Εκδήλωση τιμής και επιμνημόσυνη δέηση για τους πεσόντες Έλληνες καταδρομείς στην Κύπρο

> Ρεπορτάζ: Νίκος Σουτόπουλος & Θοδωρής Ασβεστόπουλος

> Φωτογραφία-Μαγνητοσκόπηση (Video): Ν. Σουτόπουλος & Αθηνά Πανάγιoυ

Μάλεμε Χανίων: Καθώς το στρατιωτικό αεροσκάφος C-130 της Πολεμικής Αεροπορίας τροχοδρομούσε στον διάδρομο του αεροδρομίου της Σούδας για την απογείωση στην πτήση της επιστροφής προς το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας, όλοι μας ασυνείδητα σκεφθήκαμε την νυχτερινή διαδρομή της πτήσης με τα Noratlas των Ελλήνων καταδρομέων σε εκείνη την ηρωική αποστολή της 21ης Ιουλίου 1974 για την ενίσχυση της άμυνας της Κύπρου κατά την Τουρκική εισβολή.

Σε μια συγκινητική και ιδιαίτερη εκδήλωση ιστορικής μνήμης είχαμε ζήσει και εμείς σαράντα δύο χρόνια αργότερα τα γεγονότα που αποτέλεσαν τον πρόλογο της σύγχρονης Κυπριακής τραγωδίας μετά την εισβολή του «Αττίλα» εκείνο το μοιραίο καλοκαίρι του 1974. Ωστόσο, ύστερα από την πετυχημένη αερομεταφερόμενη επιχείρηση «Νίκη» και τη νικηφόρα μάχη στρατηγικής σημασίας στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας και στο ύψωμα «Κολοκασίδη», η μισή πρωτεύουσα και το μεγαλύτερο μέρος του νησιού της Κύπρου παρέμεινε ελεύθερο, παρά την εδαφική της διχοτόμηση αργότερα.

Πολιτική και στρατιωτική ηγεσία στην τιμητική εκδήλωση (1)

Είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε την επετειακή εκδήλωση στη μνήμη των πεσόντων καταδρομέων κατά την επιχείρηση «Νίκη», η οποία διεξήχθη στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των Τούρκων εισβολέων στην Κύπρο, τον Ιούλιο του 1974 και η οποία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 31 Ιουλίου 2016, στο Στρατόπεδο «Αποστολάκη», την έδρα της 1ης Μοίρας Αλεξιπτωτιστών στο Μάλεμε Χανίων, μέσα σ’ ένα κλίμα συγκίνησης και εθνικής υπερηφάνειας.

Σύντομο ιστορικό της επιχείρησης

Τη νύκτα της 21ης προς 22α Ιουλίου 1974 πραγματοποιήθηκε καταδρομική αεραποβατική επιχείρηση μεταφοράς προσωπικού από το Μάλεμε Χανίων, όπου έδρευε η Α΄ Μοίρα Καταδρομών, προς την Λευκωσία. Η επιχείρηση, με την κωδική ονομασία «Νίκη», ήταν η μοναδική αποστολή μεταφοράς ενισχύσεων στην Κύπρο που πραγματοποιήθηκε στη διάρκεια της τουρκικής εισβολής.

Προσκλητήριο νεκρών και τιμητικοί πυροβολισμοί από άγημα

Είκοσι μεταγωγικά αεροσκάφη «Noratlas» και δέκα αεροσκάφη Dacota της Πολεμικής Αεροπορίας παραλαμβάνουν από την αεροπορική βάση της Σούδας στα Χανιά 318 άνδρες με τον εξοπλισμό τους και κατευθύνονται προς την Λευκωσία.

Η ελληνοκυπριακή φρουρά του αεροδρομίου δεν ενημερώνεται έγκαιρα για ολόκληρη την αποστολή και μόλις κάποια αεροσκάφη προσεγγίζουν εξαπολύει εναντίον τους σφοδρό αντιαεροπορικό πυρ. Το αποτέλεσμα ήταν η κατάρριψη ενός αεροπλάνου («Νίκη 4») ενώ άλλα τρία προσγειώθηκαν με

σοβαρές ζημιές. Απολογισμός, είκοσι εννέα καταδρομείς και τέσσερις αεροπόροι φονεύθηκαν από φίλια πυρά, ενώ άλλοι δέκα καταδρομείς τραυματίστηκαν. Οι καταδρομείς που επέβαιναν στα αεροσκάφη τα οποία προσγειώθηκαν έδωσαν τις νικηφόρες μάχες του αεροδρομίου της Λευκωσίας στις 23 Ιουλίου και της Σχολής Γρηγορίου (Ύψωμα «Καλοκασίδη») στις 16 – 17 Αυγούστου 1974.

Κατάθεση στεφάνου από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Ναύαρχο Ευάγγ. Αποστολάκη

Η επετειακή εκδήλωση

Αμέσως μετά την άφιξη της Πολεμικής Σημαίας από άγημα της 1ης Μοίρας Αλεξιπτωτιστών στον χώρο της εκδήλωσης, άρχισε, παρουσία της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων και πλήθους κόσμου, η επιμνημόσυνη δέηση στην μνήμη των ηρωικώς πεσόντων καταδρομέων και αεροπόρων κατά την επιχείρηση «Νίκη», από τους Μητροπολίτες Κυδωνίας & Αποκορώνου κ. Ειρηναίο και Κισάμου & Σελίνου κ. Αμφιλόχιο. Στη συνέχεια έγινε το προσκλητήριο νεκρών με τις τιμητικές ριπές στον αέρα να διακόπτουν ανά διαστήματα την ησυχία που επικρατούσε στο στρατόπεδο, σκορπώντας ρίγη συγκίνησης σε όλους.

Κρητικός- καταδρομέας στο αεροδρόμιο Μάλεμε

Ακολούθησε η ομιλία από τον Διοικητή της 1ης Μοίρας Αλεξιπτωτιστών Αντισυνταγματάρχη Νικόλαο Κωστάκη. Ανοίγοντας την ομιλία του ο κ. Κωστάκης είπε: «Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ, για να αποτίσουμε τον ελάχιστο φόρο τιμής στους ηρωικούς νεκρούς μας, της Α΄ Μοίρας Καταδρομών και της Πολεμικής Αεροπορίας, οι οποίοι τον Ιούλιο του 1974, ακολουθώντας τον δρόμο της τιμής και του καθήκοντος, με τις πράξεις τους, δίδαξαν ως άλλοι «Λεωνίδες» μπροστά στις ορδές του Ξέρξη, που μετονομάστηκαν «Αττίλες» ότι: Ο ένδοξος θάνατος προτιμάται από την άδοξη ζωή, μόνο από τους Αρίστους, διότι το δεύτερο θεωρείται φυσικό, ενώ το πρώτο προσωπική επιλογή».

Ο Διοικητής της 1ης Μοίρας Αλεξιπτωτιστών έκανε ακολούθως μία σύντομη περιγραφή της τουρκικής εισβολής και της επιχείρησης «ΝΙΚΗ»:

Ανδρών επιφανών, πάσα γη τάφος

«Σαράντα δύο χρόνια μετά, η Κύπρος εξακολουθεί να είναι μοιρασμένη στα δύο. Εξακολουθεί να αγωνίζεται για την δικαίωση. Εξακολουθεί να ψάχνει τα παιδιά της που αγνοούνται από τότε. Αντίθετα, η Τουρκία εισέβαλε και έκτοτε κατέχει τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, δηλώνοντας ταυτόχρονα, πως δεν την αναγνωρίζει ως κράτος», κατέληξε ο Διοικητής Αν/χης Ν. Κωστάκης.

Ο ηρωισμός αυτών που έλαβαν μέρος και η θυσία όσων φονεύθηκαν κατά την εκτέλεσή της επιχείρησης «ΝΙΚΗ», δεν στάθηκαν αρκετά για να επηρεάσουν την ροή των γεγονότων. Με τον κυπριακό ελληνισμό να ξυπνά από τις σειρήνες και την Κερύνεια να δέχεται την επίθεση του «Αττίλα», ξεκίνησε ένα από τα πιο μακρόχρονα ζητήματα της διεθνούς πολιτικής, ύστερα από την τουρκική εισβολή που οδήγησε στην παράνομη κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Επιμνημόσυνη δέηση για τους πεσόντες στην Κύπρο

Περισσότεροι από 43.000 στρατιώτες από την Τουρκία παραμένουν ακόμη στις κατεχόμενες περιοχές. Σημειώνεται ότι, ξεκινώντας από το Ψήφισμα 353 της 20ής Ιουλίου 1974 του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο ΟΗΕ έχει κάνει εκκλήσεις για «άμεσο τερματισμό της ξένης στρατιωτικής επέμβασης στην Κυπριακή Δημοκρατία» και για «απομάκρυνση χωρίς καθυστέρηση από την Κυπριακή Δημοκρατία του ξένου στρατιωτικού προσωπικού που η παρουσία του δεν προβλέπεται από διεθνείς συμφωνίες». Πέραν της οικονομικής καταστροφής, που προκάλεσε η εισβολή και η βίαιη μετακίνηση πληθυσμού, περισσότερα από 3.000 άτομα σκοτώθηκαν, ενώ περίπου 1.400 Ελληνοκύπριοι παραμένουν αγνοούμενοι. Η ‘Αγκυρα προχώρησε στον συστηματικό εποικισμό των κατεχόμενων περιοχών με παράνομους εποίκους και υποχρέωσε πολλούς Τουρκοκυπρίους να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη και αλλού.

Η επιχείρηση «ΝΙΚΗ» Θα παραμείνει όμως μια λαμπρή σελίδα δόξας στην Ιστορία των Δυνάμεων Καταδρομών και της Πολεμικής μας Αεροπορίας. Έγραψαν ιστορία με τον ηρωισμό τους. Έκαναν το καθήκον τους. Τα υπόλοιπα είναι δουλειά για τους ιστορικούς», είπε κλείνοντας την ομιλία του ο Αντισυνταγματάρχης Νικόλαος Κωστάκης.

Τιμητικό άγημα από Έλληνες καταδρομείς της Α΄ ΜΑΛ (1)

Για πρώτη φορά στα χρονικά των επετειακών εκδηλώσεων για την επιχείρηση «ΝΙΚΗ», ομάδα καταδρομέων που υπηρετούν στην Α΄ Μοίρα Αλεξιπτωτιστών τραγούδησαν ένα ριζίτικο στη μνήμη των πεσόντων, σκορπώντας ρίγη συγκίνησης σε όλους τους παρευρισκόμενους.

Μερικοί στίχοι από το τραγούδι:

«Εσηκωθήκαν σταυραετοί μια νύχτα απ’ τ’ Ακρωτήρι

για τση μανούλας που ‘κλαιγε και τσ’ αδερφής χατήρι

Σιγή ασυρμάτου δίχως φως, ύψος μηδέν πετούνε

τον θάνατο τον ενικούν άνδρες που δεν δηλιούνε…»

Το μνημείο πεσόντων καταδρομέων και αεροπόρων στο Μάλεμε Χανίων

Στεφάνια στο ηρώο των πεσόντων Ελλήνων καταδρομέων και αεροπόρων στην Κύπρο κατέθεσαν ο Βουλευτής Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ Αντώνης Μπαλωμενάκης εκ μέρους της κυβέρνησης, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Ναύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης, ο Βουλευτής Ρεθύμνου της Νέας Δημοκρατίας Ιωάννης Κεφαλογιάννης, ο Βουλευτής υπολοίπου Αττικής της Χρυσής Αυγής Ηλίας Κασιδιάρης, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Κυπρίων Νομού Χανίων Ιωάννης Χατζηιωάννου εκ μέρους της Πρεσβείας της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα και η κυρία Μαρία – Μιράντα Παπασταύρου εκ μέρους του Πανελληνίου Συλλόγου Οικογενειών Συγγενών Πεσόντων Αεροπόρων.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.

Η δημοσιογραφική ομάδα μας με τους κυβερνήτες του C-130 στη Σούδα

Φωτογραφία πρώτης σελίδος: Το ιστορικό της ημέρας από το Διοικητή της Α΄ΜΑΛ Ανχη Ν. Κωστάκη.

ΥΓ: H “Panhellenic Post” και η 4/μελής δημοσιογραφική της ομάδα οφείλει ευχαριστίες κατ’ αρχήν στον Πολεμικό Σύλλογο «Κομάντος ’74» και τον Πρόεδρό της Αφάλη Παναγιώτη, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας- ΓΕΑ και την 5η Ταξιαρχία Πεζικού για τη διάθεση του αεροσκάφους C-130 και δύο σύγχρονων λεωφορείων αντίστοιχα για τη μεταφορά και τις μετακινήσεις της δημοσιογραφικής αποστολής μας, καθώς και τον Αιδεσιμολογιότατο Σχη Θρησκευτικού ε. α. π. Λεωνίδα Ηλιάκη, Πρόεδρο «Καθιδρύματος Τιμίου Σταυρού «Ο Άγιος Ραφαήλ» φιλοξενία και το γεύμα όλων που συμμετείχαν στο μνημόσυνο των πεσόντων Καταδρο-μέων και Αεροπόρων.