Εδώ χτίζεται η νέα ρωσική αυτοκρατορία

Με το σοσιαλιστικό ρεαλισμό να έχει ξεχαστεί ως κυρίαρχη αισθητική πρακτική, έστω και αν αξιοποείται στο πλαίσιο εκλεκτικών μίξεων, η Ρωσική Ομοσπονδία τείνει να μετατραπεί στη νέα Μέκκα της Αρχιτεκτονικής. Σε μία χώρα όπως η Ρωσία, όπου αφενός δε λείπουν οι πόροι, έστω και αν οι ανισότητες είναι εκρηκτικές στην αχανή έκτασή της, αφετέρου διαθέτει λαμπρή πολιτιστική κληρονομιά και καλλιτεχνική παράδοση, ενώ ως εκ τρίτου φέρει στο συλλογικό υποσυνείδητό της την τάση προς την αναζήτηση και την επίδειξη της κυριαρχίας, συντρέχουν όλοι οι λόγοι για την άνθιση των ιδεών που πλέκουν το παραδοσιακό «αρχιτεκτονικό ύφασμα» με το ψηφιακό νήμα της εποχής αναδεικνύοντας στο χώρο κατασκευές που φλερτάρουν με την τέχνη.

«Για την ώρα, είμαστε σε μία αέναη διαδικασία ‘’πετάγματος’’ σε νέους ορίζοντες», σημειώνουν από το Archpole, ένα από τα κορυφαία αρχιτεκτονικά γραφεία στη Μόσχα, οι Anna Sazhinova και ο Konstantin Lagutin, συνεργάτες από το 2008. Αμφότεροι απόφοιτοι του Αρχιτεκτονικού Ινστιτούτου της Μόσχας, υλοποιούν ένα πειραματικό σχεδιασμό που αποσκοπεί στην «υπέρβαση της κλίμακας». Από την πλευρά τους, οι Anton Nadtochiy και Vera Butko ιδρυτές του Atrium, γραφείου 50 αρχιτεκτόνων και ειδικών των κατασκευών, με έδρα στο κέντρο της Μόσχας, υποστηρίζουν ότι όποιο project και αν υλοποιούν «κάνουν αρχιτεκτονική» και τίποτα λιγότερο, πειραματιζόμενοι κι αυτοί με νέες τεχνικές.

Στο αρχιτεκτονικό γραφείο Praktika των Denis Chistov, Anastasia Glukhova και Grigory Guryanov, το οποίο δραστηριοποιείται από το 2009, επιχειρείται η αρμονική σύνδεση της λογικής με την εφαρμοσιμότητα και τη χρηστικότητα», ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διαμόρφωση χώρων κοινής συνύπαρξης και δημιιουργίας εντός των κατασκευαστικών δημιουργιών τους.

Με γραφεία στη Μόσχα και το Βερολίνο, το Mossine, Jasper & Partners, του αρχιτέκτονα Anton Mossine και του συνεργάτη του Ullrich Jasper, το πρωτοποριακό αυτό studio εφαρμόζει μία οπτική «νομαδική, κινητική και μετακινούμενη». Έχοντας σπουδάσει από κοινού στο Αρχιτεκτονικό Ινστιτούτο της Μόσχας, οι Alexander Tsimailo και Nikolay Lyashenko, είναι συνιδρυτές του μοσχοβίτικου γραφείου Tsimailo Lyashenko & Partners από το 2005 και δηλώνουν ότι η πηγή έμπνευσής τους είναι η ίδια η αρχιτεκτονική δημιουργική διαδικασία, ενώ εκείνο που τους προκαλεί είναι η πορεία ως την εξεύρεση της πιο αποτελεσματικής λύσης σε εγχειρήματα που επιδέχονται πληθώρα εφαρμογών.

Το πιο παλιό από τα αναφερόμενα γραφεία είναι εκείνο της Svetlana Golovina, το XYZ, στη Μόσχα. Παραμένοντας από επιλογή μικρό, αξιοποιεί την καθημερινή τριβή και δι-επικοινωνιακή διαδικασίας για να αντλήσει ιδέες και ερεθίσματα. Το ξύλο και το plexiglass κυριαρχούν σε μία από τις τελευταίες κατασκευές της Golovina Ιδρυθέν από τους Peter Zaytsev και Arseniy Borisenko το 2003, το Za Bor, επιμένει να αναλαμβάνει λίγα και επιλεκτικά projects, αφού κάθε κατασκευή διατηρεί τη δική της σιλουέτα, η οποία χρειάζεται ξεχωριστή προσοχή και εναρμόνιση με τον περιβάλλοντα χώρο.

Έχοντας αντιληφθεί ότι η προκλητική επίδειξη του νεο-πλουτισμού τους την περασμένη δεκαετία πλέον είναι ξεπερασμένη και αισθητικά αποδοκιμασμένη, οι Ρώσοι στρέφονται πλέον στηναναζήτηση της καλαισθησίας στο χώρο που αναδεικνύει το μεγαλείο, περισσότερο ίσως από όποιον άλλο, την αρχιτεκτονική.

Επιμέλεια: Π.Σ.