ΓΙΑΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΑΝΘΡΩΠΟ?

ΕΥΤΥΧΙΑ ΛΟΙΖΙΔΗ, ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ – ΗΘΟΠΟΙΟΣ

eloizidi@hotmail.com

Για την ΡΗΡ

Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια ερώτηση που μου τέθηκε μετά το τέλος της παράστασης  Ιφιγένια εν Ταύροις  απο έναν θεατή.Η ερώτηση ήταν κατα πόσο η Ελλάδα ευθύνεται που δεν θα πληρωθούν οι συντάξεις των ανθρώπων.Δεν θυμάμαι ακριβώς την απάντηση που έδωσα,θυμάμαι όμως το συναίσθημα που μου δημιούργησε το ερώτημα αυτό.Όντως,θεωρούνε την Ελλάδα μαύρο πρόβατο.Μπορώ εκτενέστερα όμως να δώσω σαφή απάντηση .Απο το 2002 (10 χρόνια τώρα),μπήκαμε σε μια ενωμένη Ευρώπη για ένα καλύτερο αύριο.Αυτό το αύριο οχι απλά δεν έγινε καλύτερο αλλά θα πρέπει να εξετασθεί ξανά η λέξη Ευρώπη(απο το ρημ. Ορώ=βλέπω).Δουλεύουμε σαν δούλοι ογδόντα ώρες το 24ωρο,κάποιοι πεθαίνουν απ΄την πείνα ,γυναίκες δεν μπορούν να κάνουν παιδιά,αυτές που μπορούν προτιμούν να τα εξοντώσουν…Γιατί?Γιατι δεν έχουν την δυνατότα να τα μεγαλώσουν και το πιο σημαντικό φοβούνται για την ίδια τους την ζωή.Ευθύνονται οι Έλληνες γιαυτο?Όχι βέβαια.Διάφοροι σημαντικοί παράγοντες όπως τα οικονομικά συμφέροντα,το παιχνίδι της εξουσίας,μετέτρεψαν την καθημερινότητα σε εχθρότητα.Αυτό το φαινόμενο το συναντάμε οχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο.Κατέστρεψαν αυτό το μεγαλεπήβολο όραμα της ενωμένης Ευρώπης….Το Μέλλον.Κατέστρεψαν τον άνθρωπο σε επίπεδο εθνικό,κοινωνικό,ατομικό.Πώς μπλέξαμε σε αυτόν τον Τρωικό Πόλεμο? Γιατί περί αυτού πρόκειται.

Η δημοκρατία και οι δημοκρατικοί θεσμοί αποτελούν την ουσία της Ευρώπης.Παρ΄όλα αυτά,η δημοκρατία κατέστη δύσκαμπτη και παραμορφωμένη.Στην περίπτωση αυτή,καταλήγουμε σε ένα ομοίωμα,μια ψευδαίσθηση της δημοκρατίας.Ενω η πραγματική της έννοια έχει φυλακισθεί.Σε προηγούμενο κεφάλαιο αναφέραμε χαρακτηριστικά το πρόβλημα που συναντούν οι ήρωες σχετικά με την Ελένη.Κατα πόσο μπορούν να την δουν.Αυτό το πρόβλημα μπορεί να συσχετισθεί με τις σημερινές συνθήκες της Ευρώπης:

1)Στο πρόβλημα της πλήρους εμπιστοσύνης(αν οχι αιχμαλωσίας),στο ορατό,το υλικό,το φθαρτό,αυτό που οι αισθήσεις μας βλέπουν , αγκαλιάζουν και απολαμβάνουν.

2)Το πρόβλημα της επικεντρώσεως στο παρόν,εδώ και τώρα.

3)Την νοοτροπία της αντιπαλότητας,ενός ανταγωνιστικού ήθους,ως μοναδικού όπλου επιτυχίας που οδηγεί σε έντονο άνχος,κατάθλιψη και σε ατελείωτες διαμάχες και συγκρούσεις.Αυτού του είδους τα προβλήματα πολιορκούν όλα τα μέλη των ευρωπαικών κοινωνιών.

Σημει.Δεν είμαι εναντίον του πνεύματος της ανταγωνιστικότητας .Είμαι υπέρ του καλού αγώνα του ανταγωνισμού.Οχι όμως εκείνου που υποκλίνεται απο την τυφλή απληστία και την ακόρεστη δίψα για εξουσία που έχει ως αποτέλεσμα να καταστρέφει την ανθρώπινη ζωη και να οδηγεί τον κόσμο στο ξέφρενο κυνηγητό των ψευδαισθήσεων του πλούτου και της επιτυχίας(Ελένη φάντασμα).

Θα πρέπει να οδηγηθούμε στην οικοδόμηση μιας ζωής που να αξίζει.Με τις σωστές  προτεραιότητες και με αξίες αληθινές.Φτάσαμε σε ένα σημείο άγριας εκμετάλλευσης των αδυνάτων απο τους ισχυρούς.Φοβάμαι μήπως η αγανάκτηση μεταλλαχθεί σε εκρηκτική επαναστατικότητα λόγω της αδικίας και της ανισότητας.Είμαστε υπεύθυνοι διότι αγαπήσαμε την ηδονοθηρία.Μια τάση που μάστιζε μέχρι χθες όλες τις κοινωνίες (αναφέρομαι σε παρελ.χρόνο διότι δεν έχουμε την πολυτέλεια πλέον να απολαύσουμε),αλλά φτάσαμε στο σημείο ένα μεγάλο ποσοστό των νέων να βυθίζεται σε καταθλιπτικές καταστάσεις .Αδιαφορεί για την ζωη η οποία για αυτούς δεν έχει πλέον να τους προσφέρει αξιόλογα πράγματα(βλέπε αύξηση ποσοστού χρήσης ναρκωτικών,μετανάστευσεις,αποχή απο τα κοινά).Όμως εξακολουθούμε να ζούμε σε μια εποχή η οποία κυβερνάται απο επιδερμικές επιφανειακές μορφές ανθρωπινων σχέσεων.Είναι τέτοια τα προβλήματα των σχέσεων ώστε οι άνθρωποι και ειδικά οι νέοι να απομονώνονται  και να προτιμούν την πλήρη σιωπηλή μοναξιά.Είναι δυνατόν?Οι νέοι είναι το αύριο.Παρόλο που δόθηκαν σε αυτούς τεράστιες δυνατότητες για μόρφωση,για ελεύθερη ανάπτυξη,για πρόοδο,βλέπουμε μάλλον οτι το αποτέλεσμα είναι δραματικό.Ένας στους χίλιους θα πετύχει να πραγματοποιήσει το όνειρό του ενώ για τους άλλους999 αυτό το οποίο ονειρεύτηκαν πέρασε και το ξέχασαν και δεν πραγματοποιήθηκε(τελευταία φράση του Ευριπίδη στο έργο).

Επίσης ενα άλλο πολύ σημαντικό πρόβλημα είναι αυτό της ομογενοιοποίησης.Η γλώσσα που αλλοιώνεται είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του προβλήματος.Και μιας και παίζουμε σε κοινό Αμερικάνικο οφείλουμε να τονίσουμε οτι μεταξύ των σύγχρονων Αμερικάνων υπάρχει η πεποίθηση οτι ζουνε σε μια χωρα αναπτυσσόμενη και πλουραλιστική,οπου εξελίσσεται σε  συνεχώς μεγαλύτερη διαφοροποίηση.Αντικειμενικά όμως αυτό που σημαίνει είναι πιθανώς το αντίθετο.Διότι ο πλουραλισμός κρύβεται πίσω απο όμοιες και κοινές εκφράσεις,φτάνοντας στο σημείο της παγκοσμιοποίησης.

Με το έργο του Ευριπίδη γραμμένο πριν απο 2500χρόνια περίπου παρακολουθούμε την διαδρομή μας.Απο που ξεκινήσαμε.Σε μια εποχή χάους και συγχίσεως αποκτούμε μια γνήσια σχέση με την αλήθεια.Και το πιο σημαντικό:επιβάλεται να αλλάξουμε προταιρεότητες.Εκτός αν θέλουμε να συνεχίσουμε να ζούμε σε μια ανθρωπότητα που βρίσκεται αιχμάλωτη των μηχανών,των αριθμών και της ύλης.Ο Ευριπίδης με σεβασμό στον άνθρωπο, στην ανθρώπινη ελευθερία,στα ανθρώπινα δικαιώματα έγινε πρωτοπόρος στον αγώνα για μια γνήσια και ολοκληρωμένη δημοκρατία.Πιστεύω σε ένα μέλλον θετικής εξέλιξης.η νέα γενιά είναι το μέλλον που αποτελεί το σήμερα.Ανοικω σε αυτήν.Μόνο που η προνομιούχος νέα γενιά,ας μην λησμονήσει την επιστολή προς Κορινθίους του Απ.Παύλου.

Και εν τέλη,αναλαμβάνοντας ένα τέτοιου είδους έργο,υπενθιμίζω στην Αμερική τον σπόρο που έσπειρε η Αθήνα το 412π.Χ για να καρποφορήσει η δημοκρατία της Αμερικής εν έτη 2012.