Αμερικανική έκθεση καταπέλτης για την Τουρκία

Στην έκθεση η Άγκυρα εμφανίζεται πως δύναμη αποσταθεροποίησης, που πρέπει είτε να υποχωρήσει από την επιθετικότητά της είτε να πληρώσει βαρύ τίμημα.

Την ριζική αλλαγή της ατμόσφαιρας των Αμερικανοτουρκικών σχέσεων αποτυπώνει η τελευταία έκθεση του Εβραϊκού Ινστιτούτου Εθνικής Ασφάλειας της Αμερικής (JINSA) με τίτλο «Όχι πια πολύτιμη; Μια αμερικανική στρατηγική για μία μοναχική Τουρκία».

Στην έκθεση που είναι καταπέλτης για την Τουρκία αναφέρεται πως η χώρα επί Ρετζέτ Ταγίπ Ερντογάν εξελίσσεται σε μία δύναμη αποσταθεροποίησης τόσο της Ανατολικής Μεσογείου όσο και της Μέσης Ανατολής και σημειώνεται πως πρέπει είτε να υποχωρήσει από την επιθετικότητά της έναντι των ΗΠΑ και περιφερειακών συμμάχων της, είτε να πληρώσει βαρύ τίμημα όπως κυρώσεις και περιθωριοποίηση εντός ΝΑΤΟ. Μάλιστα, όπως αναφέρει και η «Καθημερινή» επιβάλλεται να χρησιμοποιηθεί μία τακτική «καρότου και μαστιγίου» έναντι της Άγκυρας, με απώτερο σκοπό να υπάρξουν αποτελέσματα όχι μόνο παραινέσεις..

Η ίδια έκθεση καλεί την Ουάσινγκτον να αναλάβει ρόλο συντονιστή ώστε να γίνει αντιληπτό σε όλους πως οι ανησυχίες Ελλάδας και Κύπρου για την τουρκική επιθετικότητα είναι δικαιολογημένες. Το συγκεκριμένο κομμάτι αποτελεί μία σαφέστατη αιχμή για τη στάση ορισμένων ευρωπαϊκών κρατών έναντι της Άγκυρας.

Η έννοια της πολύτιμης μοναξιάς που χρησιμοποιείται στον τίτλο της έκθεσης προέρχεται από τη φράση που είχε χρησιμοποιήσει το 2013 ο Ιμπραήμ Καλίν, στενός σύμβουλος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προκειμένου να εξηγήσει την αναδυόμενη εξωτερική πολιτική της Τουρκίας έπειτα από την κατάρρευση του δόγματος των «μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες».

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης η διοίκηση του Τζο Μπάιντεν θα πρέπει να επιδιώξει μία πολιτικού που από τη μία θα προχωρεί προς μία συνεργασία με την Άγκυρα και από την άλλη θα προστατεύει τις ΗΠΑ από τη μονομερή εξωτερική πολιτικής της Τουρκίας.

Οι έξι προτάσεις για τον Μπάιντεν

Οι προτάσεις μέσω της έκθεσης προς τον Τζο Μπάιντεν είναι:

Πρώτον, η σχέση ΗΠΑ – Τουρκίας πρέπει να μπει στη σωστή της διάσταση. Η Τουρκία δεν θα πρέπει να ενθαρρύνεται ώστε να συνεχίσει να πιστεύει ότι είναι «απαραίτητος» εταίρος για τις ΗΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο είναι σωστό οι επαφές σε επίπεδο Μπάιντεν να μειωθούν.

Δεύτερον, η δημιουργία ενός συνασπισμού. Η Ουάσινγκτον να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους της ότι το ζήτημα των S-400 είναι τεράστιας σημασίας για το σύνολο του ΝΑΤΟ. Επίσης, πρέπει να συντονίσει την προσπάθεια ανάδειξης των ελληνικών και κυπριακών ανησυχιών για την τουρκική επιθετικότητα.

Τρίτον, να δοθεί ξεκάθαρη επιλογή προς την Τουρκία. Ένας τέτοιος συνασπισμός θα πρέπει να δώσει στην Τουρκία την ευκαιρία να βελτιώσει τις σχέσεις με όλους ή να διακινδυνεύσει την αποξένωση όλου του συνασπισμού. Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να δοθούν οι εξής επιλογές: συνεργασία εναντίον της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα και εγκατάλειψη των S-400 από την Τουρκία. Συμπερίληψη σε σχέδια όπως η μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη σε αντάλλαγμα για τον τερματισμό της επιθετικότητας στη θάλασσα ή την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ και αραβικά κράτη με αντιστάθμισμα την εγκατάλειψη της υποστήριξης των Αδελφών Μουσουλμάνων και των ισλαμιστικών κινημάτων.

Τέταρτον, μέτωπο για τη Δημοκρατία. Να τεθεί από τις ΗΠΑ η ανησυχία για την κατάσταση της Δημοκρατίας, του κράτους Δικαίου, των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Και ο Ερντογάν πρέπει να καταλάβει ότι αυτό δεν μπορεί να απαντηθεί μόνο με συμβολικές χειρονομίες. Αν η Τουρκία δεν συμμορφωθεί να αποκλειστεί από τη Σύνοδο των Δημοκρατιών.

Πέμπτον, λύση στη Συρία. Η κυβέρνηση Μπάιντεν πρέπει να συμφιλιώσει την πραγματικότητα της συνεχιζόμενης υποστήριξης των συριακών κουρδικών δυνάμεων με τους τουρκικούς φόβους. Πρέπει να κάνει την Άγκυρα να αντιληφθεί ότι η αμερικανική παρουσία στη βορειοανατολική Συρία είναι τελικά προς όφελος της Τουρκίας.

Έκτον, σχέδιο για περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεων. Με δεδομένη την πιθανότητα ότι εσωτερικοί και ιδεολογικοί παράγοντες θα ωθήσουν την Τουρκία προς μία αυξανόμενα επιθετική και ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, τα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας, υπό την καθοδήγηση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, πρέπει με τρόπο ορατό να δημιουργήσουν εναλλακτικά σχέδια τα οποία θα πρέπει να περιλαμβάνουν:

  • Μετεγκατάσταση των αεροπορικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ από τη βάση του Ιντσιρλίκ σε νέες τοποθεσίες.
  • Μηχανισμούς για την περιθωριοποίηση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ αν παρεκκλίνει από τα κοινά συμφέροντα της Συμμαχίας.
  • Περαιτέρω περιορισμούς στη δυνατότητα της Τουρκίας να αποκτά αμερικανικά όπλα για τη στρατιωτική ενίσχυσή της.
  • Επιβολή περαιτέρω οικονομικών κυρώσεων αν η Τουρκία επιμείνει με τους S-400.