Σε δημοπρασία αριστούργημα του Μουνκ που έκρυψαν σε αχυρώνα για να σωθεί από τους Ναζί

Πίνακας του Έντβαρντ Μουνκ που βρισκόταν κρυμμένος σε αχυρώνα για να γλιτώσει από τους Ναζί -μαζί με μια εκδοχή της «Κραυγής», του διασημότερου έργου του Νορβηγού ζωγράφου-, βγαίνει σε δημοπρασία την 1η Μαρτίου από τον οίκο Sotheby’s στο Λονδίνο.

Το «Dance on the Beach», που έχει πλάτος πάνω από τέσσερα μέτρα, εκτιμάται ότι θα φτάσει τις 12-20 εκατομμύρια λίρες. Δίνεται προς πώληση από την οικογένεια του Τόμας Όλσεν, Νορβηγού εφοπλιστή και γείτονα του Μουνκ, ο οποίος απεβίωσε το 1969. Ο Όλσεν είχε αγοράσει τον πίνακα στο Όσλο, λίγους μήνες αφότου ο Κερτ Γκλάζερ, διαπρεπής Γερμανός ακαδημαϊκός, αναγκάστηκε να τον πουλήσει στο Βερολίνο. Οι δύο άνδρες ήταν στενοί φίλοι του καλλιτέχνη, ο οποίος είχε φιλοτεχνήσει τα πορτρέτα των συζύγων τους, Χενριέτε Όλσεν και Έλσα Γκλάζερ.

Το «Dance on the Beach» με τις φιγούρες που χορεύουν, είναι μέρος ενός έργου 12 μεγάλων ταμπλό, το οποίο είχε παραγγείλει στον Μουνκ ο σκηνοθέτης Μαξ Ράινχαρντ το 1906 για το avant-garde θέατρό του στο Βερολίνο. Ο Μουνκ είχε κάνει τα σκηνικά για τις παραστάσεις των έργων «Βρυκόλακες» και «Έντα Γκάμπλερ» του Ίψεν και ο Ράινχαρντ του είχε ζητήσει να ζωγραφίσει μία «τοιχογραφία» που θα αγκάλιαζε το κοινό.

Όταν το θέατρο ανακαινίστηκε το 1912, τα κομμάτια της τοιχογραφίας χωρίστηκαν και το «Dance on the Beach» αγόρασε ο Γκλάζερ, διευθυντής της Κρατικής Βιβλιοθήκης Τέχνης του Βερολίνου, ο οποίος δημοσίευσε την πρώτη μονογραφία για τον Μουνκ στη Γερμανία, μεταξύ άλλων επιστημονικών εκδόσεων, ενώ διέθετε μία εξαιρετική συλλογή έργων τέχνης. Όντας όμως Εβραίος, έχασε τη δουλειά του και το διαμέρισμά του κατασχέθηκε. Αναγκάστηκε να πουλήσει τη συλλογή και διέφυγε στην Ελβετία, φτάνοντας τελικά στις ΗΠΑ, όπου πέθανε το 1943.

Όταν ο Όλσεν απέκτησε τον πίνακα, τον κρέμασε στο σαλόνι της πρώτης θέσης του επιβατηγού του, MS Black Watch, το οποίο το 1939 έκανε το ταξίδι Όσλο – Νιούκαστλ. Ήταν ένα από τα περίπου 30 έργα του Μουνκ που διέθετε η συλλογή του. Όταν η Βρετανία κήρυξε τον πόλεμο στη Γερμανία, έκρυψε τα έργα σε έναν απομακρυσμένο αχυρώνα σε δάσος της Νορβηγίας. Μεταξύ αυτών ήταν και μία εκδοχή της «Κραυγής», που πωλήθηκε σε δημοπρασία του Sotheby’s από την οικογένεια Όλσεν το 2012, στην τιμή ρεκόρ των 119,9 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ μέρος των εσόδων δόθηκε για την αποκατάσταση της οικίας του Μουνκ.

«Δεν είναι απλά ένας καταπληκτικός πίνακας, που έχει αυτή την απίστευτη ιστορία, καθώς έγινε μετά από παραγγελία του Μαξ Ράινχαρντ, ο οποίος ήταν σούπερ σταρ στον κόσμο του θεάτρου. Έχει επίσης την απίστευτη ιστορία να ανήκει σε αυτούς τους δύο μεγάλους υποστηρικτές του καλλιτέχνη», δήλωσε στον Observer, ο Λούσιαν Σίμονς, αντιπρόεδρος του Sotheby’s, προσθέτοντας ότι «ο Γκλάζερ και η πρώτη του σύζυγος επισκέπτονταν τακτικά τον Μουνκ στο Όσλο και, όταν ο Μουνκ επισκέφτηκε το Βερολίνο τη δεκαετία του 1920, φιλοξενήθηκε στο σπίτι τους. Άρα δεν ήταν απλώς μια σχέση πατρωνίας. Ομοίως, οι Όλσεν είχαν ένα σπίτι ακριβώς δίπλα στο σπίτι του Μουνκ».

Οι απόγονοι του Όλσεν θα μοιραστούν τα έσοδα από την πώληση του έργου -του μοναδικού από τα 12 κομμάτια που παραμένει σε χέρια ιδιώτη- με την οικογένεια του Εβραίου ακαδημαϊκού ο οποίος αναγκάστηκε να το πουλήσει το 1934.

Με πληροφορίες από The Guardian/huffpost.gr