Κυριάκος Αμανατίδης: Πάνω από 40 χρόνια φωτίζει τον πνευματικό μόχθο ομογενών στην Αυστραλία

Απεριόριστος σεβασμός και εκτίμηση αξίζουν στον Κυριάκο Αμανατίδη, τον άνθρωπο ο οποίος πάνω από μισό αιώνα προσφέρει τις υπηρεσίες του στα ελληνικά Γράμματα, τα εθνικά μας θέματα, τον πολιτισμό, πάντα με τον ίδιο απτόητο ενθουσιασμό, την ανιδιοτέλεια, την αντικειμενικότητα και τον επαγγελματισμό.

Τώρα με την έκδοση του τελευταίου βιβλίου του «Βιβλιοπαρουσιάσεις και βιβλιοκρισίες Έργων Ελληνοαυστραλών Λογοτεχνών και Συγγραφέων», φωτίζει τον πνευματικό μόχθο ομογενών που ο ίδιος παρουσίασε το έργο τους στη διάρκεια τεσσάρων και πλέον δεκαετιών, σήμερα, δε, με τον συγκεντρωτικό αυτόν τόμο, τους δίνει μια άλλη διάσταση ζωής. 

Η πλειονότητα των λογοτεχνών και συγγραφέων που περιλαμβάνονται σ’ αυτόν τον τόμο, ανήκουν στην πρώτη μεταπολεμική μεταναστευτική γενιά -των δεκαετιών 1950 και 1960- με εξαίρεση τον Στάθη Ραυτόπουλο, ο οποίος είχε έλθει στην Αυστραλία το 1934.

Όπως γράφει ο ίδιος στον πρόλογο του βιβλίου του, «το σκεπτικό για τη συγκέντρωση των βιβλιοπαρουσιάσεων και βιβλιοκρισιών σε έναν τόμο είναι να δώσει την ευκαιρία σε εκείνους που διάβασαν κάποια από τα βιβλία στα οποία αναφέρομαι, να τα επαναφέρουν στη μνήμη τους και σε εκείνους που δεν τα διάβασαν να σχηματίσουν μια κάποια ιδέα, έστω και δειγματοληπτικά, για τη θεματολογία, την τεχνοτροπία και τον προβληματισμό, στην περίπτωση των λογοτεχνών, όπως απεικονίζονται στα βιβλία τους, και για το ερευνητικό έργο πανεπιστημιακών γλωσσολόγων αναφορικά με την λογοτεχνική παρουσία των Ελλήνων στην Αυστραλία, για τον ομογενειακό τύπο, για ομογενείς με ιδιαίτερη προσφορά σε διάφορους τομείς δραστηριοτήτων της παροικίας μας και για την ελληνική γλώσσα».

Με την ίδια σχεδόν ανάσα, επεξηγεί: «Η απόφασή μου να προβώ στη δημοσίευση αυτού του συγκεντρωτικού τόμου, εκπηγάζει και από την πεποίθησή μου πως με τα έργα τους οι ομογενείς λογοτέχνες και συγγραφείς, από τη μια, προβάλλουν τα Ελληνικά Γράμματα στην πολυπολιτισμική κοινωνία της Αυστραλίας και, από την άλλη, συμβάλλουν στις ευρύτερες δραστηριότητες συλλογικών φορέων και ελληνικών σχολείων της ομογένειας, καθώς και των πανεπιστημιακών τμημάτων, για τη διατήρηση και καλλιέργεια της ελληνικής γλώσσας στη θετή μας πατρίδα».

Ο Κυριάκος Αμανατίδης, εκφράζει, επίσης, την ελπίδα «ο τόμος αυτός να εκληφθεί και ως ένδειξη της διαχρονικής συμβολής των Αποδήμων Ελλήνων στα εν γένει Ελληνικά Γράμματα, και στην περίπτωση αυτήν από την Αυστραλία, έστω κι αν γίνεται αναφορά σε έναν μικρό αριθμό από τα πολλά και αξιόλογα βιβλία που έχουν δημοσιευθεί από ομογενείς».

Στον αξιόλογο αυτόν κορμό της συγκέντρωσης ενός σημαντικού αριθμού έργων λογοτεχνών και συγγραφέων που παρουσίασε ο ίδιος, συμπεριλαμβάνει και μια ιδιαίτερα εύστοχη και επί της ουσίας ομιλία που έδωσε σε Έκθεση Παροικιακού Βιβλίου στη Μελβούρνη με θέμα «Ομογενειακό Βιβλίο – Πραγματικότητα και Προοπτικές», όπου κάνει εισήγηση για τη δημιουργία παραρτημάτων ομογενειακού βιβλίου σε Βιβλιοθήκες της Ελλάδας και της Κύπρου, ώστε να γίνει ευρύτερα γνωστή η συμβολή των αποδήμων Ελλήνων λογοτεχνών και συγγραφέων στα Eλληνικά Γράμματα.

Μεταξύ άλλων, ο Κυριάκος Αμανατίδης τονίζει: «Όλοι γνωρίζουμε ότι ο Απόδημος Ελληνισμός έχει αναπτύξει ένα ευρύ φάσμα πολιτισμικών δραστηριοτήτων στις χώρες όπου ζει. Από τις δραστηριότητες αυτές, το ομογενειακό βιβλίο ίσως να είναι το μόνο που προσφέρεται, με ελάχιστο κόστος και μικρή διοργανωτική προσπάθεια, για μόνιμη πρόσβαση από τους συμπατριώτες μας στην Ελλάδα.

Για άλλες πολιτισμικές δραστηριότητες των Αποδήμων Ελλήνων, όπως είναι το θέατρο, η μουσική, ο χορός, οι εικαστικές τέχνες, απαιτούνται μεγάλα έξοδα για τη μεταφορά τους στην Ελλάδα και στην Κύπρο, η οποία, από τη φύση της, θα είναι μικρής διάρκειας και περιορισμένης εμβέλειας από την πλευρά κόσμου που θα τις παρακολουθήσει».

Προς αποφυγήν παρερμηνειών, θα προσθέσει: «Δεν λέω να μην μεταφέρονται και αυτές οι πολιτιστικές δραστηριότητες των Αποδήμων Ελλήνων στην Ελλάδα, Απλώς, θέλω να τονίσω το γεγονός ότι η δημιουργία Παραρτημάτων Ομογενειακού Βιβλίου σε μεγάλες βιβλιοθήκες είναι εφικτή, απαιτεί μικρή οργανωτική προσπάθεια και μικρή επένδυση κονδυλίων.

Το άλλο πλεονέκτημά τους είναι ότι θα κατέχουν έναν μόνιμο χώρο στις Βιβλιοθήκες και, ως εκ τούτου, τα βιβλία των ομογενών θα είναι προσβάσιμα από τους εκεί συμπατριώτες μας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, και μάλιστα χωρίς κόστος.

Η ύπαρξη αυτών των Παραρτημάτων ίσως ενθαρρύνει και κάποια πανεπιστήμια να προβούν στη σύσταση τμημάτων ομογενειακής λογοτεχνίας, καλύπτοντας έτσι ένα μεγάλο κενό στο χώρο της Νεοελληνικής Γραμματείας».

Η ΩΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Στη συνέχεια, επισημαίνει το γεγονός ότι «η Μελβούρνη σήμερα αποτελεί το πιο ζωτικό κύτταρο του Απόδημου Ελληνισμού. Ως εκ τούτου, σε μας εναπόκειται η ανάληψη πρωτοβουλιών για την ένταξη του συγγραφικού έργου των ομογενών στην εν γένει ελληνική Γραμματεία. Δημογραφικοί λόγοι δεν επιτρέπουν άλλες αναβολές. Η συντριπτική πλειονότητα της πρώτης μεταναστευτικής γενιάς είναι ήδη πάνω από 60 χρόνων.

Αν δεν προβούμε τώρα στις απαραίτητες ενέργειες, ένα μεγάλο μέρος του συγγραφικού πλούτου των Αποδήμων Ελλήνων θα χαθεί, ενώ το υπόλοιπο θα συνεχίσει να παραμένει άγνωστο στους Ελλαδίτες και Κύπριους συμπατριώτες μας».

Στη συνέχεια, ο Κυριάκος Αμανατίδης ασκεί δριμύτατη κριτική στα όργανα του ΣΑΕ, αλλά και τα Εθνικά Κέντρα γενικότερα, για την αδιαφορία τους στο θέμα αυτό, τονίζοντας ότι «δεν ζητάμε ελεημοσύνη. Απαιτούμε τα δικαιώματα που μας δίνει η ελληνική μας ταυτότητα, την οποία οι πολιτικοί επισκέπτες από τα Εθνικά Κέντρα εξαίρουν με τόσο κολακευτικά λόγια, κάθε φορά που μας επισκέπτονται».

Ο ίδιος καταλήγει: «Αποτελεί λογική αντινομία να μιλάμε σήμερα για σύγχρονο Οικουμενικό Ελληνισμό, όταν τα Εθνικά Κέντρα δεν γνωρίζουν τους πλούσιους πνευματικούς καρπούς που παράγει ο Ελληνισμός της Διασποράς, συχνά κάτω από αντίξοες συνθήκες.

Όσοι νοιαζόμαστε για τα Eλληνικά Γράμματα, και πιστεύουμε στην οικουμενική διάσταση, αλλά και στη διαχρονικότητα του Ελληνισμού, ας βάλουμε ως στόχο μας τη δημιουργία Παραρτημάτων Ομογενειακού Βιβλίου σε Βιβλιοθήκες της Ελλάδας και της Κύπρου».

Να σημειωθεί εδώ, ότι η ομιλία αυτή δόθηκε στο πλαίσιο της Έκθεσης Παροικιακού Βιβλίου, 3 Απριλίου 2005, στο οίκημα των Θεσσαλονικέων. Αυτά, πριν δέκα χρόνια. Πόση πρόοδο έχουμε κάνει σ’ αυτό το διάστημα, είναι ένα ερώτημα που προβάλει σήμερα προκλητικά, σίγουρα όμως η απάντηση δεν είναι του παρόντος.

Ένα από τα πολλά πλεονεκτήματα της συλλογής αυτής του Κυριάκου Αμανατίδη, είναι ότι για τη διάταξη των κειμένων επιλέγει την αλφαβητική σειρά, με βάση το επώνυμο των λογοτεχνών και συγγραφέων και όχι τη χρονολογική, το έτος δηλαδή που έγινε η βιβλιοπαρουσίαση ή βιβλιοκρισία των συγκεκριμένων βιβλίων. Μ’ αυτόν τον τρόπο, όπως επεξηγεί ο ίδιος, δίνει τη δυνατότητα στους αναγνώστες να παρακολουθήσουν την ανέλιξη του έργου των λογοτεχνών και συγγραφέων, όταν και όπου γίνεται αναφορά σε περισσότερα του ενός από τα βιβλία τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα κείμενα ακολουθούν χρονολογική σειρά.

Σ’ αυτήν την κατηγορία ανήκουν το λογοτεχνικό έργο της Ντίνας Αμανατίδου, που παρουσίασε ο ίδιος -επτά δηλαδή από τα βιβλία της, με πρώτο το «Σκόρπιες Σκέψεις και Στοχασμοί»- (δεν απολογείται γι’ αυτό, υπενθυμίζει, εντούτοις, ότι «στο χώρο των Γραμμάτων η πνευματική ακεραιότητα και η κριτική αντικειμενικότητα αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση»). Επίσης, το έργο των Γιώργου Καναράκη, Ευθύμιου Κοντού, Γιάννη Λιάσκου, Ιωάννας Λιακάκου, Αικατερίνης Μπαλούκα, Νίκου Νινολάκη, Νίκου Νομικού, Νίκου Πιπέρη, Δημήτρη Τσαλουμά και Χρήστου Φίφη – συμπεριλαμβάνοντας, μάλιστα, το τελευταίο του βιβλίο -το οποίο παρουσίασε πρόσφατα-, «Από τους καθ’ ημάς Αντίποδες».

Η προσφορά του Κυριάκου Αμανατίδη στο ομογενειακό βιβλίο, είναι ανυπολόγιστης αξίας. Οι λογοτέχνες και συγγραφείς στους Αντίποδες έχουν βρει στο πρόσωπό του έναν φιλότιμο και άριστα καταρτισμένο εργάτη του λόγου, έναν τέλειο αναλυτή, με συγκροτημένη σκέψη, διεισδυτικότητα και ευαισθησία, ικανό να δει, να ανακαλύψει και να φωτίσει με τον αρτιότερο δυνατό τρόπο και άριστα εφόδια, το έργο τους.

• Την εκδήλωση της παρουσίασης του βιβλίου οργανώνουν ο Ελληνοαυστραλιανός Πολιτιστικός Σύνδεσμος Μελβούρνης, ο Σύνδεσμος Ελλήνων Λογοτεχνών και Συγγραφέων Αυστραλίας και ο Παναρκαδικός Σύλλογος Μελβούρνης και Βικτωρίας «Ο Κολοκοτρώνης», σήμερα Κυριακή, 8 Νοεμβρίου, ώρα 4μ.μ. στο κτίριο του Παναρκαδικού Συλλόγου, 570 Victoria St. North Melbourne.

• Tην παρουσίαση του βιβλίου θα κάνει ο εκπαιδευτικός και πρόεδρος της Επτανησιακής Ομοσπονδίας Μελβούρνης, κ. Γεώργιος Πάγκαλης, ενώ την εκδήλωση θα συντονίσει η κ. Καίτη Αλεξοπούλου, πρόεδρος του ΕΑΠΣΜ.

Πηγή:neoskosmos.com