντες κινδύνου κάθε ασθενή, μπορεί να διαφοροποιήσουν την απόφαση επιλογής του κατάλληλου αντιθρομβωτικού σχήματος, καθώς όλα τα φάρμακα θρομβοπροφύλαξης έχουν δυνατότητα μετεγχειρητικής αιμορραγίας, ειδικά σε ασθενείς με πρόσθετους παράγοντες κινδύνου για αιμορραγία.

Θρόμβος δημιουργείται σε πολλούς ασθενείς μετά από ορθοπεδικές επεμβάσεις

Όμως δεν υπάρχει βέλτιστη επιλογή θρομβοπροφύλαξης, ούτε συναίνεση μεταξύ των ιατρικών εταιριών των κλινικών ειδικοτήτων. Συγκεκριμένα, ο τρόπος σύγκρισης της ασπιρίνης με πιο σύγχρονα αντιπηκτικά δεν είναι καλά τεκμηριωμένος. Ανεξάρτητα από το γεγονός αυτό όμως, η χρήση ασπιρίνης μετά από αρθροπλαστικές ισχίου ή γόνατος στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι συχνή, αν και αναγνωρίζεται η έλλειψη συγκριτικών δεδομένων.

Εκτεταμένη αναδρομική μελέτη σε περίπου 30.000 ασθενείς οι οποίοι υποβλήθηκαν σε ολική αρθροπλαστική ισχίου ή γόνατος διαπίστωσε μετεγχειρητικά, φλεβική θρομβοεμβολή στο 1,19% των ασθενών και αιμορραγία στο 3,43% των ασθενών σε διάστημα 30 ημερών από την επέμβαση.

Τη μελέτη πραγματοποίησαν ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, το Τμήμα Ερευνών του νοσοκομείου New England Baptist Hospital και του τμήματος αιματολογίας και αιματολογικών κακοηθειών του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess της Βοστώνης, καθώς και το τμήμα αιματολογίας του Memorial Sloan Kettering Cancer Center της Νέας Υόρκης και δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA.

Η μελέτη χρησιμοποίησε δεδομένα από μια μεγάλη βάση δεδομένων και περιέλαβε ασθενείς με αρθροπλαστική ισχίου ή γόνατος και συνεχή ασφάλιση 3 μήνες πριν και μετά τη χειρουργική επέμβαση.

Αποκλείστηκαν όσοι έλαβαν αντιπηκτική αγωγή πριν από τη χειρουργική επέμβαση, όσοι δεν έλαβαν μετεγχειρητική θρομβοπροφύλαξη ή πήραν πολλαπλούς μετεγχειρητικούς παράγοντες θρομβοπροφύλαξης. Όσοι έλαβαν ένα άμεσο από του στόματος αντιπηκτικό (απιξαμπάνη, ριβαροξαμπάνη, ενοξαπαρίνη ή βαρφαρίνη) αντιστοιχίστηκαν με εκείνους που έλαβαν ασπιρίνη.

Αποτελέσματα

Από τους 29.264 ασθενείς διάμεσης ηλικία 59 ετών (από 55-63 έτη), που συμπεριλήφθηκαν τελικά στη μελέτη, οι 17.040 (58,2%) ήταν γυναίκες.

Οι 27.897 (95,2%) είχαν εισαγωγές σε νοσοκομείο με διάμεση διάρκεια παραμονής 2 (1-2) ημέρες, οι 10.948 (το 37,4%) υποβλήθηκαν σε ολική αρθροπλαστική ισχίου, ενώ οι 18.316 (το 62,6%) υποβλήθηκαν σε ολική αρθροπλαστική γόνατος.

Στις 30 ημέρες, η σωρευτική επίπτωση της φλεβικής θρομβοεμβολής ήταν 1,19% και η αθροιστική συχνότητα αιμορραγίας ήταν 3,43%.

Στην πολυπαραγοντική ανάλυση, οι κύριοι παράγοντες κινδύνου για φλεβική θρομβοεμβολή περιελάμβαναν προηγούμενο ιστορικό θρόμβωσης (αύξηση πιθανοτήτων 5,94 φορές (από 4,29-8,24 φορές), κληρονομική θρομβοφιλία (αύξηση πιθανοτήτων 2,64 φορές (από 1,32 -5,28 φορές), αρθροπλαστική γόνατος κατά 1,65 φορές (από 1,29-2,10 φορές). Πιο επιρρεπείς στη θρόμβωση ήταν οι άνδρες κατά 1,34 φορές (από 1,08-1,67 φορές).

Στη συνέχεια οι επιστήμονες αντιστοίχησαν τους ασθενείς σε 7844 ζεύγη όπου οι μισοί είχαν πάρει κάποια αντιπηκτική αγωγή και οι άλλοι μισοί είχαν πάρει ασπιρίνη.

Διαπίστωσαν ότι δεν υπήρξε σημαντική διαφορά  στον κίνδυνο θρόμβωσης μετά το χειρουργείο, ήταν 1,14 φορές όμως η μετεγχειρητική αιμορραγία ήταν πιο συχνή κατά 1,36 φορές για αυτούς που έπαιρναν κάποιο αντιπηκτικό, σε σχέση με αυτούς που πήραν ασπιρίνη.

Με βάση τα δεδομένα αυτά, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι στρατηγικές θρομβοπροφύλαξης θα πρέπει να είναι ασθενοκεντρικές και προσαρμοσμένες στον ατομικό κίνδυνο θρόμβωσης και αιμορραγίας.

Πηγή:in.gr