Πόσο κρατάει το «για πάντα μαζί»;

Της ΑΣΤΕΡΟΠΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ
Πηγή: Neoskosmos.com

Σε μια κατά τα άλλα αδιάφορη ταινία του 2000, με κάτι προβληματικούς υπερήρωες «The Specials», ακούγεται κάποια στιγμή μια εντυπωσιακή ατάκα διά στόματος Ρομπ Λόου: «Η αγάπη είναι αυτό που σου συμβαίνει όταν αποτυγχάνεις να μείνεις μόνος σου». Και σε μια άκρως κυνική εποχή όπως η σημερινή, όταν ρωτάς τον άλλον «Τι θα κάνουμε το Σάββατο;» και η απάντηση που παίρνεις είναι «Δεν είμαι έτοιμος για δέσμευση», μια τηλεοπτική διαφήμιση που μέσα σε 42 δευτερόλεπτα δείχνει ένα ζευγάρι να ερωτεύεται στην εφηβεία και να γερνάει σφιχταγκαλιασμένο, έθεσε για άλλη μια φορά το αιώνιο ερώτημα: Μπορεί ο έρωτας να κρατήσει για πάντα; Ξαφνικά, οι παρέες έβαλαν για λίγο στην άκρη τις αναλύσεις για την οικονομική και ξαναθυμήθηκαν την ερωτική κρίση. Το καλογυρισμένο σποτ, που προκαλεί ποικίλα συναισθήματα, προβάλλεται από τις 18 Απριλίου, περίπου 40 φορές την ημέρα, ενώ 50 φορές ακούμε τη ραδιοφωνική εκδοχή του. Το προϊόν που διαφημίζεται είναι οι υπηρεσίες μεγάλης εταιρείας κινητής τηλεφωνίας. Και αν τελικά ισχύει ότι η καλή διαφήμιση μπορεί να πουλήσει ακόμη και παγάκια σε Εσκιμώους, μπορεί άραγε να πουλήσει έρωτα σε κυνικούς, βολεμένους ή αθεράπευτα μοναχικούς;

«Αγάπη μου, γυναίκα μου, ο θάνατος, ρουφώντας το μέλι της ανάσας σου, δεν μπόρεσε ν’ αφήσει ίχνη της εξουσίας του πάνω στην ομορφιά σου. Δεν σε κατέκτησε. Στα χείλη και στα μάγουλά σου απλώνεται η πορφυρή σημαία της ομορφιάς σου» λέει ο Ρωμαίος στην Ιουλιέτα του και λίγο μετά πεθαίνει για να την ξανασυναντήσει. Κείμενα σαν αυτό του Σαίξπηρ μάς έχουν βοηθήσει ή μας έχουν καταδικάσει σε μια αέναη αναζήτηση του απόλυτου έρωτα; Μήπως, αν δεν υπήρχε τόση φιλολογία γύρω από αυτόν, θα ήμασταν πολύ πιο ήρεμοι και δεν θα ψάχναμε κάτι που δεν υπάρχει – ή μάλλον υπάρχει, αλλά δεν κρατάει για μια ζωή;

Τα αιώνια δέκατα

Ο ψυχοθεραπευτής Χάρης Ακριτίδης έρχεται καθημερινά μέσα από τη δουλειά του αντιμέτωπος με το ανέφικτο του πραγματικού έρωτα: «Ο έρωτας δεν πεθαίνει από φυσικά αίτια. Εμείς τον σκοτώνουμε για να επιβιώσουμε. Φανταστείτε να ήσασταν ερωτευμένοι για πάντα. Είναι σαν να σου λέει κάποιος ότι θα περάσεις όλη σου τη ζωή με δέκατα. Κάποια στιγμή αυτός ο πυρετός θα σε εξαντλήσει». Και ο βιολόγος Αρης Χαρίτος έρχεται να συμφωνήσει: «Με μαθηματική ακρίβεια, η χημεία κάποτε τελειώνει. Ευτυχώς που ο έρωτας σβήνει. Χωρίς να θέλω να κουράσω με δύσκολα ονόματα ουσιών που παύουν να εκκρίνονται από τον ανθρώπινο οργανισμό, θα έλεγα απλά ότι το σώμα κάποια στιγμή δημιουργεί αντισώματα και αποβάλλει τον έρωτα. Το χρονικό διάστημα ποικίλλει, ανάλογα με την κατάχρηση που κάνουν οι ερωτευμένοι στα αρχικά στάδια της γνωριμίας. Από το δεν σε χορταίνω φτάνουν πιο νωρίς απ’ ό,τι φαντάζονται στο δεν σ’ αντέχω. Η ερωτική έξαψη δεν αντέχεται για πολύ καιρό, θα εξαϋλωνόμασταν και δεν θα ήμασταν παραγωγικοί σε κανέναν άλλον τομέα. Φαντάζεστε μια ολόκληρη ζωή με πεταλούδες στο στομάχι, να μην τρώτε και να μην κοιμάστε σωστά; Σκέτο μαρτύριο».

Αφού λοιπόν η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά, δεν υπάρχει καμία ελπίδα για προσωπική ευτυχία; Είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε μικρούς ή μεγάλους ερωτικούς θανάτους ξανά και ξανά; Ενας ασθενής του ψυχιάτρου Νίκου Καρανάνου τού είχε κάνει κάποτε την αφοπλιστική ερώτηση: «Αυτό ήταν λοιπόν; Ερωτεύεσαι, κουράζεσαι, χωρίζεις; Εδώ τελειώνουν οι σχέσεις;». Για να πάρει την αφοπλιστική απάντηση: «Οχι. Εδώ ακριβώς αρχίζουν!». Σύμφωνα με τη θεωρία του, το παν είναι να καταφέρεις να περάσεις στο επόμενο στάδιο, εκείνο της αγάπης, χωρίς να πανικοβληθείς και να το βάλεις στα πόδια: «Τα πρώτα σημάδια αποχώρησης του έρωτα και περάσματος στην οικειότητα είναι έκδηλα και ύπουλα. Προτιμάς να βλέπεις με τον σύντροφό σου τηλεόραση ώσπου να σε πάρει ο ύπνος και όχι κάνοντας έρωτα ως το πρωί – αν και, μεταξύ μας, ακόμη κι όταν είσαι τρελά ερωτευμένος, ποτέ δεν κάνεις έρωτα ως το πρωί. Είναι κινηματογραφικό, αλλά καθόλου ρεαλιστικό μοτίβο».

Εκεί λοιπόν ο ειδικός, εντοπίζει την πρώτη κρίσιμη στιγμή, το πρώτο καμπανάκι που σου θυμίζει ότι ο έρωτας τελειώνει. Κι εκεί υπάρχει το εξής σταυροδρόμι: αποχωρείς αναζητώντας την επόμενη έντονη συγκίνηση ή μένεις να δεις τι γίνεται παρακάτω: «Το κυριότερο λάθος που κάνουν οι ερωτευμένοι είναι ότι δεν αποταμιεύουν, είναι συναισθηματικά σπάταλοι. Λένε πολλά, κάνουν πολλά και, το χειρότερο, βρίσκονται πάρα πολύ συχνά. Ο έρωτας θέλει οικονομία, αλλά όταν σε κυριεύει το πάθος αφήνεις στην άκρη τέτοιες σκέψεις. Οι δύο σύντροφοι που θα περάσουν με επιτυχία στην επόμενη φάση της σχέσης, βλέποντας τον έρωτά τους να μετεμψυχώνεται σε αγάπη, πρέπει να εξακολουθήσουν να συμπεριφέρονται σαν εραστές και όχι σαν παντρεμένοι. Οι ξεχωριστές διακοπές κάπου κάπου βοηθάνε. Ακόμη και τα ξεχωριστά σπίτια για όποιους έχουν την οικονομική άνεση».

Πόσα «άλλα μισά» δικαιούμαι;

Οσο για τη θεωρία του άλλου μισού, αυτή που οι Κινέζοι εικονογραφούν σαν δύο κομμάτια πορτοκάλι που κυλούν μέσα στο Σύμπαν, ώσπου το ένα να βρει το άλλο και να ξαναγίνουν ένα, έχει από καιρό καταπολεμηθεί με σθένος από τη Δύση. Στην ταινία του Γουόνγκ Καρ Βάι «2046», η ατάκα-κλειδί είναι η εξής: «Το άλλο σου μισό υπάρχει. Ομως, αν το συναντήσεις λίγο πιο νωρίς ή λίγο πιο αργά, το έχεις χάσει για πάντα».